مستثنیات دین

تعریف: مُسْتَثْنَیاتِ دِیْن اموالی از بدهکار را گویند که در مقام اجرای حکم و قرارها و اسناد لازم الاجرا مشمول مقررات اجرا نبوده و توقیف نمی‌شود و به ضرر مالک(مدیون) به فروش نمی‌رسد. همچنین، اینطور بیان شده است که مفهوم اصلی مستثنیات دین مبین این معناست که نمی‌توان حکم را از مجرای فروش اموال مشمول مستثنیات دین اجرا نمود.

مستثنیات دین صرفاً شامل موارد زیر است:(مصادیق)

الف ـ منزل مسکونی که عرفاً در شأن محکومٌ علیه در حالت اعسار او باشد.

ب ـ اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکومٌ علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.

ج ـ آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم ٌعلیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفاً آذوقه ذخیره می شود.

د ـ کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شأن آنها

هـ ـ وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است. وـ تلفن مورد نیاز مدیون زـ مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شأن او نباشد.

در صورتِ فروشِ منزلی که به عن.ان مستثنیات دین شناخته شده بود، وجه حاصل از فروش منزل که برای تهیه مسکن در نظر گرفته شده مشمول مستثنیات دین بوده، و با رعایت بند الف ماده ۲۴ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴، منزل جدید نیز جزء مستثنیات دین می باشد.

محدوده مستثنیات دین

براساس نظریه شماره 7/1400/928 مورخ 1401/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه مستثنیات دین به دیگر اموال من جمله ساختمان در حال ساخت یا امتیاز تعاونی مسکن قابل تسری نیست.

بازداشت مستثنیات دین در اجرای قرار تأمین خواسته

بازداشت مستثنیات دین در صورتی ممکن است که از تصرف خوانده خارج نشود و در غیر اینصورت امکان بازداشت این اموال ممکن نمی‌باشد.