عدالت ترمیمی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

عدالت ترمیمی همان‌گونه که از اسمش برمی‏ آید کارکردی اصلاحی دارد. عدالت ترمیمی، با اصلاح بی‏ عدالتی ­ای که خوانده به خواهان وارد کرده است، به بیان رابطه ­ای (به هم پیوسته و هم بسته) میان جبران خسارت و عمل متخلفانه می ‏پردازد. از دیدگاه عدالت ترمیمی، دادگاه با وضعیت تحت بررسی به مثابه فرضی به لحاظ اخلاقی بی­ طرف رفتار نمی ‏کند تا سئوال کند که با در نظر گرفتن همه عوامل (شخصی و خارجی) بهترین راه­ حل برای آینده چیست؟ بلکه از آنجا که هدف دادگاه، (صرفاً) ترمیم بی‏ عدالتی است که یک طرف به طرف دیگر وارد آورده است، جبران خسارت پاسخ گوی بی‏ عدالتی است و تلاش می‏ کند تا حد ممکن آن را به وضع سابق بازگرداند. بنابراین، در این نگاه، هدف مسئولیت مدنی بر مبنای مفهوم معامله یا مقابله به مثل متوازن تحلیل و توجیه می ‏شود؛ پس اگر به دلیل وقوع جرم یا شبه جرمی مدنی خسارتی به بار می ‏آید برقراری مساوات محاسباتییا مساوات تناسبی اقتضا دارد که از نظر حسابی و ارزشی دقیقاً متناسب با مقدار ضرر وارد شده، جبران خسارت شود در این نوع از عدالت، تمام تمرکز بر یافتن حد وسطی دقیق میان سود و زیان است، بنابراین دادرس حکم به جبران خسارت آن هم دقیقاً به مقدار زیان وارد شده می‌دهد خواه زیان زننده فقیر باشد یا غنی، محجور باشد یا غیرمحجور، ممیّز باشد یا غیرممیّز.[۱]

منابع

  1. آبین, علیرضا (2020-09-22). "نقدی بر ماده 1216 قانون مدنی و پیشنهاد نظریه مسئولیت منصفانه در مورد صغار و مجانین (مطالعه تطبیقی)". فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی. 3 (8): 15–53. doi:10.22034/law.2021.526076.1058. ISSN 2981-1805.