تحقیق در منزل

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

مطابق ماده ۱۸۷ قانون آیین دادرسی کیفری: «هرگاه شخصی که دستور احضار یا جلب او داده شده به علت بیماری، کهولت سن یا معاذیری که بازپرس موجه تشخیص می‌دهد، نتواند نزد بازپرس حاضر شود، در صورت اهمیت و فوریت امر کیفری و امکان انجام تحقیقات، بازپرس نزد او می‌رود و تحقیقات لازم را به عمل می‌آورد.»

گاه ممکن است فرد احضار یا جلب شده به دلایلی موجه نظیر بیماری قادر به حضور نزد بازپرس نباشد، در این شرایط احضار مجدد او بی فایده و جلب وی نیز ناعادلانه است،[۱]از همین رو بر اساس این ماده، در امور جزایی امکان حضور بازپرس نزد فردی که جلب شده اما به دلیلی نظیر بیماری، ناتوان از حضور نزد بازپرس است، در موارد فوریت امر وجود دارد، در این صورت دیگر نیازی به انتظار جهت رفع مانع نخواهد بود،[۲]از این حالت به عنوان «تحقیق در منزل» نیز یاد شده‌است.[۳] عده ای صدور این قرار را در مراحل نخستین تشکیل پرونده چندان متداول نمی‌دانند، چرا که در فرض ضرورت و فوریت امر، صدور قرار موجب ایجاد تأخیر می‌شود.[۴]ظاهر ماده بیانگر آن است که امکان اعطای نمایندگی به ضابطان دادگستری جهت تحقیق از فرد بیمار یا ناتوان از حضور نزد بازپرس، وجود ندارد،[۵] همچنین گروهی معتقدند اعمال مفاد این ماده، منوط به حضور شخص جلب شده در حوزه قضایی مرجع رسیدگی کننده است، در غیر این صورت باید قائل به اعطای نیابت قضایی به مرجع صالح بود.[۶]

شرایط

عده ای معتقدند برای احراز ضرورت تحقیق در منزل، وجود سه شرط لازم است:

  1. بیماری متهم و سایر معاذیر به نحوی که مانع از حضور شود.
  2. اهمیت و فوریت تحقیق
  3. احراز ضرورت فوریت تحقیق توسط بازپرس[۷]

منابع

  1. محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد پنجم) (مباحث کاربردی حقوق). چاپ 1. سازمان چاپ و انتشارات، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2004136
  2. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 889860
  3. محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری). چاپ 12. سازمان چاپ و انتشارات، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2760380
  4. محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد پنجم) (مباحث کاربردی حقوق). چاپ 1. سازمان چاپ و انتشارات، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2004144
  5. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483988
  6. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 639036
  7. محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد پنجم) (مباحث کاربردی حقوق). چاپ 1. سازمان چاپ و انتشارات، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2004140