ماده ۱۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۱۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری: نوشتن بین سطور، قلم خوردگی و تراشیدن کلمات در اوراق بازجویی و تحقیقات، ممنوع است. اگر یک یا چند کلمه اضافه گردد باید بر روی آن خط نازکی کشیده و این موضوع قید شود و بازپرس و شخصی که تحقیق از او به عمل می‌آید، آن را امضاء کنند. همچنین اگر یک یا چند کلمه از قلم افتاده و در حاشیه نوشته شود، اشخاص یاد شده باید زیر آن را امضاء کنند. هرگاه این ترتیب رعایت نشود، کلمات و خطوط مزبور فاقد اعتبار است. رعایت مقررات این ماده در تمام مراحل دادرسی از سوی مقامات قضائی و ضابطان دادگستری الزامی است. در صورت قلم خوردگی جزئی موضوع باید در ذیل برگه توضیح داده شده و به امضاء اشخاص فوق برسد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

علت استفاده از عبارت «خط نازک» جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی طرفین در فرض وجود هرگونه ادعایی از سوی آنان مبنی بر اضافی نبودن کلمات حذف شده و عدم لزوم حذف آن‌ها و امکان بررسی صحت این ادعا است.

پیشینه

سابقاً ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸) در این خصوص وضع شده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده فوق در مقام تعیین مقرراتی در خصوص لزوم کتبی بودن تحقیقات مقدماتی در نتیجه فراگیر شدن سواد نوشتاری میان افراد جامعه است که منجر به کتبی شدن تمامی اقدامات مرتبط با پرونده اشخاص در فرایند تحقیقات مقدماتی می‌شود.به‌طور کلی اقدامات غیر کتبی متصدیان تحقیق، فاقد هر گونه اعتبار قضایی است.از همین روی باید در تنظیم و تحریر نوشته‌های مربوط به تحقیقات مقدماتی که سرنوشت متهم به آن‌ها وابسته است، نهایت دقت به عمل آید.

برخی از نویسندگان بیان داشته‌اند که امضاء کلمات اضافه شده بایستی در ذیل آن انجام شود اما توضیح کلماتی که روی آن‌ها خط کشیده شده‌است، ممکن است در ذیل، در جلوی آن‌ها یا در قسمت انتهایی صورتجلسه بیان گردد.در هر حال صورت جلسات باید به گونه ای تنظیم شوند که از هرگونه دخل و تصرف احتمالی در آن‌ها به خصوص پس از تنظیم صورتجلسه جلوگیری شود.

گروهی معتقدند ضمانت اجرای عدم رعایت ماده فوق، فقط بطلان کلمه یا کلمات اضافه شده بدون رعایت ترتیبات مقرر در این ماده است.

نکات توضیحی

نوشتن اظهارات طرفین در بین سطور ممنوع است.