ماده 140 قانون امور حسبی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۴۵ توسط راحله تخت روان (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)

ماده ۱۴۰ قانون امور حسبی: در صورتی که غایب برای اداره اموال خود کسی را معین کرده باشد و آن کس فوت شود یا به جهت دیگری صلاحیتش برای اداره اموال از بین برود امین برای اداره اموال معین می‌گردد و اموال به تصرف ورثه داده نمی‌شود تا حکم موت فرضی غایب صادر شود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

غایب مفقودالاثر: کسی است که از غیبت او مدت بالنسبه مدیدی گذشته و از او به هیچ وجه خبری نباشد.[۱]

تصرف: در لغت، یعنی چیزی را به دست آوردن، دست به کاری زدن و مالک شدن چیزی را گویند. تصرف در اصطلاح به وضعیتی که مالی در اختیار شخصی بوده و آن شخص، بتواند به حق یا عدوان، در مورد آن مال تصمیم‌گیری نماید.[۲] به عبارت دیگری به هرگونه مداخله مادی یا حقوقی که باعث ایجاد تغییر و تحول در شیئی گردد؛ تصرف گویند.[۳]

ورثه: به کسی می‌گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد.[۴]

موت فرضی: به وضعیتی که مرگ کسی قطعی نبوده ولی به جهت پایان دادن به یک وضعیت متزلزل حقوقی، فوت او مفروض گردد؛ موت فرضی گویند[۵] که در این صورت قانونگذار او را مرده فرض می‌نماید.[۶]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

فرض ماده ۱۴۰ این است که غایب برای اداره اموال و دارایی خود، تعیین تکلیف کرده‌است مانند این که وکیل تعیین کرده باشد در این صورت اگر این شخص بمیرد یا صلاحیتش را از دست بدهد باید برای اداره اموال غایب امین تعیین شود.[۷] لذا تا زمانی که نماینده غایب صلاحیتش را از دست نداده یا فوت نشده‌است دادستان در اداره امور مالی او دخالت نمی‌کند.[۸]

نکات توضیحی

ماده ۱۰۱۲ قانون مدنی و ۱۴۰ قانون امور حسبی دو فرض متفاوت را مطرح می‌کنند. ماده ۱۰۱۲ قانون مدنی فرضی را مطرح می‌کند که غایب برای اداره اموال خود کسی را معرفی نکرده‌است در این حالت، دادگاه تکلیف اموال غایب را معین می‌کند و ممکن است با شرایطی به تصرف موقت ورثه داده شود اما در فرض ماده ۱۴۰ قانون امور حسبی غایب برای اداره اموال خود کسی را معین کرده‌است در این حالت اموال به تصرف موقت ورثه داده نمی‌شود تا حکم موت فرضی صادر شود.[۹]

منابع

  1. ماده 1011 قانون مدنی
  2. نشریه دادرسی، شماره 80، خرداد و تیر 1389. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1704012
  3. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12660
  4. حمید مسجدسرایی. ترمینولوژی فقه اصطلاح‌شناسی فقه امامیه. چاپ 1. پیک کوثر، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4252640
  5. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 15552
  6. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1062388
  7. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد چهارم) (شخصیت، تابعیت، اسناد سجل احوال، اقامتگاه، قرابت، نکاح و فسخ آن). چاپ 13. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 690628
  8. سیدمرتضی قاسم‌زاده. امور حسبی غایب مفقود الاثر. چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2706664
  9. محمدمجتبی رودیجانی. قانون امور حسبی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. کتاب آوا، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6487912