ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی

در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجب‌النفقه‌ی دیگر، زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود.

توضیح واژگان

واجب النفقه، شخصی است که به موجب قانون، می تواند نفقه خود را، از برخی اقارب خود، مطالبه نماید.

به پرداخت کننده نفقه، منفق گویند.

دریافت کننده نفقه را، منفقٌ علیه نامند.

نفقه، یعنی تأمین مخارج لازم برای بقای نظام خانواده.

تعهد انفاق، یعنی تعهد پرداخت نفقه، به موجب قانون یا قرارداد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

برخلاف نفقه اقارب، در انفاق زوجه، استطاعت مرد شرط نیست.

اگر منفق، توانایی انفاق همه اشخاص واجب النفقه را، نداشته باشد؛ نفقه زوجه او، بر نفقه اقارب، مقدم خواهدبود.

در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجب‌النفقه‌ی دیگر، زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود؛ زیرا انفاق زن، تنها به جهت گذران امور معیشتی او نبوده؛ و بیشتر به طلب مالی شبیه است.

مفاد این ماده، نسبت به زوجه دائمی و موقت، قلمرو شمول دارد.

مستندات فقهی

به دلالت اجماع، در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجب‌النفقه‌ی دیگر، زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود.

سوابق فقهی

در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجب‌النفقه‌ی دیگر، زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود؛ زیرا انفاق زن، تنها به جهت گذران امور معیشتی او نبوده؛ و بیشتر به طلب مالی شبیه است.

در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجب‌النفقه‌ی دیگر، زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود؛ زیرا انفاق زن، بر پایه موازنه استوار بوده؛ و بر ذمه زوج قرارمی گیرد؛ اما انفاق اقارب مبتنی بر تعاون و مساعدت است.

رویه های قضایی

اگر درآمد روزانه شخصی 70000 تومان بوده؛ و مخارج روزمره خود شخص، 20000 تومان بوده؛ و نفقه زوجه او، با احتساب هزینه های خوراک و آشامیدن و پوشاک و ... روزانه 30000 تومان باشد؛ آنچه زاید بیاید به متعلق به اقربای واجب النفقه منفق خواهد بود؛ و به نحو تساوی، بین آنان تقسیم می گردد.