ماده ۱۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری

از اوراق ، نوشته ها و ساير اشياي متعلق به متهم ، فقط آنچه راجع به جرم است تحصيل و در صورت لزوم به شهود تحقيق ارائه مي شود . بازپرس مكلف است در مورد ساير نوشته ها و اشياي متعلق به متهم با احتياط رفتار كند ، موجب افشاي مضمون و محتواي غيرمرتبط آنها با جرم نشود ، در غير اين صورت وي به جرم افشاي اسرار محكوم مي شود .

پیشینه

سابقاً ماده 103 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.

مطالعات تطبیقی

در حقوق فرانسه اشیاء مفید در کشف حقیقت قابل توقیف هستند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

گاه مرتکبین جرم، به دلایل مختلف نظیر فراموشی یا غفلت، قادر به محو تمام آثار جرم نیستند. این امر به ویژه در فرض مداخله سریع ضابطان و کشف اسناد و نوشته های کتبی بسیار موثر بوده و بعضاً کی تواند ادله کافی برای اثبات وقوع جرم را فراهم کند.از همین روی از جمله دلایل قانونی برای اثبات امور جزایی را علاوه بر دلایل و اطلاعاتی که از طریق ضابطین دادگستری به دست می آید، اطلاعاتی دانسته اند که به موجب گزارشات ضابطین و مامورین نیروی انتظامی و پس از مشاهده محل توسط این افراد حاصل می شود.این قبیل اسناد را عده ای دارای « امتیاز خاص قضایی» دانسته اند.از همین روی ماده فوق در راستای نحوه تحصیل این دلایل به وسایل قانونی وضع شده است. بر این اساس از اوراق، نوشته ها و سایر اسناد و اشیاء متعلق به متهم باید فقط آن چه را که مربوط به جرم است تحصیل نمود.عده ای معتقدند نوشته ها و اسنادی که مربوط به متهم نبوده ولی به جرم واقع شده مربوط باشند را باید از شمول ماده فوق خارج کرد. همچنین در راستای اجرای مفاد این ماده لازم است اصل رازداری در تفتیش رعایت شده و از ورود به حریم خصوصی متهمین و فاش نمودن اسرار خصوصی آن ها که ارتباطی با جرم مورد نظر ندارد، اجتناب شود. از سوی دیگر بر اساس ظاهر این ماده عده ای معتقدند حکم این ماده مختص بازپرس بوده و ضابطان دادگستری مکلف به رعایت قیود آن نیستند. اما نمی توان چنین استنباط ظاهری را صحیح پنداشت. لذا ضابطان دادگستری نیز در مقام اجرای دستورات بازپرس، در هنگام تحصیل اوراق و اشیاء متعلق به متهم مکلف به رعایت مفاد این ماده هستند.

رویه قضایی

به موجب نظریه مشورتی 7/2959-1386/5/8 چاپ و هور فیلم های تحصیل شده از تفتیش و بازرسی منازل و اماکن افراد را نباید در حیطه صلاحیت مامورین انتظامی دانست. انجام چنین اقداماتی نوعی تعرض به حریم خصوص اشخاص و نیز مداخله ای خودسرانه در زندگی خصوصی آنان است.

مصادیق و نمونه ها

اقرار هایی که متهم قبلا در حضور دوستان خود به صورت کتبی نموده است، مشمول این ماده هستند.