از مصونیت پارلمانی تا نظارت بر رفتار نمایندگان: مقایسه تطبیقی مجلس ایران و پارلمان اروپا
از مصونیت پارلمانی تا نظارت بر رفتار نمایندگان: مقایسه تطبیقی مجلس ایران و پارلمان اروپا نام مقاله ای از سمانه رحمتی فر است که در دوره ده شماره یک فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید منتشر شده است.
 | |
| عنوان | از مصونیت پارلمانی تا نظارت بر رفتار نمایندگان: مقایسه تطبیقی مجلس ایران و پارلمان اروپا |
|---|---|
| نویسنده | سمانه رحمتی فر |
| محور موضوعی | حقوق عمومی |
| سال نشر | ۱۴۰۲ |
| منتشر شده در | نشریه حقوق تطبیقی |
| دوره | ۱۰ |
| شماره | ۱ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
چکیده
هدف این پژوهش، یافتن نقطه تعادل میان مصونیت پارلمانی و نظارت بر رفتار نمایندگان است. در حقوق پارلمانی، نمایندگان از یک‌سو مصونیت دارند و از سوی دیگر، پاسخگو هستند. ایجاد تعادل میان مصونیت و نظارت‌پذیری، به تقویت همزمان مشروعیت دموکراتیک و تفکیک و استقلال قوا میانجامد. روش پژوهش نیز مقایسه تطبیقی است و بهاینترتیب، رویکرد نظام حقوقی ایران به مصونیت و نظارت با نظام حقوقی حاکم بر پارلمان اروپا، مقایسه میشود. یافتههای پژوهش نشان میدهد که در پارلمان اروپا، مصونیت نمایندگان خدشه‌ناپذیر است و در مقابل موضوعات، نظارت رفتاری گسترده و سازوکارهای نظارتی، بهقدر کفایت کارآمد هستند، درحالیکه در ایران، نمایندگان بهصورت معنادار مصونیت ندارند و متقابلاً نهاد نظارت به دلایلی، مانند نبودِ احزاب، عرفمحوری و نقض حاکمیت قانون، عدم شفافیت و فقدان آموزش بهدرستی کار نمیکند. نتیجه پژوهش نشان میدهد که جمع میان مصونیت و نظارت، در فرضی به اقتدار پارلمان و دموکراسی منجر میشود که فرهنگ سیاسی به‌وسیله احزاب استخوانبندی شده باشد و اصول تفکیک قوا، حاکمیت قانون، شفافیت و پاسخ‌گویی به یک اندازه محترم شمرده شوند.
کلیدواژه‌ها
- حقوق پارلمانی
- تعارض منافع
- فساد سیاسی
- شفافیت
- حاکمیت قانون