ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی کیفری
بازپرس پرسشهاي لازم را از كارشناس به صورت كتبي يا شفاهي به عمل مي آورد و نتيجه را در صورتمجلس قيد مي كند . در صورتي كه بعضي موارد از نظر بازپرس در كشف حقيقت اهميت داشته باشد ، كارشناس مكلف است به درخواست بازپرس در مورد آنها اظهارنظر كند .
توضیح واژگان
عده ای معتقدند مقصود مقنن از « کتبی یا شفاهی» واضح نیست. اما به نظر می رسد ظاهر ماده بیانگر این است که پرسش از کارشناس هم به صورت کتبی و هم به صورت شفاهی باید انجام گیرد.483260
نکات توضیحی تفسیری دکترین
یکی از دلایل اثبات امر جزایی، قرائن، امارات و کارشناسی هایی هستند که می توانند به طور غیر مستقیم و از طریق قیاس و عقل، دلالت بر وقوع جرم کنند.1637868 ماده فوق در خصوص نحوه به کار گیری این دلیل وضع شده است. چرا که در امور تحقیقات کیفری، معمولاً بازرس اطلاعات غلمی و فنی کافی برای بررسی تخصصی مساله را ندارد و در نتیجه ناچار به مراجعه به اهل خبره است.890576 در این ماده اشاره ای به لزوم یا عدم لزوم امضاء صورتمجلس از سوی کارشناس نشده است. اما لزوم امضاء وی را عده ای از بدیهیات امر تلقی کرده اند و صورتمجلس فاقد امضای کارشناس را فاقد ارزش می دانند.483252 همچنین با توجه به اهمیت نظر قاضی در کشف حقیقت، باید در خصوص ضرورت یا عدم ضرورت رسیدگی به امور نظر قاضی را ملاک قرار داد و چنانچه از نظر وی رسیدگی به امری ضرورت یابد، کارشناس مکلف به رسیدگی است.483256 لذا این بازپرس است که تعیین می کند کارشناس در کدام زمینه ها مکلف به رسیدگی و اظهار نظر است.636680 همچنین بازپرس می تواند خود در امر کارشناسی حضور یافته و راساً بر آن نظارت کند.890572
مصادیق و نمونه ها
چنانچه لکه های زرد رنگی روی بازوی مقتول وجود داشته باشد که از نظر پزشک کارشناس فاقد اهمیت بوده اما قاضی بر مبنای این فرضیه که این لکه ها آثار بسته شدن دست های مقتول با جسمی سخت از سوی قاتل اند، سوالاتی را در این خصوص از کارشناس مطرح کند، فرد متخصص علیرغم فقدان پایه تخصصی چنین سوالاتی، حق نادیده گرفتن آن را نداشته و مکلف به بیان نتایج آزمایشات در این خصوص است.890584
مواد مرتبط
ماده 8 آیین نامه اجرایی قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر (مصوب 1377) 2592188