ماده ۶۲۳ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۲:۰۷ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۶۲۳ قانون مدنی: منافع حاصله از ودیعه مال مالک است.

پیشینه

به موجب ماده ۱۹۳۶ قانون مدنی فرانسه، مستودع، باید منافع حاصل از مال ودعی را، به مودع بازگرداند.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مفاد این ماده، مطابق با آن اصل کلی است؛ که تمام منافع و ثمرات حاصل از مال را، متعلق به مالک آن می‌داند.[۲]

مالک عین، نسبت به ثمرات و نتایج آن، مالکیت تبعی دارد.[۳] و تعهد مستودع نسبت به رد عین مال، به‌طور طبیعی، شامل منافع آن نیز می‌گردد.[۴]

اگر استیفای منفعت توسط مستودع، با اذن مودع باشد؛ اشکالی ندارد. اما چنانچه انتفاع وی از مال ودعی، جنبه اساسی بیابد؛ دراینصورت ودیعه را به عاریه مبدل می‌سازد.[۵]

سوابق فقهی

اگر کسی ملزم باشد که پولی را، به دست اشخاصی در خارج از کشور برساند. و درنتیجه تبادل ارزی به دلار، در یکی از بانک‌های بیگانه، سودی به آن پول تعلق گیرد؛ امین حق تصرف در منفعت به دست آمده را نداشته؛ و همه آن، متعلق به اشخاصی است که اصل پول، باید به آنان انتقال یابد.[۶]

انتقادات

باوجود ماده ۳۲ قانون مدنی، که تکلیف مالکیت منافع اموال را مشخص نموده‌است؛ تصویب این ماده توسط قانونگذار، امری زاید به نظر می‌رسد.[۷]

مصادیق و نمونه‌ها

  • اگر زید، گوسفند خود را برای محافظت، به عمرو بسپارد؛ و از آن حیوان، شیر و پشم به دست آید؛ کل منافع مزبور، متعلق به مودع خواهد بود.[۸]

منابع

  1. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 364468
  2. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1061604
  3. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12304
  4. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 97048
  5. حسن ره پیک. حقوق مدنی عقود معین (جلد دوم) تحلیل عقود مشارکتی (شرکت، مضاربه، مزارعه، مساقات) اذنی و نیابتی (ودیعه، عاریه، وکالت) تبعی و وثیقه ای (ضمان، حواله، کفالت، رهن) تبرعی و شانسی (هبه، گروبندی). چاپ 1. انتشارات خرسندی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 767988
  6. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 49688
  7. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1061604
  8. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد اول). چاپ 3. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 237896