اصل ۱۰۹ قانون اساسی

اصل ۱۰۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: شرایط و صفات رهبر:۱- صلاحیت علمی لازم برای افتاء در ابواب مختلف فقه. ۲ - عدالت و تقوای لازم برای رهبری امت اسلام. ۳- بینش صحیح سیاسی و اجتماعی، تدبیر، شجاعت، مدیریت و قدرت کافی برای رهبری. درصورت تعدد واجدین شرایط فوق، شخصی که دارای بینش فقهی و سیاسی قوی تر باشد مقدم است.

توضیح واژگان

افتاء: اظهار نظر در مسائل شرعی به وسیله کسی که در آن صاحب نظر است.

فقه: در لغت به معنای دانش و فهم و فقیه به معنای دانشمند است.

پیشینه

مطابق اصل ۱۰۹ شرط مرجعیت برای رهبری وجود داشت اما در بازنگری سال ۶۸ این شرط حذف شده و صرف فقیه بودن جایگزین آن شد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

سکوت قانون اساسی نسبت به شرط تابعیت رهبری دلیلی بر انصراق آن نیست. بلکه می‌توان شرط ایرانی الاصل بودن برای ریاست جمهوری را برای رهبری با توجه به موقعیت خظیر ملی این مقام به طریق اولا لازم شمرد.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

آیات ۱۲۴ و ۲۴۷ سوره بقره از جمله مستندات فقهری اصل ۱۰۹ قانون اساسی هستند. همچنین آیات ۱۵ صوره نمل و ۵۵ شوره یوسف از مستندات فقهی این اصل می‌باشد.