ماده ۷۱۲ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۷۱۲ قانون مدنی''': هرگاه [[مضمون له|مضمون‌له]] فوت شود و [[ضامن]] [[وارث]] او باشد حق رجوع به [[مضمون عنه|مضمون‌عنه]] دارد. | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۷۱۱ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۷۱۳ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
مطابق مفهوم این ماده، چنانچه [[دیون|دین]] ضامن بر اثر [[مالکیت مافی‌الذمه|مالکیت ما فی الذمه]] ساقط شود، وی می‌تواند به مضمون عنه رجوع کند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=98236|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> و در فرض دیگر اگر دین مضمون عنه به علت مالکیت ما فی الذمه ساقط شود، از آن جا که وی [[مدیون]] اصلی بوده، مانند آن است دین خود را پرداخت کرده باشد که در این صورت [[ذمه]] ضامن نیز [[برائت ذمه|بری]] می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=236084|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=عقد ضمان|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=507084|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمد|نام خانوادگی۱=موسوی بجنوردی|چاپ=1}}</ref> همچنین بدیهی است که در صورت فوت مضمون له چنانچه ضامن وارث او باشد، می‌تواند به مدیون اصلی مراجعه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1442712|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | |||
== | == مطالعات فقهی == | ||
== سوابق | === سوابق فقهی === | ||
«ولو مات المضمون له فورثه الضامن لم یسقط جواز الرجوع به علی المضمون عنه | «ولو مات المضمون له فورثه الضامن لم یسقط جواز الرجوع به علی المضمون عنه …»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=365004|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref> | ||
در فقه این فرض | در [[فقه]] این فرض در نظر گرفته شده‌است که زمانی که مضمون له فوت می‌کند و ضامن وارث اوست، در این فرض ضامن چیزی نمی‌پردازد ولی در واقع به همان میزان از [[ارث|میراث]] او کاسته می‌شود و با تملک ما فی الذمه خود، بری می‌شود و حق رجوع به مضمون عنه را دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=عقد ضمان|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=507088|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمد|نام خانوادگی۱=موسوی بجنوردی|چاپ=1}}</ref> | ||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
«در این ماده مسامحه در تعبیر شده‌است و کلمه منحصر در این ماده ذکر نشده‌است در صورتی که می‌بایستی قید شود.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=204048|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | |||
== مصادیق و | == مصادیق و نمونه‌ها == | ||
* پدر، مضمون له و پسر، ضامن است، با فوت پدر، پسر بابت [[سهم‌الارث|سهم الارث]] خود از [[ترکه]] طلبکار می‌شود و بابت [[ضمان|ضمانت]] خود به پدر بدهکار است، در این صورت پسر به دو اعتبار هم طلبکار است، هم بدهکار، که در نتیجه مالکیت ما فی الذمه پدید آمده و [[تهاتر]] می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (شرکت، ودیعه، عاریه، وکالت، ضمان عقدی، حواله، کفالت، رهن، هبه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4845444|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|چاپ=2}}</ref> | |||
* اگر ضامن فوت شود و مضمون له وارث او باشد، مضمون له حق رجوع به مضمون عنه خواهد داشد؛ زیرا از نظر وراثت [[داین]] از مدیون، مالکیت ما فی الذمه حاصل می‌گردد و در حکم [[ایفای دین]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کارگاه آموزش حقوق (جلد سوم) شرکت-صلح-ضمان عقدی-ضمان قهری|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2764472|صفحه=|نام۱=صحبت اله|نام خانوادگی۱=سلطانیان|چاپ=1}}</ref> | |||
== منابع == | |||
{{پانویس|۲}} | |||
{{مواد قانون مدنی}} | |||
[[رده:مواد قانون مدنی]] | |||
[[رده:اموال]] | |||
[[رده:عقود-معین]] | |||
[[رده:ضمان عقدی]] | |||
[[رده:اثر ضمان بین ضامن و مضمون عنه]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۱:۰۰
ماده ۷۱۲ قانون مدنی: هرگاه مضمون‌له فوت شود و ضامن وارث او باشد حق رجوع به مضمون‌عنه دارد.
نکات توضیحی تفسیری دکترین
مطابق مفهوم این ماده، چنانچه دین ضامن بر اثر مالکیت ما فی الذمه ساقط شود، وی می‌تواند به مضمون عنه رجوع کند،[۱] و در فرض دیگر اگر دین مضمون عنه به علت مالکیت ما فی الذمه ساقط شود، از آن جا که وی مدیون اصلی بوده، مانند آن است دین خود را پرداخت کرده باشد که در این صورت ذمه ضامن نیز بری می‌شود.[۲][۳] همچنین بدیهی است که در صورت فوت مضمون له چنانچه ضامن وارث او باشد، می‌تواند به مدیون اصلی مراجعه نماید.[۴]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
«ولو مات المضمون له فورثه الضامن لم یسقط جواز الرجوع به علی المضمون عنه …»[۵]
در فقه این فرض در نظر گرفته شده‌است که زمانی که مضمون له فوت می‌کند و ضامن وارث اوست، در این فرض ضامن چیزی نمی‌پردازد ولی در واقع به همان میزان از میراث او کاسته می‌شود و با تملک ما فی الذمه خود، بری می‌شود و حق رجوع به مضمون عنه را دارد.[۶]
انتقادات
«در این ماده مسامحه در تعبیر شده‌است و کلمه منحصر در این ماده ذکر نشده‌است در صورتی که می‌بایستی قید شود.»[۷]
مصادیق و نمونه‌ها
- پدر، مضمون له و پسر، ضامن است، با فوت پدر، پسر بابت سهم الارث خود از ترکه طلبکار می‌شود و بابت ضمانت خود به پدر بدهکار است، در این صورت پسر به دو اعتبار هم طلبکار است، هم بدهکار، که در نتیجه مالکیت ما فی الذمه پدید آمده و تهاتر می‌شود.[۸]
- اگر ضامن فوت شود و مضمون له وارث او باشد، مضمون له حق رجوع به مضمون عنه خواهد داشد؛ زیرا از نظر وراثت داین از مدیون، مالکیت ما فی الذمه حاصل می‌گردد و در حکم ایفای دین می‌باشد.[۹]
منابع
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 98236
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 236084
- ↑ آیت اله سیدمحمد موسوی بجنوردی. عقد ضمان. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 507084
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1442712
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 365004
- ↑ آیت اله سیدمحمد موسوی بجنوردی. عقد ضمان. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 507088
- ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 204048
- ↑ پرویز نوین. حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (شرکت، ودیعه، عاریه، وکالت، ضمان عقدی، حواله، کفالت، رهن، هبه). چاپ 2. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4845444
- ↑ صحبت اله سلطانیان. کارگاه آموزش حقوق (جلد سوم) شرکت-صلح-ضمان عقدی-ضمان قهری. چاپ 1. میزان، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2764472