ماده ۱۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ماده ۱۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان''': [[نام]] و [[عنوان]] و [[نشانه ویژه معرف اثر|نشانه]] ویژه ای که معرف [[اثر]] است از حمایت این قانون برخوردار خواهد بود و هیچکس نمیتواند آنها را برای [[اثر]] دیگری از همان نوع یا مانند آن به ترتیبی که الغاء شبهه کند بکار برد.

نام، اسمی است که به انتخاب [[پدیدآورنده]]، برای معرفی [[اثر]] تعیین شده است. خواه ارتباطی با موضوع [[اثر]] داشته باشد، خواه نداشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5004216|صفحه=|نام۱=اکرم|نام خانوادگی۱=سالارپورگل ختمی|چاپ=1}}</ref> [[عنوان اثر|عنوان]] نیز معمولا بیانگر تخصص و حرفه صاحب [[اثر]] است. مانند عناوینی از قبیل استاد دانشگاه، وکیل دادگستری و... <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5072892|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref> برخی دیگر، [[عنوان اثر|عنوان]] را به توصیف مشاغل و مدارج علمی [[پدیدآورنده]] معنی کرده اند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5004236|صفحه=|نام۱=اکرم|نام خانوادگی۱=سالارپورگل ختمی|چاپ=1}}</ref>

برای حفظ [[حق معنوی|حقوق معنوی]] [[پدیدآورنده|پدیدآورندگان]] در زمینه حفظ نام آنها، وجود چنین قوانینی لازم است تا بدین وسیله، [[پدیدآورنده|پدیدآورندگان]] بتوانند حقوق خود را در زمینه [[حق انتساب اثر]] حفظ نمایند.  <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4982220|صفحه=|نام۱=ساناز|نام خانوادگی۱=الستی|چاپ=2}}</ref> چرا که حق بر نام و [[عنوان اثر|عنوان]]، برای تضمین وسیله معرفی [[اثر]] یعنی نام و [[عنوان اثر|عنوان]] و [[نشانه ویژه معرف اثر|نشان ویژه]] آن از هرگونه سوء استفاده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5011668|صفحه=|نام۱=اکرم|نام خانوادگی۱=سالارپورگل ختمی|چاپ=1}}</ref>

صرف کاربرد یکسان یک [[نشانه ویژه معرف اثر|نشان]] برای دو یا چند [[اثر]] به منزله نقض حقوق [[مولف]] نمی باشد. بلکه آنچه حائز اهمیت است این است که تشابه در [[عنوان اثر|عنوان]] و نام و [[نشانه ویژه معرف اثر|نشان]] در صورتی ناقض حقوق است که چنان اوضاع و احوالی را ایجاد کند منجر به ایجاد شبهه برای مخاطب [[اثر]] شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5075924|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref> که در این صورت، شخص استفاده کننده از [[عنوان اثر|عنوان]] و نام و [[نشانه ویژه معرف اثر|نشان]]، به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال محکوم می شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرایم علیه مالکیت فکری در قوانین کیفری ایران و مقررات بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 20 بهار 1388|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5020520|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=حاجی ده آبادی|نام۲=محمدمهدی|نام خانوادگی۲=عالمی طامه|چاپ=}}</ref>  

لازم به ذکر است که مقررات [[ماده ۱۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸|این ماده]] مشمول سوء استفاده از نام، [[عنوان اثر|عنوان]] یا [[نشانه ویژه معرف اثر|نشان]] نشریات نمی شود. موارد سوء استفاده ذیل ماده 33 قانون مطبوعات (اصلاحی 79) قرار می گرد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرایم علیه مالکیت فکری در قوانین کیفری ایران و مقررات بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 20 بهار 1388|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5020068|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=حاجی ده آبادی|نام۲=محمدمهدی|نام خانوادگی۲=عالمی طامه|چاپ=}}</ref>

[[ماده ۱۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸|این ماده]] و [[ماده ۲۵ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸|ماده 25 از قانون حاضر]]، [[رکن قانونی جرم|رکن قانونی]] [[جرم]] مورد اشاره در این قانون می باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4775924|صفحه=|نام۱=سیدعباس|نام خانوادگی۱=حسینی نیک|چاپ=1}}</ref> لذا اگر شخصی، از [[نشانه ویژه معرف اثر|نشان ویژه ای]] که معرف یک [[اثر]] مورد حمایت قانون است، بر روی [[اثر]] دیگری از آن نوع یا مانند آن، به نحوی که ایجاد شبهه کند، استفاده نماید، یکی از مصادیق [[رکن مادی جرم|رکن مادی]] این [[جرم]] به وجود می آید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4776024|صفحه=|نام۱=سیدعباس|نام خانوادگی۱=حسینی نیک|چاپ=1}}</ref> لازم به ذکر است که برای تحقق این [[جرم]]، وجود فعل مثبت خارجی شرط است و [[ترک فعل]] نمی تواند [[عنصر مادی جرم|عنصر مادی]] این [[جرم]] را تشکیل دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4775932|صفحه=|نام۱=سیدعباس|نام خانوادگی۱=حسینی نیک|چاپ=1}}</ref> واین [[جرم]]، [[جرم مقید|جرمی مقید به نتیجه]] است. یعنی [[عنصر مادی]] وقتی محقق می شود که مرتکب، از نام و [[عنوان اثر|عنوان]] و [[نشانه ویژه معرف اثر|نشانه اثر]] شخص دیگری، استفاده کند و با این عمل، موجب فریب دیگران شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4982092|صفحه=|نام۱=ساناز|نام خانوادگی۱=الستی|چاپ=2}}</ref> پس [[الغاء شبهه]] نتیجه خاص این [[جرم]] است که باید محقق شود تا [[جرم]] ارتکاب یابد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5037040|صفحه=|نام۱=اکرم|نام خانوادگی۱=سالارپورگل ختمی|چاپ=1}}</ref>

همچنین اینگونه به نظر می آید که منظور قانون گذار از به کار بردن حرف «واو» در بین کلمات [[عنوان اثر|عنوان]] و نام و [[نشانه ویژه معرف اثر|نشانه]]، حرف «یا» بوده است؛ چرا که استعمال واو این معنی را افاده می کند که [[رکن مادی جرم|رکن مادی]] این [[جرم]] فقط در صورت استفاده از هر سه مورد نام و [[عنوان اثر|عنوان]] و [[نشانه ویژه معرف اثر|نشانه]] محقق می شود. که چنین قصدی بعید به نظر می رسد و صرف استفاده از هر یک از این سه مورد به شرط وجود قصد فریب، برای تحقق [[جرم]] کافی است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4775972|صفحه=|نام۱=سیدعباس|نام خانوادگی۱=حسینی نیک|چاپ=1}}</ref>

مضاف بر ایرادات فوق، [[ماده ۱۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸|ماده 17]] در مقام بیان استفاده غیرقانونی از نام و [[عنوان اثر|عنوان]] و [[نشانه ویژه معرف اثر|نشانه اثر]] دیگری است و در موردی که فرد با عمل خود منجر به حذف نام، [[عنوان اثر|عنوان]] و یا [[نشان ویژه معرف اثر|نشان معرف پدیدآورنده]] می شود، ساکت است و همین امر علاوه بر ایجاد مشکل برای [[پدیدآورنده|پدیدآورندگان]] در اعمال [[ماده ۱۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸|این ماده]]، اختلافات زیادی را نیز به وجود آورده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4982136|صفحه=|نام۱=ساناز|نام خانوادگی۱=الستی|چاپ=2}}</ref>