ماده ۱۹ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸

ماده ۱۹ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان: هرگونه تغییر یا تحریف در اثرهای مورد حمایت این قانون و نشر آن بدون اجازه پدیدآورنده ممنوع است.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

تحریف، هرگونه تغییر و تبدیل در متن و محتوا و شکل پدیده فکری و در واقع تغییر هویت عقیدتی و شخصیت علمی_ادبی پدیدآورنده است. [۱]

مطالعات تطبیقی

براساس کنوانسیون برن، تغییر و تحریف اثر باید منجر به لطمه به حیثیت پدیدآورنده گردد تا تعرض به حقوق معنوی مولف محسوب شود؛ درحالی که طبق ماده 19 از قانون حاضر، لطمه به حیثیت پدیدآورنده شرط تحقق جرم مذکور در این ماده نیست و صرف تغییر و تحریف و سپس انتشار را کافی دانسته. در واقع قانون ایران، نسبت به کنوانسیون برن، دامنه گسترده تری را برای حمایت از حقوق معنوی مولف در این خصوص در نظر گرفته است. [۲]

فلسفه و مبانی نظری ماده

اثر بیانگر شخصیت پدیدآورنده است. هرگونه آسیب و ورود خدشه ای به اثر، به منزله آسیب به شخص پدیدآورنده است. لذا هیچکس حق ندارد یک اثر ادبی_هنری را بدون موافقت و رضایت پدیدآورنده، تغییر دهد. [۳]

نکات توضیحی

این ماده به حق حفظ حرمت اثر که یکی از حقوق معنوی مولف است اشاره دارد. به موجب این حق، تمامیت اثر، اعم از شکل و محتوا مورد حمایت قانون است و هیچ کس نمی تواند بدون اجازه پدیدآورنده اثر، در آن تغییری ایجاد کند، آن را تحریف کند و... . 5135812 و اگر کسی اقدام به چنین افعالی نماید، به توجه به ماده 25 از همین قانون که ضمانت اجرای کیفری ماده 19 می باشد، هیچ تردیدی در ارتکاب عمل مجرمانه چنین شخصی نیست. قانون گذار در ماده 19 جرمی مرکب را پیش بینی نموده؛ چرا که تغییر یا تحریف اثر و سپس نشر بدون اجازه آن، هر دو عنصر مادی این جرم و مقصود قانون گذار برای ارتکاب این جرم بوده اند. لذا اگر در اثری تغییری ایجاد شود ولی منتشر نشود، جرم مذکور در این ماده ارتکاب نیافته است. [۴]

اگر در جریان اقتباس نیز تغییر و تحریفی صورت گیرد که به شرایط ماهوی اقتباس خدشه وارد کند و حقوق معنوی پدیدآورنده را تضییع کند، مشمول ماده 19 قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان خواهد شد.[۵]

مصادیق و نمونه ها

تغییر ترتیب ابیات یا بخش های یک اثر یا نت های یک اثر موسیقی، به نحوی که مقصود پدیدآورنده نبوده باشد، نقض حرمت اثر خواهد بود. [۶]

مقالات مرتبط

حق انصراف از انتشار آثار ادبی ( مطالعه تطبیقی در اسناد بین المللی و برخی نظام های حقوقی شناسایی کننده حق )

منابع

  1. ساناز الستی. حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی. چاپ 2. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4982636
  2. ساناز الستی. حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی. چاپ 2. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4982724
  3. سیدعباس حسینی نیک. سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4773336
  4. محبوبه امینی، حامد رهدارپور و فرشاد چنگایی. بازاندیشی در جرم کلاهبرداری به عنوان جرم مرکب. پژوهشنامه حقوق کیفری شماره 5 بهار و تابستان 1391، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5283412
  5. ساناز الستی. حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی. چاپ 2. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4982624
  6. اکرم سالارپورگل ختمی. مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان). چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5011828