قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''قانون آیین دادرسی کیفری''' مجموعه قواعد و مقرراتی است که برای کشف | '''قانون آیین دادرسی کیفری''' مجموعه قواعد و مقرراتی است که برای کشف جرم، تعقیب جرم، ترتیب دادرسی و اجرای احکام جزایی وضع شدهاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=مساوات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321908|صفحه=|نام۱=نورمحمد|نام خانوادگی۱=صبری|چاپ=1}}</ref> همچنین در [[ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری]]، این قانون به مجموعه قواعد و مقرراتی تعریف شدهاست که برای کشف جرم، تعقیب متهم، [[تحقیقات مقدماتی]]، [[میانجی گری]]، صلح میان طرفین، نحوه رسیدگی، صدور رای، طرق اعتراض به آراء، تعیین وظایف و اختیارات مقام قضائی و [[ضابط دادگستری|ضابطان دادگستری]] و رعایت حقوق متهم، بزهدیده و جامعه وضع میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایستهها و نوآوریهای آیین دادرسی کیفری (رویکردی آموزشی و کاربردی برای ضابطان دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321912|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=خدابخشی|نام۲=احمد|نام خانوادگی۲=ممبینی|چاپ=1}}</ref> | ||
=== | === نوآوریهای تعریف قانون جدید === | ||
تغییر اصطلاح تعقیب مجرم به "تعقیب متهم" | تغییر اصطلاح تعقیب مجرم به "تعقیب متهم"، پیشبینی میانجی گری و صلح" میان طرفین و همچنین تصریح قانونگذار به رعایت "حقوق متهم، بزهدیده و جامعه"از نوآوریهای قانون آیین دادرسی کیفری جدید نسبت به تعریف مقرر در قانون قدیم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایستهها و نوآوریهای آیین دادرسی کیفری (رویکردی آموزشی و کاربردی برای ضابطان دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321916|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=خدابخشی|نام۲=احمد|نام خانوادگی۲=ممبینی|چاپ=1}}</ref> | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
[[ماده | [[ماده ۱ قانون موقتی اصول محاکمات جزایی]] مصوب ۱۲۹۱/۵/۳۰ در تعریف قانون آیین دادرسی کیفری بیان میداشت:اصول محاکمات جزایی، ترتیبات و قواعدی است که برای کشف و تحقیق جرائم و تعیین مسئولیت مجرمین برحسب مقررات قانونیه وضع شدهاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=مساوات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321928|صفحه=|نام۱=نورمحمد|نام خانوادگی۱=صبری|چاپ=1}}</ref> | ||
در این باره در | در این باره در ماده ۱ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸ بیان شده بود «آیین دادرسی کیفری، مجموعه اصول و مقرراتی است که برای کشف و تحقیق جرائم و تعقیب مجرمان و نحوه رسیدگی و صدور رای و تجدیدنظر و اجرای احکام و تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضائی وضع شدهاست.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=مساوات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321932|صفحه=|نام۱=نورمحمد|نام خانوادگی۱=صبری|چاپ=1}}</ref> | ||
در حال حاضر در ماده | در حال حاضر در ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، تعریفی جامع و طولانی از آیین دادرسی کیفری ارائه شدهاست که دارای نوآوریهایی به شرح آنچه گفته شد، میباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=مساوات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321944|صفحه=|نام۱=نورمحمد|نام خانوادگی۱=صبری|چاپ=1}}</ref> | ||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
[[ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده | [[ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] باوجود آنکه طولانی و جامع در نظر گرفته شدهاست، به دو موضوع مهم از موضوعات آیین دادرسی کیفری اشاره نکردهاست. آن دو موضوع که از سوی قانونگذار مغفول ماندهاست عبارتند از:صلاحیت مراجع رسیدگی و ادله اثبات اتهام.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=مساوات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321944|صفحه=|نام۱=نورمحمد|نام خانوادگی۱=صبری|چاپ=1}}</ref> | ||
== مراحل آیین دادرسی کیفری == | == مراحل آیین دادرسی کیفری == | ||
از نظر آیین دادرسی | از نظر آیین دادرسی کیفری، از زمان وقوع جرم و کشف آن تا زمان اجرای مجازات، پنج مرحله وجود دارد: | ||
# کشف جرم | |||
# تعقیب | |||
# تحقیقات مقدماتی | |||
# رسیدگی و صدور حکم | |||
۵-اجرای احکام<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرحی بر آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=چتر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321920|صفحه=|نام۱=بابک|نام خانوادگی۱=فرهی|چاپ=1}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} |
نسخهٔ ۲ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۲۵
قانون آیین دادرسی کیفری مجموعه قواعد و مقرراتی است که برای کشف جرم، تعقیب جرم، ترتیب دادرسی و اجرای احکام جزایی وضع شدهاست.[۱] همچنین در ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری، این قانون به مجموعه قواعد و مقرراتی تعریف شدهاست که برای کشف جرم، تعقیب متهم، تحقیقات مقدماتی، میانجی گری، صلح میان طرفین، نحوه رسیدگی، صدور رای، طرق اعتراض به آراء، تعیین وظایف و اختیارات مقام قضائی و ضابطان دادگستری و رعایت حقوق متهم، بزهدیده و جامعه وضع میشود.[۲]
نوآوریهای تعریف قانون جدید
تغییر اصطلاح تعقیب مجرم به "تعقیب متهم"، پیشبینی میانجی گری و صلح" میان طرفین و همچنین تصریح قانونگذار به رعایت "حقوق متهم، بزهدیده و جامعه"از نوآوریهای قانون آیین دادرسی کیفری جدید نسبت به تعریف مقرر در قانون قدیم است.[۳]
پیشینه
ماده ۱ قانون موقتی اصول محاکمات جزایی مصوب ۱۲۹۱/۵/۳۰ در تعریف قانون آیین دادرسی کیفری بیان میداشت:اصول محاکمات جزایی، ترتیبات و قواعدی است که برای کشف و تحقیق جرائم و تعیین مسئولیت مجرمین برحسب مقررات قانونیه وضع شدهاست.[۴]
در این باره در ماده ۱ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸ بیان شده بود «آیین دادرسی کیفری، مجموعه اصول و مقرراتی است که برای کشف و تحقیق جرائم و تعقیب مجرمان و نحوه رسیدگی و صدور رای و تجدیدنظر و اجرای احکام و تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضائی وضع شدهاست.»[۵]
در حال حاضر در ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، تعریفی جامع و طولانی از آیین دادرسی کیفری ارائه شدهاست که دارای نوآوریهایی به شرح آنچه گفته شد، میباشد.[۶]
انتقادات
ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ باوجود آنکه طولانی و جامع در نظر گرفته شدهاست، به دو موضوع مهم از موضوعات آیین دادرسی کیفری اشاره نکردهاست. آن دو موضوع که از سوی قانونگذار مغفول ماندهاست عبارتند از:صلاحیت مراجع رسیدگی و ادله اثبات اتهام.[۷]
مراحل آیین دادرسی کیفری
از نظر آیین دادرسی کیفری، از زمان وقوع جرم و کشف آن تا زمان اجرای مجازات، پنج مرحله وجود دارد:
- کشف جرم
- تعقیب
- تحقیقات مقدماتی
- رسیدگی و صدور حکم
۵-اجرای احکام[۸]
منابع
- ↑ نورمحمد صبری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 1. مساوات، 1399. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321908
- ↑ حسن خدابخشی و احمد ممبینی. بایستهها و نوآوریهای آیین دادرسی کیفری (رویکردی آموزشی و کاربردی برای ضابطان دادگستری). چاپ 1. جنگل، 1394. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321912
- ↑ حسن خدابخشی و احمد ممبینی. بایستهها و نوآوریهای آیین دادرسی کیفری (رویکردی آموزشی و کاربردی برای ضابطان دادگستری). چاپ 1. جنگل، 1394. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321916
- ↑ نورمحمد صبری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 1. مساوات، 1399. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321928
- ↑ نورمحمد صبری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 1. مساوات، 1399. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321932
- ↑ نورمحمد صبری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 1. مساوات، 1399. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321944
- ↑ نورمحمد صبری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 1. مساوات، 1399. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321944
- ↑ بابک فرهی. شرحی بر آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. چتر دانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321920