شروع به ارتشاء

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۰ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۴۲ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

برای عنصر مادی شروع به ارتشاء می‌توان دو حالت را در نظر گرفت: حالت نخست آن است که ارتشاء را به معنای قبول مادی، شفاهی یا کتبی دانست، در صورت پذیرش این دیدگاه نمی‌توان برای چنین عملی شروع به جرم را متصور شد زیرا بعید است که بتوان صرف درخواست را نوعی مقدمه برای ارتکاب جرم در نظر گرفت[۱] البته گروهی معتقدند چنانچه توافقی بر رد و بدل کردن رشوه صورت گیرد و در حین این امر، حادثه ای خارج از اراده طرفین رخ دهد که مانع از اجرای رفتار مجرمانه گردد نیز شروع به جرم واقع می‌شود،[۲] اما حالت دوم آن است که ارتشاء را به معنای خاص قبول مادی وجه یا مال دانست که در این صورت می‌توان آن را قبض کردن تعریف نمود، در این حالت می‌توان برای چنین رفتار مجرمانه ای، شروع به جرم را نیز متصور شد.[۳] در هر حال بایستی شرایط کلی شروع به جرم که عبارتند از: آغاز عملیات اجرایی، وجود مانع خارجی، عدم انصراف ارادی و وجود شرط قانونی مقدم بر ارتکاب جرم، احراز گردند.[۴]

مجازات

در قانون

مطابق ماده ۵۹۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): «مجازات شروع به عمل ارتشاء در هر مورد حداقل مجازات مقرر در آن مورد است.»

نحوه تعیین مجازات

در خصوص نحوهٔ تعیین مجازات در این مورد باید میان حالات مختلف قائل به تفکیک شد: چنانچه مجازات جرم تام، جزای نقدی باشد، تعیین میزان جزای نقدی در شروع به جرم چندان دشوار نخواهد بود، چرا که اساساً در مرحله شروع به جرم، هنوز وجهی تعیین نشده‌است؛ لذا به‌طور کلی این قبیل مجازات‌ها در شروع به جرم مصداق پیدا نمی‌کنند.[۵] در خصوص مجازات حبس نیز نمی‌توان دشواری چندانی را متصور بود اما در باب مجازات انفصال دائم بعنوان مجازات جرم تام، امکان تعیین یک مجازات حداقلی برای شروع کننده جرم دشوار می‌نماید،[۶] اما گروهی معتقدند در این صورت باید برای شروع به ارتشاء، سه سال انفصال تعیین شود.[۷]

منابع

  1. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 428680
  2. محمدرضا ساکی. حقوق کیفری اقتصادی. چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3793924
  3. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات). چاپ 2. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 373700
  4. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 428688
  5. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 435460
  6. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 435456
  7. رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 811980