ضمانت اجرای نقض حقوق سهامداران در شرکتهای سهامی

عنوان	ضمانت اجرای نقض حقوق سهامداران در شرکتهای سهامی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	صفورا نباتیان
استاد راهنما	محمدامیر دهستانی
استاد مشاور	مهشیدسادات طبایی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۶
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس

ضمانت اجرای نقض حقوق سهامداران در شرکتهای سهامی عنوان پایان نامه ای است که توسط صفورا نباتیان، با راهنمایی محمدامیر دهستانی و با مشاوره مهشیدسادات طبایی در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس دفاع گردید.

چکیده

شرکتهای سهامی در ایران به عنوان یکی از رایج ترین انواع شرکتها شناخته می شوند و استقبال از تشکیل چنین شرکتهایی خود موید این مطلب است. آنچه در گرایش به سوی تشکیل چنین شرکتهایی نقش داشته است، ضمن پاسخ به این سوال که مبنای حمایت از حقوق سهامداران چیست؟باید گفت که هدف حمایت از سرمایه و سرمایه گذاری و رونق تجارت است از جمله آنکه در لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت، حقوق متفاوتی برای سهامداران تلویحا پیش بینی گشته است، مضاف بر اینکه حقوق مزبور به طرقی خاص تضمین گشته است. در این تحقیق که به روش تحلیلی – توصیفی انجام شده است طرح دعاوی گوناگون به منظور دفاع از حقوق سهامداران بررسی گشته است. در حقیقت طرح دعاوی علیه شرکت یا مدیران اولین و اساسی ترین گام جهت تضمین و حفظ حقوق آنان می باشد؛ اقامه ی دعوا به طرفیت مدیران شرکت به طرق گوناگونی ممکن است انجام گیرد و در صورت احراز ارتکاب تخلف مدیران از مقررات و یا اهمال در انجام وظیفه نیز می توانند خسارت ناشی از اقدامات غیر قانونی آنان را خواستار شوند. سوالی که در ادامه به ذهن متبادر می شود اینست که در صورت نقض حقوق برشمرده از جانب هییت مدیره چه ضمانت اجرایی برآن مترتب است؟ در نظام حقوقی کشور ما مسیولیت های کیفری و مدنی برای مدیران شرکت ها در نظر گرفته شده است و در این میان مسیولیت مدنی مدیران انواع و اقسام مختلفی دارد. مسیولیت تضامنی، مشترک و... اشکال مختلف مسیولیت های مدنی مدیر شرکت است.در عین حال سهامداران می توانند به منظور استیفای حقوق خود از سازوکار قانونی بهره مند گردند و علیه شرکت دعاوی انحلال، بطلان شرکت و بطلان تصمیمات و صورتجلسه مجامع عمومی را مطرح نمایند همچنین این امکان فراهم است که سود و منافع حاصل از فعالیت شرکت را مطالبه نمایند. گرچه این قوانین کفاف تضمین حقوق سهامداران را میکند اما باید عنوان کرد که احقاق حقوق از طرق نامبرده عملا با اطاله ی دادرسی و طولانی شدن پروسه ی دادرسی همراه است که در این خصوص جای خالی دادگاههای تخصصی تجاری بیشتر از هر چیزی دیده میشود.با توجه به اهمیت تجارت و رونق اقتصاد در اغلب کشورها، حمایت های گسترده ای از جانب قانونگذاران و رکن قضایی آنها بعمل آمده که می تواندتا حدودی با مدنظر قرار دادن قدمت وجود شرکتهای سهامی در کشورهایی همچون فرانسه راهنمای خوبی برای برخورد با این موضوع باشند.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

فصل اول: کلیات

مقدمه

الف– بیان مساله:

ب– اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:

ج– مرور ادبیات و سوابق مربوطه:

د– جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق:

ه– اهداف مشخص تحقیق:

و– سوالات تحقیق:

ز– فرضیه های تحقیق:

ح– روش شناسی تحقیق:

ط– ساختار تحقیق:

فصل دوم: مفهوم و ماهیت سهم و انواع حقوق سهامداران در شرکت سهامی

مبحث اول: مفاهیم

گفتار اول: تعریف حق و ویژگی های اساسی آن

بند اول: اقسام حق

بند دوم: تمییز حق و اختیار

گفتار دوم: مفهوم سهم و سهامدار و ماهیت حقوقی حقوق سهامداران

بند اول: مفهوم سهم و انواع آن

بند دوم: تعریف سهامدار

بند سوم: ماهیت حقوقی حقوق سهامداران در شرکتهای سهامی

مبحث دوم: انواع حقوق سهامداران در شرکتهای سهامی

گفتار اول: حقوق مالی

بند اول: حق مشارکت در سود و ذخایر شرکت

بند دوم: حق تقدم در خرید سهام جدید شرکت

بند سوم: حق انتقال یا واگذاری سهام

بند چهارم: حق تملک سرمایه شرکت پس از انحلال

بند پنجم: حق موافقت یا مخالفت با افزایش تعهدات مالی شریک

گفتار دوم: حقوق غیر مالی

بند اول: حق داشتن گواهینامه موقت سهام و ورقه سهم

بند دوم: حق ممانعت از انجام اعمال خارج از موضوع شرکت

بند سوم: حق عضویت و شرکت در جلسات مجامع عمومی و توکیل برای آن

بند چهارم: حق رای

بند پنجم: حق کسب اطلاع سهامداران

بند ششم: حق سهیم دانستن خود در شرکت و حق اعلام آمادگی برای مدیر شدن

مبحث سوم: حمایت از سرمایه گذار خارجی

گفتار اول: بیمه و جبران زیان های وارده به سرمایه های خارجی

بند اول :بیمه سرمایه های خارجی

بند دوم :جبران زیان های احتمالی سرمایه های خارجی

گفتار دوم: حمایت سیاسی سرمایه گذار خارجی

بند اول: تعریف حمایت سیاسی

بند دوم: شرایط حمایت سیاسی

گفتار سوم: پرداخت غرامت ناشی از سلب مالکیت

بند اول: ضابطه پرداخت غرامت

بند دوم: روشهای تعیین میزان خسارت

فصل سوم: مبانی حقوقی مسیولیت ارکان شرکت

مبحث اول: شرکت سهامی به لحاظ انواع مسیولیت

گفتار اول:مسیولیت حقوقی درروند ناسیس شرکت ۴۵ بند اول: مسیولیت مدنی در روند تاسیس شرکت

بند دوم: مسیولیت کیفری در روند تاسیس شرکت

گفتاردوم: اداره شرکت سهامی به لحاظ انواع مسیولیت

بند اول: مسیولیت مدنی مدیران و مدیر عامل

بند دوم: مسیولیت کیفری مدیران و مدیر عامل

گفتارسوم: مسیولیت بازرسان

بند اول: مسیولیت مدنی بازرسان

بند دوم: مسیولیت کیفری بازرسان

مبحث دوم :مسیولیت مدیران و قانون حاکم بر اختیارات مدیران در شرکتهای سهامی ۵۷ گفتار اول:دعوی شرکت علیه مدیران شرکت با نمایندگی یک پنجم سهامداران ۵۷ بند اول:شرح ادعا و خواسته خواهان ۵۸ بند دوم:دفاعیات وکیل آقای الف ۵۸ بند سوم:دفاعیات وکیل آقای ب ۵۸ بند چهارم:خلاصه دادنامه ۵۹ گفتاردوم:نقد وبررسی ۶۰ بند اول:برطرح دعوا به نمایندگی شرکت دارا بودن یک پنجم سهام چه زمانی ملاک است؟ ۶۰ بند دوم:مالکیت بر یک پنجم سهام به چه روش صحیح احراز شده است؟ ۶۰ بند سوم:آیا یک پنجم سهامداران اختیار اقامه دعوا علیه مدیران سابق را نیز دارند؟ ۶۰ بند چهارم :آیا یک پنجم سهامداران اختیار اقامه دعوا علیه اشخاص ثالث را نیز دارند؟ ۶۱ مبحث سوم:وضعیت قراردادهای شرکتهای سهامی در صورت تجاوز از حدود اختیارات ۶۱ گفتار اول:پیدایش قاعده تجاوز از حدود اختیارات شرکت ومدیران در نظام کامن لو ۶۳ بند اول:تبیین قاعد ۶۴ بند دوم:مبانی قاعده ۶۴ بند سوم:تعدیل قاعده ۶۵ گفتار دوم:حقوق انگلیس ۶۶ بند اول:اهلیت شرکت و اختیارات مدیران ۶۶ بند دوم:حقوق سهامداران در جلوگیری از انعقاد معاملات خارج از حدود اختیارات مدیران ۶۸ بند سوم:مسیولیت مدیران نسبت به اقدامات خارج از حدود اختیار ۶۸ گفتار سوم: حقوق آمریکا ۶۸ مبحث چهارم: مطالعه حقوق کشورهای مبتنی بر نظام حقوق نانوشته ۷۰ گفتار اول:حقوق فرانسه ۷۰ گفتاردوم: حقوق بلژیک ۷۰ گفتار سوم:حقوق فنلاند ۷۱ گفتار چهارم:حقوق دانمارک ۷۱ مبحث پنجم:حقوق ایران ۷۱ گفتاراول:اختلاف دیدگاهها راجع به اقدامات خارج از حدود اختیارات مدیران ۷۱ بند اول:عدم تاثیر اقدامات خارج از حدود اختیار مدیرات مدیر عامل در مقابل اشخاص ثالث ۷۲ بند دوم :نظریه تاثیر اقدامات خارج از حدود اختیار مدیران نسبت به اشخاص ثالث ۷۳ گفتار دوم:مقررات پیشنهادی در لایحه تجارت ۷۴ فصل چهارم: تضمین حقوق سهامداران بوسیله طرح دعاوی ۷۵ مبحث اول: حفظ حقوق سهامداران بوسیله طرح دعوا علیه شرکت ۷۵ گفتار اول: دعوای بطلان ۷۵ بند اول: دعوای بطلان تصمیمات و صورت جلسات مجامع عمومی ۷۵ بند دوم: دعوای ابطال معاملات شرکت ۸۱ الف) محدودیت در معامله با شرکت

ب) منع تحصیل وام از شرکت

ج) منع مضمون عنه واقع شدن

د) منع رقابت با شرکت

گفتار دوم: طرح دعوا برای انحلال شرکت

بند اول: انحلال قانونی (قهری) شرکتهای سهامی ۹۴ الف)انحلال به تصمیم مجمع عمومی

ب) ورشکستگی شرکت

بند دوم: انحلال قضایی (به حکم دادگاه)

بند سوم: سایر دعاوی مرتبط با انحلال شرکت

الف) دعوای خسارات ناشی از ورشکستگی

ب) دعوای تقلیل سرمایه شرکت سهامی

ج) دعوای مطالبه سود

مبحث دوم: دعاوی سهامداران علیه مدیر شرکت سهامی

گفتار اول: دعوای مسیولیت ناشی از تخلف از مقررات قانونی، اساسنامه و مجامع عمومی

گفتار دوم: دعوای مسیولیت ناشی از بطلان تصمیمات یا اقدامات و معاملات مدیران

گفتار سوم: دعوای مسیولیت ناشی از اخذ وام و اعتبار از شرکت و انجام معاملات رقابت آمیز با آن

گفتار چهارم: دعوای مسیولیت ناشی از ورشکستگی شرکت و عدم کفایت دارایی

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

مبحث اول: نتیجه گیری

مبحث دوم: پیشنهادها

فهرست منابع

ABSTRACT

کلیدواژه ها

• شرکتهای سهامی
• تعهد
• حقوق سهامدارن
• دعوای حقوقی