نظریه شماره 7/99/1076 مورخ 1399/08/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره بی اعتباری رای در فرض عدم اخذ آخرین دفاع و عدم وجود کیفرخواست: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات نظریات مشورتی|شماره نظریه=7/99/1076|شماره پرونده=99-168-1076 ک|تاریخ نظریه=1399/08/25}} '''استعلام''': مطابق تبصره ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری عدم رعایت تشریفات دادرسی موجب نقض رأی نیست؛ مگر آن که تشریفات مذکور به درجه ای از اهمیت باشد که مو...» ایجاد کرد) |
(لینک های درون ویکی+نگارش چکیده) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات نظریات مشورتی|شماره نظریه=7/99/1076|شماره پرونده=99-168-1076 ک|تاریخ نظریه=1399/08/25}} | {{جعبه اطلاعات نظریات مشورتی|شماره نظریه=7/99/1076|شماره پرونده=99-168-1076 ک|تاریخ نظریه=1399/08/25|موضوع نظریه=[[آیین دادرسی کیفری]]|محور نظریه=[[تشریفات دادرسی]]}} | ||
''' | '''چکیده نظریه شماره 7/99/1076 مورخ 1399/08/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره بی اعتباری رای در فرض عدم اخذ آخرین دفاع و بدون وجود کیفرخواست:'''در فرضی که حسب تشخیص [[دادگاه تجدیدنظر|دادگاه تجدید نظر استان]]، [[جرم]] مورد رسیدگی از [[درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری|درجه]] [[جرم درجه شش|شش]] [[تعزیر|تعزیری]] به بالا است، رسیدگی به آن نیازمند انجام [[تحقیقات مقدماتی]] و صدور [[کیفرخواست]] از سوی [[دادسرا]] است. بنابراین رسیدگی [[دادگاه نخستین]] و صدور حکم فاقد وجاهت قانونی است.در فرضی که دادگاه نخستین بدون اخذ آخرین [[دفاع]] مبادرت به صدور [[رای|رأی]] ماهوی کرده و [[حکم]] صادره مورد [[تجدیدنظر خواهی|تجدید نظرخواهی]] واقع شده است؛ با توجه به [[نقض]] [[حقوق]] دفاعی [[متهم]]، دادگاه تجدید نظر باید ضمن نقض رأی تجدید نظرخواسته، با تعیین وقت رسیدگی و [[احضار]] [[اصحاب دعوا|طرفین]]، رسیدگی و رأی مقتضی را صادر کند. | ||
== استعلام == | |||
مطابق تبصره [[ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری]] عدم رعایت [[تشریفات دادرسی]] موجب [[نقض]] [[رای|رأی]] نیست؛ مگر آن که تشریفات مذکور به درجه ای از اهمیت باشد که موجب بی اعتباری رأی شود. حال سوال این است که [[دادگاه بدوی]] در پرونده ای بدون اخذ آخرین [[دفاع]] و در پرونده ای دیگر بدون وجود [[کیفرخواست]] مبادرت به رسیدگی و انشاء رأی کرده است، آیا عدم رعایت تشریفات به درجه ای از اهمیت است که موجب بی اعتباری رأی شود؟ | |||
== نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه == | == نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه == | ||
اولا، مطابق ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ دادرسی کیفری باید مستند به قانون باشد و مواد ۳۳۵ و ۳۸۲ این قانون، جهات قانونی شروع به رسیدگی در دادگاه های کیفری را احصاء کرده است و اصولا رسیدگی دادگاه ها به جرایم بدون انجام تحقیقات مقدماتی از سوی دادسرا و صدور کیفرخواست، تنها در موارد استثنایی و منصوص امکان پذیر است و لذا در فرضی که حسب تشخیص دادگاه تجدید نظر | اولا، مطابق [[ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] [[دادرسی]] کیفری باید مستند به [[قانون]] باشد و [[ماده ۳۳۵ قانون آیین دادرسی کیفری|مواد ۳۳۵]] و [[ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی کیفری|۳۸۲]] این قانون، جهات قانونی شروع به رسیدگی در [[دادگاه|دادگاه های]] کیفری را احصاء کرده است و اصولا رسیدگی دادگاه ها به [[جرم|جرایم]] بدون انجام [[تحقیقات مقدماتی]] از سوی [[دادسرا]] و صدور کیفرخواست، تنها در موارد استثنایی و منصوص امکان پذیر است و لذا در فرضی که حسب تشخیص [[دادگاه تجدیدنظر|دادگاه تجدید نظر استان]]، جرم مورد رسیدگی از [[درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری|درجه]] [[جرم درجه شش|شش]] [[تعزیر|تعزیری]] به بالا است، رسیدگی به آن نیازمند انجام تحقیقات مقدماتی و صدور کیفرخواست از سوی دادسرا است. بنابراین رسیدگی دادگاه نخستین و صدور حکم فاقد وجاهت قانونی است و بر این اساس دادگاه تجدید نظر باید با نقض [[دادنامه]] مورد [[تجدیدنظر خواهی|تجدید نظر خواهی]]، دستور ارسال پرونده را به دادسرا جهت انجام تحقیقات مقدماتی و اتخاذ تصمیم قانونی و صدور [[قرار نهایی]] (حسب مورد) صادر کند. | ||
ثانیا، در فرضی که دادگاه نخستین بدون اخذ آخرین دفاع مبادرت به صدور رأی ماهوی کرده و [[حکم]] صادره مورد تجدید نظرخواهی واقع شده است؛ با توجه به نقض [[حقوق]] دفاعی [[متهم]]، دادگاه تجدید نظر با عنایت به تبصره ذیل ماده ۴۵۵ و [[ماده ۲۶۲ قانون آیین دادرسی کیفری|مواد ۲۶۲]] و [[ماده ۲۶۳ قانون آیین دادرسی کیفری|۲۶۳]] و [[ماده ۳۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری|۳۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]]، باید ضمن نقض رأی تجدید نظرخواسته، با تعیین وقت رسیدگی و [[احضار]] [[اصحاب دعوا|طرفین]]، رسیدگی و رأی مقتضی را صادر کند. | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] | |||
* [[ماده ۲۶۲ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۲۶۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] | |||
* [[ماده ۲۶۳ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۲۶۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] | |||
* [[ماده ۳۳۵ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۳۳۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] | |||
* [[ماده ۳۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۳۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] | |||
* [[ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] | |||
* [[ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[کیفرخواست]] | |||
* [[تحقیقات مقدماتی]] | |||
* [[رای]] | |||
* [[حقوق دفاعی]] | |||
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه]] | [[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه]] | ||
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه سال ۱۳۹۹]] | [[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه سال ۱۳۹۹]] | ||
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (کیفری)]] | |||
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (آیین دادرسی کیفری)]] | |||
[[رده:تشریفات دادرسی]] | |||
[[رده:نظریه 2]] | |||
نسخهٔ ۱۵ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۴۳
 | |
| شماره نظریه | ۷/۹۹/۱۰۷۶ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۹۹-۱۶۸-۱۰۷۶ ک |
| تاریخ نظریه | ۱۳۹۹/۰۸/۲۵ |
| موضوع نظریه | آیین دادرسی کیفری |
| محور نظریه | تشریفات دادرسی |
چکیده نظریه شماره 7/99/1076 مورخ 1399/08/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره بی اعتباری رای در فرض عدم اخذ آخرین دفاع و بدون وجود کیفرخواست:در فرضی که حسب تشخیص دادگاه تجدید نظر استان، جرم مورد رسیدگی از درجه شش تعزیری به بالا است، رسیدگی به آن نیازمند انجام تحقیقات مقدماتی و صدور کیفرخواست از سوی دادسرا است. بنابراین رسیدگی دادگاه نخستین و صدور حکم فاقد وجاهت قانونی است.در فرضی که دادگاه نخستین بدون اخذ آخرین دفاع مبادرت به صدور رأی ماهوی کرده و حکم صادره مورد تجدید نظرخواهی واقع شده است؛ با توجه به نقض حقوق دفاعی متهم، دادگاه تجدید نظر باید ضمن نقض رأی تجدید نظرخواسته، با تعیین وقت رسیدگی و احضار طرفین، رسیدگی و رأی مقتضی را صادر کند.
استعلام
مطابق تبصره ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری عدم رعایت تشریفات دادرسی موجب نقض رأی نیست؛ مگر آن که تشریفات مذکور به درجه ای از اهمیت باشد که موجب بی اعتباری رأی شود. حال سوال این است که دادگاه بدوی در پرونده ای بدون اخذ آخرین دفاع و در پرونده ای دیگر بدون وجود کیفرخواست مبادرت به رسیدگی و انشاء رأی کرده است، آیا عدم رعایت تشریفات به درجه ای از اهمیت است که موجب بی اعتباری رأی شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
اولا، مطابق ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ دادرسی کیفری باید مستند به قانون باشد و مواد ۳۳۵ و ۳۸۲ این قانون، جهات قانونی شروع به رسیدگی در دادگاه های کیفری را احصاء کرده است و اصولا رسیدگی دادگاه ها به جرایم بدون انجام تحقیقات مقدماتی از سوی دادسرا و صدور کیفرخواست، تنها در موارد استثنایی و منصوص امکان پذیر است و لذا در فرضی که حسب تشخیص دادگاه تجدید نظر استان، جرم مورد رسیدگی از درجه شش تعزیری به بالا است، رسیدگی به آن نیازمند انجام تحقیقات مقدماتی و صدور کیفرخواست از سوی دادسرا است. بنابراین رسیدگی دادگاه نخستین و صدور حکم فاقد وجاهت قانونی است و بر این اساس دادگاه تجدید نظر باید با نقض دادنامه مورد تجدید نظر خواهی، دستور ارسال پرونده را به دادسرا جهت انجام تحقیقات مقدماتی و اتخاذ تصمیم قانونی و صدور قرار نهایی (حسب مورد) صادر کند.
ثانیا، در فرضی که دادگاه نخستین بدون اخذ آخرین دفاع مبادرت به صدور رأی ماهوی کرده و حکم صادره مورد تجدید نظرخواهی واقع شده است؛ با توجه به نقض حقوق دفاعی متهم، دادگاه تجدید نظر با عنایت به تبصره ذیل ماده ۴۵۵ و مواد ۲۶۲ و ۲۶۳ و ۳۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، باید ضمن نقض رأی تجدید نظرخواسته، با تعیین وقت رسیدگی و احضار طرفین، رسیدگی و رأی مقتضی را صادر کند.
مواد مرتبط
- ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۲۶۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۲۶۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۳۳۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۳۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲