اصل ۱۵ قانون اساسی

اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است‏. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس‏، در کنار زبان فارسی آزاد است‏.

• مشاهده اصل قبلی
• مشاهده اصل بعدی

اصول و مواد مرتبط

• ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی

پیشینه

قبل از ظهور اسلام خط و زبان ایران، خط و زبان پهلوی و مشهور به فارسی میانه بود، پس از حمله اعراب به ایران، این زبان با عربی آمیخته شد و در قرون سوم و جهارم به اسامی مختلفی چون دری، پارسی دری یا فارسی خوانده می‌شد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

زبان از بارزترین عوامل شناخت یک ملت در مقابل ملل دیگر است، به همین جهت است که دولتهای استعمارگر، سعی می‌کنند تا با القاء زبان بیگانه، هویت و انسجام ملی آن کشور را متلاشی سازند. زبان بدون خط از بنیان مستحکمی برخوردار نخواهد بود، چرا که بدون خط، میراث ملی در گذر زمان آسیب‌پذیر است و تدریجاً نابود می‌شود، بنابر این خط از ابزارهای نگهبان میراث یک جامعه تلقی می‌شود، از آنجا که زبان و خط مشترک بیشتر مردم ایران فارسی است و در قانون اساسی به عنوان زبان و خط رسمی شناخته شده، اسناد و مکاتبات رسمی با این خط و زبان نوشته می‌شود، در عین حال هر یک از قومیت‌های موجود در ایران می‌توانند زبان محلی خود را حفظ کنند و در مطبوعات و رسانه‌های گروهی از آن استفاده کنند، همچنین برای تعلیم و تدریس و تربیت از آن بهره گیرند.

نکات توضیحی

در جمهوری اسلامی ایران همانند سایر کشورهای جهان ، زبان و خط رسمی و مشترکی وجود دارد که زبان و خط فارسی است و دلیل این انتخاب این است که تعدد و تفرقه خط و زبان موجب بروز مشکلات در مکالمات و مکاتبات می شود و این امر دلیل برتری یک زبان بر زبان دیگر نیست بلکه به علت فارسی زبان بودن اکثریت و نیز ابتنای اساس و بقای ایران بر زبان فارسی انتخاب شده است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

• زبان فارسی به عنوان زبان رسمی و مشترک مردم ایران تعیین شده است.
• خط فارسی خط رسمی ایران شناخته می‌شود.
• اسناد، مکاتبات، و متون رسمی باید به زبان و خط فارسی نوشته شوند.
• کتاب‌های درسی باید الزاماً به زبان و خط فارسی باشند.
• استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی مجاز است.
• تدریس ادبیات زبان‌های محلی و قومی در مدارس آزاد است.
• تدریس و استفاده از زبان‌های محلی و قومی در کنار زبان فارسی و نه به جای آن، مجاز است.
• این اصل به حفظ و ترویج زبان‌های محلی و قومی در کنار زبان فارسی کمک می‌کند.

مقالات مرتبط

• سازوکار نظارت بر نقض اصول مربوط به حقوق ملت در ساختار حقوق اساسی ایران
• مقایسه نظام حقوقی ایران با اسناد بین المللی در ارتباط با عدالت آموزشی در اقلیت های قومی مذهبی
• نقش مبانی زبان محور در تفسیر پویای اسناد حقوقی بین المللی (با تاکید بر عبارت Task Force)

• سازکارهای صیانت از حق استفاده از زبان مادری در مراجع بینالمللی و ملّی: تأملی بر رویه قضایی بین‌المللی
• نگرش نظام‌مند به قانون اساسی مبتنی بر الگوهای انسجام متن