ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی

ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی: زوجین باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد خود به یکدیگر معاضدت نمایند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

منظور از «خانواده» در ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی، گروهی متشکل از افرادی است که به دلیل رابطه خویشاوندی یا رابطه زوجیت بین آنها، به اجتماع انسانی مشترکی وابسته هستند که در آن اجتماع، زوجین، مشترکاً هدایت اخلاقی و تربیت فرزندان را به عهده دارند.

منظور از «تشیید مبانی خانواده» این است که زوجین به یکدیگر وفادار باشند و از انجام کارهایی که این امر مهم را سست می کند، دوری کنند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

زوجین، باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد خود، به یکدیگر معاضدت نمایند؛ در غیر این صورت به ضمانت اجراهای مقرر در قانون، محکوم خواهند شد. تخلف زوج از مفاد ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی، ممکن است موجب موافقت دادگاه، با درخواست طلاق زوجه گردد؛ و زوجه نیز، در صورت عدم رعایت وظایف زناشویی، از نفقه محروم خواهد بود.

حدود معاضدت زوجین در امور خانواده را، عرف تعیین می‌نماید.

نکات توضیحی

زوجین نمی‌توانند بابت معاضدت یکدیگر، درخواست حق‌الزحمه نمایند.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

• با استناد به روایتی از امام علی، بهترین هدیه پدر به فرزند، تربیت نیکوی او است.

رویه‌های قضایی

• رای دادگاه درباره اعتبار حکم تمکین با شرط تهیه مسکن (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۹۶۷)
• رای دادگاه درباره اثبات عسر و حرج (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۷۶۲)
• رای دادگاه درباره اعمال حق حبس با وجود عندالاستطاعه بودن مهریه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۶۹۸)
• رای دادگاه درباره اثر الزام به تمکین بر نشوز و تأثیر حکم الزام به تمکین بر نفقه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۰۴۹۹)
• رای دادگاه درباره اثر حکم الزام به تمکین زوجه قبل از صدور اجرائیه (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۱۱۷۴)
• رای دادگاه درباره اثر حکم تمکین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۵۰۰۸۶۴)
• رای دادگاه درباره احتساب نفقه آینده فرزند مشترک (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۳۶۰)

مصادیق و نمونه‌ها

• هر یک از زوجین، در هنگام ابتلای همسر خود به بیماری، باید اقدامات متعارف را جهت بهبود او به عمل آورد.

• مادر، ملزم به رضاع فرزند خویش نیست، هر چند بهتر است او را شیر دهد.

مقالات مرتبط

• مطالعه تطبیقی ماهیت حق حبس زوجه و قابلیت اسقاط آن در فقه و حقوق
• حضانت در پرتو مصلحت کودک در زمان ازدواج مجدد مادر
• ولایت شوهر بر همسر، یا مسئولیت او در برابر خانواده
• ماهیت‌شناسی تکلیف معاضدت زوجین در قوانین موضوعه ایران و فقه
• گستره و مبانی حق آموزش کودکان دارای معلولیت در فقه، حقوق و اسناد بین‌المللی
• نقد رویه قضایی در اعمال حق حبس زوجه در پرتو سابقه فقهی
• اجرت‌المثل ایام زوجیت و نحله با نگرشی بر قانون حمایت خانواده مصوب اسفند ۱۳۹۱
• مبانی رای اصراری حقوقی 16 - 20/11/88 در فسخ نکاح به سبب تخلف از وصف ضمنی