اصل ۱۵۴ قانون اساسی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۲:۳۰ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اصل ۱۵۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد؛ بنابراین در عین خودداری کامل از هر گونه دخالت در امور داخلی ملتهای دیگر از مبارزه حق طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند.

اصول و مواد مرتبط

قانون حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین مصوب ۱۳۶۹ و اصلاحات بعدی مصوب ۱۳۸۴

توضیح واژگان

«مستضعفان» کسانی هستند که بر اثر مظالم و ستم‌های ظالمان و مستکبران از جهات اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی، فکری، فرهنگی و سیاسی در فشار قرار گرفته و تضعیف گردیده‌اند تا آنجا که در تعیین خط مشی زندگی و سرنوشت سیاسی خود قادر به تصمیم‌گیری نیستند.[۱]

فلسفه و مبانی نظری اصل

اصل عدم مداخله دولت‌ها در امور مربوط به دولت‌های دیگر نتیجه منطقی استقلال و حاکمیت دولت‌ها است. منشور ملل متحد در بند هفتم ماده ۲، ملل متحد را از دخالت در اموری که ذاتاً جزء صلاحیت داخلی کشورها است منع می‌کند.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اولین شرط حمایت از مستضعفان در برابر مستکبران، عدم مداخله در امور داخلی کشورهاست که در اصل سوم اعلامیه ۲۴ اوت ۱۹۷۰، کشورها بدان مکلف شده‌اند.[۳] بر این اساس جمهوری اسلامی ایران از سویی به عنوان عضوی از جامعه بین‌المللی به اعلامیه جهانی حقوق بشر رای مثبت داده و از سوی دیگر به عنوان عضوی از جامعه اسلامی معتقد به حیثیت ذاتی کلیه اعضای خانواده بشری و عدم برتری احدی بر دیگران است و حمایت اصولی و عملی از مستضعفان را وظیفه خود می‌داند.[۴]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

قرآن تحمیل زور را به عنوان خمیر مایه اصلی دخالت، نفی می‌کند، «لا اکراه فی الدین» و سلطه طلبی را که ریشه مداخله است مردود می‌شمارد، «وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا».[۵]

مقالات مرتبط

ارزیابی قابلیت اجرایی اصل ۱۵۴ قانون اساسی (ج.ا. ا) در حقوق بین‌الملل معاصر

جایگاه «قاعده نفی سبیل» از منظر قانون اساسی و روابط بین‌الملل ایران

منابع

  1. امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4744164
  2. عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4446440
  3. امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4744168
  4. سیدمحمد هاشمی. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (جلد اول) (اصول و مبانی کلی نظام). چاپ 12. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5210352
  5. عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4446444