ماده ۷۱۲ قانون مدنی

هر گاه مضمون‌له فوت شود و ضامن وارث او باشد حق رجوع به مضمون‌عنه دارد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

مطابق مفهوم این ماده چنانچه دین ضامن بر اثر مالکیت ما فی الذمه ساقط شود ، وی می تواند به مضمون عنه رجوع کند و در فرض دیگر اگر دین مضمون عنه به علت مالکیت ما فی الذمه ساقط شود ، از آن جا که وی مدیون اصلی بوده ، مانند آن است دین خود را پرداخت کرده باشد که در این صورت ذمه ضامن نیز بری می شود. همچنین بدیهی است که در صورت فوت مضمون له چنانچه ضامن وارث او باشد ، می تواند به مدیون اصلی مراجعه نماید.

سوابق و مستندات فقهی

«ولو مات المضمون له فورثه الضامن لم یسقط جواز الرجوع به علی المضمون عنه ...»

در فقه این فرض نیز در نظر گرفته شده است که زمانی که مضمون له فوت می کند و ضامن وارث اوست در این فرض ضامن چیزی نمی پردازد ولی در واقع به همان میزان از میراث او کاسته می شود و با تملک ما فی الذمه خود ، بری می شود و حق رجوع به مضمون عنه را دارد.

انتقادات

« در این ماده مسامحه در تعبیر شده است و کلمه منحصر در این ماده ذکر نشده است در صورتی که می بایستی فید شود»

مصادیق و نمونه ها

• پدر مضمون له و پسر ضامن است با فوت پدر پسر بابت سهم الارث خود از ترکه طلبکار می شود و بابت ضمانت خود به پدر بدهکار است در این صورت پسر به دو اعتبار هم طلبکار است هم بدهکار که در نتیجه مالکیت ما فی الذمه پدید آمده و تهاتر می شود.

• اگر ضامن فوت شود و مضمون له وارث او باشد ، مانند صورت قبل مضمون له حق رجوع به مضمون عنه خواهد داشد ؛ زیرا از نظر وراثت داین از مدیون ، مالکیت ما فی الذمه حاصل می گردد و در حکم ایفای دین می باشد.