ماده 20 قانون ثبت اسناد و املاک: تفاوت میان نسخه‌ها
زهرا شوکتی (بحث | مشارکتها) (افزودن لینک نظریه ویرایش شده در بخش رویه قضایی) |
|||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
== نکات توضیحی == | == نکات توضیحی == | ||
شخص معترض به ثبت، ممکن است هم به اصل تقاضای ثبت و هم به حدود و حقوق ارتفاقی اعتراض داشته باشد. در هر صورت اعتراض، مانع انجام معاملات نبوده و خریدار می تواند با علم به موضوع اعتراض و خصوصیات آن، معامله را قبول نماید و این موضوع در سند تصریح شده و لذا خریدار در دعوی اعتراض جانشین [[متقاضی ثبت|مستدعی ثبت]] یا معترض علیه خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2784992|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=حسن زاده|چاپ=2}}</ref> اشخاصی که حق اعتراض به [[تحدید حدود]] را دارند عبارت اند از: مجاورین، [[متقاضی ثبت]]، اداره اوقاف و [[متولی]] و [[ناظر]] و موقوفات علیهم و متصدی امور حبس و [[محبوس له|محبوس لهم]] و [[وصی]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2784980|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=حسن زاده|چاپ=2}}</ref> لازم به ذکر است که مجاور تنها نسبت به حدی که با آن مجاورت دارد می تواند اعتراض کند و نه نسبت به حدودی که با آن ها مجاورت ندارد، چرا که نسبت به آن ها ذینفع محسوب نمی گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2853268|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> اما در اعتراض بر حقوق ارتفاقی، مجاورت شرط نبوده و اعتراض از غیر مجاور نیز پذیرفته می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2853316|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> بر اساس این ماده و [[ماده واحده قانون تعیین تکلیف پرونده های معترضی ثبتی که فاقد سابقه بوده و یا اعتراض آن ها در مراجع قضایی از بین رفته است|تبصره 2 ماده واحده قانون تعیین تکلیف]]، پرونده های معترضین که سابقه آن در مراجع قضایی از بین رفته، مجاوری که نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی حقی برای خود قائل است، از تاریخ تنظیم صورتمجلس تحدید حدود به مدت 30 روز جهت تسلیم اعتراض به اداره ثبت محل مهلت داشته و همچنین ظرف مدت یک ماه باید [[دادخواست]] خویش را به مرجع ذیصلاح قضایی تقدیم نموده و همچنین گواهی آن را به اداره ثبت محل تقدیم نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت املاک (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2223752|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=تفکریان|چاپ=6}}</ref> بنابراین کسی که در آخرین روز (روز سی ام) اعتراض کند، سی روز دیگر برای تقدیم دادخواست به دادگاه مهلت دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2853280|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref>قرار رد دعوای صادره به استناد تبصره این ماده، [[اعتبار امر مختوم بها]] داشته و در هیچ کدام از موارد، نمی توان مجدداً مبادرت به اقامه دعوا نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2853416|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> | شخص معترض به ثبت، ممکن است هم به اصل تقاضای ثبت و هم به حدود و حقوق ارتفاقی اعتراض داشته باشد. در هر صورت اعتراض، مانع انجام معاملات نبوده و خریدار می تواند با علم به موضوع اعتراض و خصوصیات آن، معامله را قبول نماید و این موضوع در سند تصریح شده و لذا خریدار در دعوی اعتراض جانشین [[متقاضی ثبت|مستدعی ثبت]] یا معترض علیه خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2784992|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=حسن زاده|چاپ=2}}</ref> اشخاصی که حق اعتراض به [[تحدید حدود]] را دارند عبارت اند از: مجاورین، [[متقاضی ثبت]]، اداره اوقاف و [[متولی]] و [[ناظر]] و موقوفات علیهم و متصدی امور حبس و [[محبوس له|محبوس لهم]] و [[وصی]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2784980|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=حسن زاده|چاپ=2}}</ref> لازم به ذکر است که مجاور تنها نسبت به حدی که با آن مجاورت دارد می تواند اعتراض کند و نه نسبت به حدودی که با آن ها مجاورت ندارد، چرا که نسبت به آن ها ذینفع محسوب نمی گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2853268|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> اما در اعتراض بر حقوق ارتفاقی، مجاورت شرط نبوده و اعتراض از غیر مجاور نیز پذیرفته می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2853316|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> بر اساس این ماده و [[ماده واحده قانون تعیین تکلیف پرونده های معترضی ثبتی که فاقد سابقه بوده و یا اعتراض آن ها در مراجع قضایی از بین رفته است|تبصره 2 ماده واحده قانون تعیین تکلیف]]، پرونده های معترضین که سابقه آن در مراجع قضایی از بین رفته، مجاوری که نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی حقی برای خود قائل است، از تاریخ تنظیم صورتمجلس تحدید حدود به مدت 30 روز جهت تسلیم اعتراض به اداره ثبت محل مهلت داشته و همچنین ظرف مدت یک ماه باید [[دادخواست]] خویش را به مرجع ذیصلاح قضایی تقدیم نموده و همچنین گواهی آن را به اداره ثبت محل تقدیم نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت املاک (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2223752|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=تفکریان|چاپ=6}}</ref> بنابراین کسی که در آخرین روز (روز سی ام) اعتراض کند، سی روز دیگر برای تقدیم دادخواست به دادگاه مهلت دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2853280|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref>قرار رد دعوای صادره به استناد تبصره این ماده، [[اعتبار امر مختوم بها]] داشته و در هیچ کدام از موارد، نمی توان مجدداً مبادرت به اقامه دعوا نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2853416|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> | ||
==نکات توصیفی هوش مصنوعی== | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# '''مهلت اعتراض به حدود و حقوق ارتفاقی''': اگر مجاور نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی حق خود را قائل باشد، می‌تواند فقط تا ۳۰ روز از تاریخ تنظیم صورت‌جلسه تحدید حدود به مرجع صلاحیت‌دار اعتراض کند. این مدت زمان کوتاه و محدود به‌منظور جلوگیری از تأخیر در فرآیند ثبت و تعیین حدود املاک است. | |||
# '''رعایت مقررات مشابه در مواد ۱۶ تا ۱۹''': در این ماده، علاوه بر تعیین مهلت اعتراض، اشاره شده است که مقررات مواد ۱۶، ۱۷، ۱۸، و ۱۹ نیز در مورد اعتراض به حدود ملک رعایت می‌شود. این شامل شرایط و نحوه رسیدگی، ابطال عرضحال، و تجدید عرضحال در صورت نیاز است. | |||
# '''اعتراض به حدود در صورت عدم حضور در تحدید حدود''': اگر متقاضی ثبت در موقع تحدید حدود خود یا نماینده‌اش حاضر نبوده و ملک مطابق با حدود اظهار شده از طرف مجاورین تحدید شود، او می‌تواند اعتراض کند. این امکان به‌منظور محافظت از حقوق متقاضیان ثبت است که در صورت عدم حضور در زمان تحدید حدود، هنوز حق اعتراض دارند. | |||
# '''اعتراضات مربوط به محدوده قانونی شهرها''': تبصره الحاقی به این ماده در سال ۱۳۵۶ اشاره دارد به اعتراضات نسبت به حدود ملک در محدوده قانونی شهرها و تعیین تکلیف آنها در صورت استرداد دعوی یا اخذ سند مالکیت از طرف معترض. همچنین، در این مورد، رأی صادره از دادگاه در جلسه اداری فوق‌العاده قابل رسیدگی پژوهشی است. | |||
# '''آیین‌نامه جدید اعتراضات پس از تصویب قانون''': برای اعتراضات بعد از تصویب این قانون، در صورتی که اعتراض از سوی غیرمجاور یا معترض مجاور که حدود تعیین‌شده را تأسیس کرده باشد، مطرح شود، واحد ثبتی نظر خود را در مورد بی‌اثر بودن اعتراض ابلاغ می‌کند و معترض می‌تواند به هیأت نظارت شکایت کند. رأی هیأت نظارت قطعی است. در صورت عدم دسترسی به معترض، اطلاع‌رسانی از طریق روزنامه‌های ثبتی انجام می‌شود. | |||
این ماده به‌طور کلی سازوکار رسیدگی به اعتراضات در مورد حدود و حقوق ارتفاقی و قواعد نحوه اعتراض به تحدید حدود و تأثیر آن بر مالکیت و حقوق مجاورین را تنظیم می‌کند. | |||
== رویه های قضایی == | == رویه های قضایی == | ||
| خط ۳۵: | خط ۴۴: | ||
* در پاسخ به این سوال که آیا دعوایی که توسط مجاور نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی که برای خویش قائل بر حقی است، طرح می شود [[دعوای مالی|دعوایی مالی]] یا [[دعوای غیرمالی|غیرمالی]] محسوب می گردد، نظر اداره حقوقی در تاریخ 1354/05/01 بر آن است که از آن جا که چنین اعتراضی، اعتراض به حد ملک است و چون معترض در مقام اثبات حق مالکیت خود نسبت به ملکی است که متقاضی ثبت در صدد تملک آن برآمده است، دعوا مالی تلقی می گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دعاوی مالی و غیرمالی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2293512|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=5}}</ref> | * در پاسخ به این سوال که آیا دعوایی که توسط مجاور نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی که برای خویش قائل بر حقی است، طرح می شود [[دعوای مالی|دعوایی مالی]] یا [[دعوای غیرمالی|غیرمالی]] محسوب می گردد، نظر اداره حقوقی در تاریخ 1354/05/01 بر آن است که از آن جا که چنین اعتراضی، اعتراض به حد ملک است و چون معترض در مقام اثبات حق مالکیت خود نسبت به ملکی است که متقاضی ثبت در صدد تملک آن برآمده است، دعوا مالی تلقی می گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دعاوی مالی و غیرمالی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2293512|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=5}}</ref> | ||
* [[نظریه شماره 7/1400/994 مورخ 1400/12/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اموال غیر منقول در جریان ثبت]] | * [[نظریه شماره 7/1400/994 مورخ 1400/12/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اموال غیر منقول در جریان ثبت]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/445 مورخ 1399/05/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره منظور از حقوق عینی در قانون ثبت]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اعتراض مالک مجاور نسبت به تحدید حدود ملک ثبت شده]] | |||
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۱۷۷ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۱۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور دستور موقت در خصوص توقف عملیات ثبتی]] | |||
== مقالات مرتبط == | |||
[[ضرورت بازنگری در مراجع اداری رسیدگی‌‌کننده به اشتباهات و اختلافات ثبتی(هیئت نظارت و شورای عالی ثبت)]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۹
ماده 20 قانون ثبت اسناد و املاک: مجاوری كه نسبت به حدود يا حقوق ارتفاقی حقی برای خود قائل است می تواند فقط تا سی روز از تاريخ تنظيم صورت مجلس تحديد حدود، به وسيله اداره ثبت به مرجع صلاحيت دار عرضحال دهد. مقررات مواد 16، 17، 18، 19 (به استثنای مدت اعتراض كه سی روز است) در اين مورد نيز رعايت خواهد شد تقاضاكننده ثبتی كه خود يا نماينده اش در موقع تحديد حدود حاضر نبوده و ملک مورد تقاضای او با حدود اظهار شده از طرف مجاورين مطابق ماده 15 تحديد شده می تواند مطابق مقررات اين ماده عرضحال اعتراض دهد.
تبصره (الحاقی 1356/02/20): در دعاوی اعتراض به حدود ملک مورد تقاضای ثبت واقع در محدوده قانونی شهرها كه تا تاريخ تصويب اين قانون مطرح شده است هرگاه اعتراض از طرف غيرمجاور به عمل آمده باشد و همچنين در صورت استرداد دعوی به موجب سند رسمی يا اخذ سند مالكيت از طرف معترض يا حدودی كه در صورت مجلس تحديد حدود تعيين شده است دادگاه در جلسه اداری فوق العاده، رسيدگی، حسب مورد قرار رد يا سقوط دعوی را صادر خواهد كرد و اين قرار فقط قابل رسيدگی پژوهشی است.
نسبت به اعتراضاتی كه بعد از تصويب اين قانون به عمل می آيد در صورتی كه اعتراض از طرف غيرمجاور به عمل آيد يا معترض مجاور با حدود تعيين شده در صورتمجلس تحديد حدود سند مالكيت بگيرد يا به موجب سند رسمی از اعتراض خود بدون قيد و شرط صرف نظر كند، واحد ثبتی مربوط، نظر خود را در بی اثر بودن اعتراض به معترض ابلاغ می نمايد. معترض می تواند ظرف مدت ده روز از تاريخ ابلاغ نظر مزبور، به هیأت نظارت شكايت نمايد. رأي هیأت نظارت قطعی است. در صورتی كه اقامتگاه معترض معلوم نباشد، نظر واحد ثبتی يك نوبت در روزنامه ای كه برای آگهی های ثبتی تعيين شده منتشر می گردد و معترض می تواند ظرف ده روز از تاريخ انتشار آگهی به هيأت نظارت شكايت نمايد.
مواد مرتبط
- ماده 15 قانون ثبت اسناد و املاک
- ماده 16 قانون ثبت اسناد و املاک
- ماده 17 قانون ثبت اسناد و املاک
- ماده 18 قانون ثبت اسناد و املاک
- ماده 19 قانون ثبت اسناد و املاک
- ماده 30 قانون ثبت اسناد و املاک
- ماده واحده قانون تعیین تکلیف پرونده های معترضی ثبتی که فاقد سابقه بوده و یا اعتراض آن ها در مراجع قضایی از بین رفته است
توضیح واژگان
صورتمجلس تحدید حدود: فرمی است که سازمان ثبت براساس قانون و مقررات حقوق ثبت تهیه و نکات ضروری را در آن مشخص نموده است که مأمور عمل باید تمامی ستون ها و قسمت های آن را به نحو صحیح تکمیل نموده و نام و مشخصات حضار و مجاورین و معترضین را قید و به امضای آن ها نیز برساند.[۱]
تحدید حدود: به ذکر حدود ملک مورد تقاضای ثبت توسط مأمور ثبت درصورتجلسه تحدید حدود که از طریق بیان حد فاصل املاک مجاور پس از احراز تصرف متقاضی در ملک مورد تحدید صورت می گیرد، تحدید حدود گفته می شود.[۲]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
ماده حاضر دلالت بر عدم پذیرش اعتراض بر حقوق ارتفاقی از طرف غیرمجاور نداشته و تاکنون نیز اداره ثبت و دادگاه ها به همین نحو استنباط و عمل نموده اند و تبصره ذیل این ماده نیز به این امر اشاره دارد. چرا که در تبصره مذکور آمده است که درصورتی که معترض بر حد، مجاور ملک نباشد، اعتراض او از جانب اداره ثبت بی اثر اعلام شده و درصورت طرح پرونده در دادگاه و بودن ملک در داخل محدوده ی قانونی شهرها، دادگاه قرار رد آن را صادر خواهد کرد. اما این تبصره درخصوص اعتراض بر حقوق ارتفاقی که از جانب غیرمجاور به عمل آمده باشد، چنین حکمی را تعیین ننموده و رد یا بی اثر بودن آن را تجویز نکرده است، درنتیجه موجبی برای رد اعتراض بر حقوق ارتفاقی، تنها بدین جهت که با ملک مورد اعتراض ، مجاور نمی باشد، وجود نداشته و بر اساس اصول و قواعد کلی دادرسی، دادگاه ها باید به دعاوی اشخاص ذینفع رسیدگی نمایند.[۳]
نکات توضیحی
شخص معترض به ثبت، ممکن است هم به اصل تقاضای ثبت و هم به حدود و حقوق ارتفاقی اعتراض داشته باشد. در هر صورت اعتراض، مانع انجام معاملات نبوده و خریدار می تواند با علم به موضوع اعتراض و خصوصیات آن، معامله را قبول نماید و این موضوع در سند تصریح شده و لذا خریدار در دعوی اعتراض جانشین مستدعی ثبت یا معترض علیه خواهد بود.[۴] اشخاصی که حق اعتراض به تحدید حدود را دارند عبارت اند از: مجاورین، متقاضی ثبت، اداره اوقاف و متولی و ناظر و موقوفات علیهم و متصدی امور حبس و محبوس لهم و وصی.[۵] لازم به ذکر است که مجاور تنها نسبت به حدی که با آن مجاورت دارد می تواند اعتراض کند و نه نسبت به حدودی که با آن ها مجاورت ندارد، چرا که نسبت به آن ها ذینفع محسوب نمی گردد.[۶] اما در اعتراض بر حقوق ارتفاقی، مجاورت شرط نبوده و اعتراض از غیر مجاور نیز پذیرفته می شود.[۷] بر اساس این ماده و تبصره 2 ماده واحده قانون تعیین تکلیف، پرونده های معترضین که سابقه آن در مراجع قضایی از بین رفته، مجاوری که نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی حقی برای خود قائل است، از تاریخ تنظیم صورتمجلس تحدید حدود به مدت 30 روز جهت تسلیم اعتراض به اداره ثبت محل مهلت داشته و همچنین ظرف مدت یک ماه باید دادخواست خویش را به مرجع ذیصلاح قضایی تقدیم نموده و همچنین گواهی آن را به اداره ثبت محل تقدیم نماید.[۸] بنابراین کسی که در آخرین روز (روز سی ام) اعتراض کند، سی روز دیگر برای تقدیم دادخواست به دادگاه مهلت دارد.[۹]قرار رد دعوای صادره به استناد تبصره این ماده، اعتبار امر مختوم بها داشته و در هیچ کدام از موارد، نمی توان مجدداً مبادرت به اقامه دعوا نمود.[۱۰]
نکات توصیفی هوش مصنوعی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- مهلت اعتراض به حدود و حقوق ارتفاقی: اگر مجاور نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی حق خود را قائل باشد، می‌تواند فقط تا ۳۰ روز از تاریخ تنظیم صورت‌جلسه تحدید حدود به مرجع صلاحیت‌دار اعتراض کند. این مدت زمان کوتاه و محدود به‌منظور جلوگیری از تأخیر در فرآیند ثبت و تعیین حدود املاک است.
- رعایت مقررات مشابه در مواد ۱۶ تا ۱۹: در این ماده، علاوه بر تعیین مهلت اعتراض، اشاره شده است که مقررات مواد ۱۶، ۱۷، ۱۸، و ۱۹ نیز در مورد اعتراض به حدود ملک رعایت می‌شود. این شامل شرایط و نحوه رسیدگی، ابطال عرضحال، و تجدید عرضحال در صورت نیاز است.
- اعتراض به حدود در صورت عدم حضور در تحدید حدود: اگر متقاضی ثبت در موقع تحدید حدود خود یا نماینده‌اش حاضر نبوده و ملک مطابق با حدود اظهار شده از طرف مجاورین تحدید شود، او می‌تواند اعتراض کند. این امکان به‌منظور محافظت از حقوق متقاضیان ثبت است که در صورت عدم حضور در زمان تحدید حدود، هنوز حق اعتراض دارند.
- اعتراضات مربوط به محدوده قانونی شهرها: تبصره الحاقی به این ماده در سال ۱۳۵۶ اشاره دارد به اعتراضات نسبت به حدود ملک در محدوده قانونی شهرها و تعیین تکلیف آنها در صورت استرداد دعوی یا اخذ سند مالکیت از طرف معترض. همچنین، در این مورد، رأی صادره از دادگاه در جلسه اداری فوق‌العاده قابل رسیدگی پژوهشی است.
- آیین‌نامه جدید اعتراضات پس از تصویب قانون: برای اعتراضات بعد از تصویب این قانون، در صورتی که اعتراض از سوی غیرمجاور یا معترض مجاور که حدود تعیین‌شده را تأسیس کرده باشد، مطرح شود، واحد ثبتی نظر خود را در مورد بی‌اثر بودن اعتراض ابلاغ می‌کند و معترض می‌تواند به هیأت نظارت شکایت کند. رأی هیأت نظارت قطعی است. در صورت عدم دسترسی به معترض، اطلاع‌رسانی از طریق روزنامه‌های ثبتی انجام می‌شود.
این ماده به‌طور کلی سازوکار رسیدگی به اعتراضات در مورد حدود و حقوق ارتفاقی و قواعد نحوه اعتراض به تحدید حدود و تأثیر آن بر مالکیت و حقوق مجاورین را تنظیم می‌کند.
رویه های قضایی
- در پاسخ به این سوال که آیا دعوایی که توسط مجاور نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی که برای خویش قائل بر حقی است، طرح می شود دعوایی مالی یا غیرمالی محسوب می گردد، نظر اداره حقوقی در تاریخ 1354/05/01 بر آن است که از آن جا که چنین اعتراضی، اعتراض به حد ملک است و چون معترض در مقام اثبات حق مالکیت خود نسبت به ملکی است که متقاضی ثبت در صدد تملک آن برآمده است، دعوا مالی تلقی می گردد.[۱۱]
- نظریه شماره 7/1400/994 مورخ 1400/12/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اموال غیر منقول در جریان ثبت
- نظریه شماره 7/99/445 مورخ 1399/05/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره منظور از حقوق عینی در قانون ثبت
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اعتراض مالک مجاور نسبت به تحدید حدود ملک ثبت شده
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۱۷۷ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۱۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور دستور موقت در خصوص توقف عملیات ثبتی
مقالات مرتبط
ضرورت بازنگری در مراجع اداری رسیدگی‌‌کننده به اشتباهات و اختلافات ثبتی(هیئت نظارت و شورای عالی ثبت)
منابع
- ↑ محمود تفکریان. حقوق ثبت املاک (جلد اول). چاپ 6. نگاه بینه، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2197776
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 113696
- ↑ غلامرضا شهری. حقوق ثبت اسناد و املاک. چاپ 37. جهاد دانشگاهی، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3992888
- ↑ بهرام حسن زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2784992
- ↑ بهرام حسن زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2784980
- ↑ مصطفی اصغرزاده بناب. حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2853268
- ↑ مصطفی اصغرزاده بناب. حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2853316
- ↑ محمود تفکریان. حقوق ثبت املاک (جلد اول). چاپ 6. نگاه بینه، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2223752
- ↑ مصطفی اصغرزاده بناب. حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2853280
- ↑ مصطفی اصغرزاده بناب. حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2853416
- ↑ بهرام بهرامی. دعاوی مالی و غیرمالی. چاپ 5. نگاه بینه، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2293512