بحث:سوء نیت خاص
برخی از حقوقدانان سوءنیت خاص را اینگونه تعریف کرده‌اند: «نیت سوء خاصی که قانون‌گذار در برخی از جرائم، وجود آن را برای تحقق جرم شرط می‌داند و با الفاظی مانند «هرکس به قصد»، «هرکس با هدف»، «هرکس برای»، «هرکس با انگیزه» و «هرکس در جهت» بیان داشته است. به عبارتی اگر این الفاظ در ماده قانونی بیاید، همان سوءنیت خاص است.» برخلاف تصور اکثریت، سوءنیت خاص، همان «قصد نتیجه» نیست. بنابراین جرم می‌تواند مقید باشد اما سوءنیت خاص نداشته باشد و مطلق باشد اما سوءنیت خاص داشته باشد (مانند جرم بغی، که اقدامات مرتکب به قصد براندازی است اما لازم نیست نتیجه آن که براندازی است، حاصل شود). سوءنیت خاص در اغلب جرائم، ازجنس انگیزه است. دیدگاه دوم، سوءنیت عام را «خواست انجام عمل» می‌داند. هر جرم عمدی اعم از مطلق و مقید نیازمند سوءنیت عام است و سوءنیت خاص را «خواست تحقق نتیجه» می‌داند که صرفا در جرایم مقید مطرح می‌گردد. برای جرایمی که نتیجه خاصی در تعریف جرم منظور شده‌است، افزون بر سوءنیت عام، دادگاه باید حسب قرائن و اوضاع و احوال، سوءنیت خاص مرتکب را در وقوع جرم احراز نماید. مضمون ماده ۱۴۴ ق.م.ا. چنین است که «... در جرائمی که وقوع آنها براساس قانون، منوط به تحقق نتیجه است، قصد نتیجه یا علم به وقوع آن نیز باید محرز شود.» اما در جرایم مطلق، صرف «خواست انجام عمل»، برای تحقق عمل ممنوعه کفایت می‌کند و نیازی به احراز نتیجه مجرمانه نیست. مثلاً کارمندی، چکی را بعنوان رشوه دریافت کرده است این‌که محل چک خالی از وجه باشد تأثیری در مسئولیت کیفری کارمند ندارد و برگشت خوردن چک، سبب سلب عنوان مجرمانه نخواهد شد. درجرائم مقید، قانون‌گذار وجود جرم را منوط به داشتن قصد مشخص و صریحی کرده که فاعل برای تحقق آن کوشیده است. مثلاً برای تحقق جرم قتل، مجرد ایذا و آزار عمدی کفایت نمی‌کند بلکه فاعل باید در تحصیل نتیجه خلاف قانون یعنی کشتن او نیز عامد باشد.Mahdimadihi (بحث) ۶ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۱ (+0330)