ماده ۴۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی
اگر فرجام خواه دادخواست فرجامی خود را استرداد نماید و یا دادخواست او رد شود حق درخواست فرجام تبعی ساقط می‌شود و اگر درخواست فرجام تبعی شده باشد بلااثر می‌گردد.
توضیح واژگان
رسیدگی فرجامی :فرجام در لغت به معنی پایان، خاتمه و نهایت می‌باشد و رسیدگی دیوان عالی کشور را رسیدگی تمیزی یا فرجامی گویند. ۱۰۱۲۲۵/۱۱۹۷۲۴۴ که به معنای رسیدگی نهایی است. ۱۱۹۷۲۴۷/
پیشینه
مفاد این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است۶۹۹۸۸۷ اما مشابه مفاد آن ذیل ماده ۵۴۶ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود. ۱۴۱۱۲۷
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
فرجام تبعی بازتابی از فرجام اصلی و مخلوق آن است و فرجام تبعی فقط در مقابل فرجام خواه و از طرف کسی که طرف درخواست فرجام واقع شده پذیرفته می‌شود و لذا «اگر فرجام اصلی به نحوی از انحا متفی شود فرجام تبعی نیز منتفی خواهد شد»۵۶۶۳۶۰ با توجه به اطلاق این ماده در صورتی که رای فرجام خواسته پس از رسیدگی دیوان نقض شود و فرجام خواه دادخواست را مسترد کند مشمول این ماده بوده و فرجام تبعی بلا اثر خواهد شد. اما به نظر می‌رسد این اطلاق محل تأمل است ۱۱۹۳۶۲/۱۴۱۱۲۸/۳۱۳۸۶۰/و این مورد مشمول این ماده نبوده و فرجام تبعی بلااثر نمی‌شود. /در هر حال صدور قرار ابطال دادخواست فرجامی به عهده دیوان خواهد بود. ۱۴۳۹۷۴/