ماده 330 قانون امور حسبی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده | '''ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی''': در صورتی که متوفی برای اجراء [[وصیت]] خود [[وصی]] معین کرده باشد اداره [[ترکه]] به [[وصی]] واگذار می‌شود. | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=80940|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=80940|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | ||
وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد [[وصیت]]، نایب موصی می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3043892|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=میرداداشی|نام۲=ولی اله|نام خانوادگی۲=علیزاده|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳= | وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد [[وصیت]]، نایب موصی می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3043892|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=میرداداشی|نام۲=ولی اله|نام خانوادگی۲=علیزاده|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسن‌زاده|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
واگذاری اداره ترکه به وصی از نظر سهولت در اداره ترکه | واگذاری اداره ترکه به وصی از نظر سهولت در اداره ترکه می‌باشد زیرا با بودن وصی از طرفی و تعیین [[امین]] برای اداره ترکه از طرف دیگر، اداره ترکه را دچار زحمت خواهد کرد. به نظر می‌رسد که این امر در صورتی است که [[دادگاه]] وصی مزبور را صالح برای اداره ترکه بداند و الا چنانچه عدم صلاحیت او به جهتی از جهات در نظر دادگاه محرز باشد مانند آن که ناتوان باشد یا امین نباشد دادرس دیگری را برای اداره ترکه معین خواهد کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=16324|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref> | ||
== نکات توضیحی == | == نکات توضیحی == | ||
مطابق [[ماده | مطابق [[ماده ۷۳ قانون امور حسبی]] در صورتی که محجور ولی یا وصی داشته باشد [[دادستان]] و دادگاه نمی‌تواند در اداره امور وی دخالت کند و فقط [[مقام قضایی|دادرس]] بعد از رسیدگی لازم می‌تواند وصایت را تصدیق نماید به همین ترتیب در صورتی که متوفی برای اداره ترکه وصی تعیین کرده باشد هرچند بلاوارث باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود و در این صورت مدیر ترکه تعیین نخواهد شد. البته باید توجه داشت که مطابق [[ماده ۸۵۹ قانون مدنی]] وصی باید بر طبق وصیت رفتار کند و الا منعزل است؛ بنابراین و با توجه به [[ماده ۸۵۸ قانون مدنی|ماده ۸۵۸]] همان قانون که مقرر داشته‌است وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او می‌باشد حکم امین را دارد و ضامن نمی‌شود مگر در صورت تعدی یا تفریط در نتیجه اگر دادگاه تشخیص دهد که وصی صلاحیت لازم برای اداره ترکه را ندارد و صفت امانت از وی زائل شده‌است باید برای اداره ترکه، مدیر ترکه معین نماید. | ||
== | == رویه‌های قضایی == | ||
در نظریه مشورتی شماره | در نظریه مشورتی شماره ۷/۵۱۲۸ مورخ ۱۳۷۴/۹/۲۳ [[اداره حقوقی قوه قضاییه]] چنین مقرر شده‌است که مستندا به ماده ۳۲۷ [[قانون امور حسبی]] در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع برای اداره ترکه مدیر معین می‌شود و مطابق مواد بعدی، دادگاه ضمن [[تحریر ترکه]]، مدیر ترکه را تعیین می‌نماید؛ بنابراین درمورد سؤال وصی تعیین شده از ناحیه متوفای بلاوارث که خواهان عمل به وصیت است بایستی مراتب را دادستان (رئیس دادگستری) اعلام تا وفق ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی اداره ترکه به او واگذار شود و سپس عمل به وصایت نماید. صدور گواهی بلاوارث بودن متوفی مورد ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1262484|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۱۱ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۵
ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی: در صورتی که متوفی برای اجراء وصیت خود وصی معین کرده باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود.
توضیح واژگان
وصیت: به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند.[۱]
ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.[۲]
وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد وصیت، نایب موصی می‌گردد.[۳]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
واگذاری اداره ترکه به وصی از نظر سهولت در اداره ترکه می‌باشد زیرا با بودن وصی از طرفی و تعیین امین برای اداره ترکه از طرف دیگر، اداره ترکه را دچار زحمت خواهد کرد. به نظر می‌رسد که این امر در صورتی است که دادگاه وصی مزبور را صالح برای اداره ترکه بداند و الا چنانچه عدم صلاحیت او به جهتی از جهات در نظر دادگاه محرز باشد مانند آن که ناتوان باشد یا امین نباشد دادرس دیگری را برای اداره ترکه معین خواهد کرد.[۴]
نکات توضیحی
مطابق ماده ۷۳ قانون امور حسبی در صورتی که محجور ولی یا وصی داشته باشد دادستان و دادگاه نمی‌تواند در اداره امور وی دخالت کند و فقط دادرس بعد از رسیدگی لازم می‌تواند وصایت را تصدیق نماید به همین ترتیب در صورتی که متوفی برای اداره ترکه وصی تعیین کرده باشد هرچند بلاوارث باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود و در این صورت مدیر ترکه تعیین نخواهد شد. البته باید توجه داشت که مطابق ماده ۸۵۹ قانون مدنی وصی باید بر طبق وصیت رفتار کند و الا منعزل است؛ بنابراین و با توجه به ماده ۸۵۸ همان قانون که مقرر داشته‌است وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او می‌باشد حکم امین را دارد و ضامن نمی‌شود مگر در صورت تعدی یا تفریط در نتیجه اگر دادگاه تشخیص دهد که وصی صلاحیت لازم برای اداره ترکه را ندارد و صفت امانت از وی زائل شده‌است باید برای اداره ترکه، مدیر ترکه معین نماید.
رویه‌های قضایی
در نظریه مشورتی شماره ۷/۵۱۲۸ مورخ ۱۳۷۴/۹/۲۳ اداره حقوقی قوه قضاییه چنین مقرر شده‌است که مستندا به ماده ۳۲۷ قانون امور حسبی در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع برای اداره ترکه مدیر معین می‌شود و مطابق مواد بعدی، دادگاه ضمن تحریر ترکه، مدیر ترکه را تعیین می‌نماید؛ بنابراین درمورد سؤال وصی تعیین شده از ناحیه متوفای بلاوارث که خواهان عمل به وصیت است بایستی مراتب را دادستان (رئیس دادگستری) اعلام تا وفق ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی اداره ترکه به او واگذار شود و سپس عمل به وصایت نماید. صدور گواهی بلاوارث بودن متوفی مورد ندارد.[۵]
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 294796
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80940
- ↑ سیدمهدی میرداداشی، ولی اله علیزاده و مهدی حسن‌زاده. احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3043892
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 16324
- ↑ مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…). چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1262484