ماده 330 قانون امور حسبی

ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی: در صورتی که متوفی برای اجراء وصیت خود وصی معین کرده باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود.

مواد مرتبط

• ماده ۳۳۲ قانون امور حسبی

توضیح واژگان

وصیت: به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند.

ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.

وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد وصیت، نایب موصی می‌گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

واگذاری اداره ترکه به وصی از نظر سهولت در اداره ترکه می‌باشد زیرا با بودن وصی از طرفی و تعیین امین برای اداره ترکه از طرف دیگر، اداره ترکه را دچار زحمت خواهد کرد. به نظر می‌رسد که این امر در صورتی است که دادگاه وصی مزبور را صالح برای اداره ترکه بداند و الا چنانچه عدم صلاحیت او به جهتی از جهات در نظر دادگاه محرز باشد مانند آن که ناتوان باشد یا امین نباشد دادرس دیگری را برای اداره ترکه معین خواهد کرد.

نکات توضیحی

مطابق ماده ۷۳ قانون امور حسبی در صورتی که محجور ولی یا وصی داشته باشد دادستان و دادگاه نمی‌تواند در اداره امور وی دخالت کند و فقط دادرس بعد از رسیدگی لازم می‌تواند وصایت را تصدیق نماید به همین ترتیب در صورتی که متوفی برای اداره ترکه وصی تعیین کرده باشد هرچند بلاوارث باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود و در این صورت مدیر ترکه تعیین نخواهد شد. البته باید توجه داشت که مطابق ماده ۸۵۹ قانون مدنی وصی باید بر طبق وصیت رفتار کند و الا منعزل است؛ بنابراین و با توجه به ماده ۸۵۸ همان قانون که مقرر داشته‌است وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او می‌باشد حکم امین را دارد و ضامن نمی‌شود مگر در صورت تعدی یا تفریط در نتیجه اگر دادگاه تشخیص دهد که وصی صلاحیت لازم برای اداره ترکه را ندارد و صفت امانت از وی زائل شده‌است باید برای اداره ترکه، مدیر ترکه معین نماید.

رویه‌های قضایی

در نظریه مشورتی شماره ۷/۵۱۲۸ مورخ ۱۳۷۴/۹/۲۳ اداره حقوقی قوه قضاییه چنین مقرر شده‌است که مستندا به ماده ۳۲۷ قانون امور حسبی در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع برای اداره ترکه مدیر معین می‌شود و مطابق مواد بعدی، دادگاه ضمن تحریر ترکه، مدیر ترکه را تعیین می‌نماید؛ بنابراین درمورد سؤال وصی تعیین شده از ناحیه متوفای بلاوارث که خواهان عمل به وصیت است بایستی مراتب را دادستان (رئیس دادگستری) اعلام تا وفق ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی اداره ترکه به او واگذار شود و سپس عمل به وصایت نماید. صدور گواهی بلاوارث بودن متوفی مورد ندارد.