ماده ۲۷ قانون مدنی
ماده ۲۷ قانون مدنی: اموالی که ملک اشخاص نمیباشد و افراد مردم میتوانند آنها را مطابق مقررات مندرجه در این قانون و قوانین مخصوصه مربوطه به هر یک از اقسام مختلفهٔ آنها تملک کرده و یا از آنها استفاده کنند مباحات نامیده میشود مثل اراضی موات یعنی زمینهایی که معطل افتاده و آبادی و کشت و زرع در آنها نباشد.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
- «مباحات»، اموالی هستند که مالک خاصی ندارند و آحاد مردم میتوانند آن را مطابق قوانین و مقررات، از طریق حیازت به مالکیت خویش درآورده یا از آنها انتفاع ببرند.[۱]
- «اراضی موات» در اصطلاح دارای چندین معنا است:
الف: به زمینهایی که سابقه مالکیت خصوصی آنها مجهول است و در حال حاضر، بدون کشت بوده و مالکی ندارد.[۲]
ب: آن دسته از اراضی که فاقد سابقه بهرهبرداری بوده و به صورت طبیعی باقی ماندهاست.[۳]
پ: زمینی که به جهت بی آبی، پرآبی یا به دلایلی دیگر، معطل افتاده و از آن نمیتوان بهره برد.[۴]
مطالعات تطبیقی
- ماده ۲۷ قانون مدنی، معادل ماده ۵۳۷ قانون مدنی فرانسه و ماده ۹۵۸ قانون مدنی آلمان است.[۵]
نکات تفسیری دکترین ماده ۲۷ قانون مدنی
زمینهای موات و حیوانات بدون مالک، جزء مباحات هستند،[۶] تملک اموال مباحه به وسیله حیازت ممکن است مگر در موارد منع قانونی.[۷] عناصر زمینهای موات عبارتند از: مجهول بودن سابقه مالکیت خصوصی، فقدان زراعت و بنا در این گونه اراضی در حال حاضر، و فاقد مالک بودن.[۸] تفاوت اراضی متروکه با زمینهای بایر با مالک، و آیش در این است که اعراض مالک از اراضی متروکه، محرز میباشد.[۹]
در خصوص تفاوت مباحات با مشترکات عمومی باید گفت که مشترکات عمومی دارای مالک بوده، در حالی که مباحات، مالکی ندارند و دولت با رعایت موازین قانونی میتواند آنها را تملک نموده یا اجازه تملک این گونه اموال را به اشخاص خصوصی بدهد.[۱۰]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۲۷ قانون مدنی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- اموالی که به ملکیت اشخاص درنیامدهاند مباحات نامیده میشوند.
- افراد میتوانند طبق مقررات قانون مدنی، اموال مباح را تملک کنند.
- قوانین مخصوص به هر نوع از اموال مباح برای تملک و استفاده وجود دارد.
- اراضی موات به زمینهایی گفته میشود که بدون استفاده و آبادانی هستند.
- زمینهای بدون کشت و زرع نیز به عنوان اراضی موات در نظر گرفته میشوند.
- ماده ۲۷ قانون مدنی به تعریف و شرایط اموال مباح میپردازد.
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
رویههای قضایی
- رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره اصلاح تبصره یک ماده ۲ آیین نامه اجرایی ماده واحده قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آن
- نظریه شماره 7/1401/144 مورخ 1401/03/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد مالکیت اراضی موات در صورت احیاء
مصادیق و نمونهها
- معادن، اشیاء و حیوانات ضاله، دفینه، شکار، مال اعراض شده و نثار عروس را میتوان از مباحات محسوب نمود.[۱۲]
- اموالی که توسط مالک، مورد اباحه تملک واقع گردیده، نظیر سکههایی که شب عروسی، بر سر زوجین ریخته میشود را باید در زمره اموال بلامالک بهشمار آورد.[۱۳]
مقالات مرتبط
منابع
- ↑ مهراب داراب پور. حقوق مدنی (جلد دوم) (حقوق اموال و مالکیت تصرف و وقف). چاپ 1. جنگل، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6658812
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80860
- ↑ بهرام حسن زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2782188
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. حقوق مدنی (جلد دوم) (اسباب تملک) (عقود- ایقاعات- تعهدات) (قراردادها). چاپ 1. پایدار، 1383. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 308780
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1709204
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12540
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 93436
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80860
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80844
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12540
- ↑ علیرضا میرزایی. مراجع تشخیص اراضی موات نحوه رسیدگی و اعتراض. چاپ 1. بهنامی، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4403180
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 183656
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187756