تأملی بر رهیافتهای «فرمالیستی» و «انتقادی» از قواعد حقوق بینالملل
 | |
| عنوان | تأملی بر رهیافتهای «فرمالیستی» و «انتقادی» از قواعد حقوق بینالملل |
|---|---|
| نویسنده | سید مصطفی میرمحمدی لادن حریریان |
| محور موضوعی | حقوق بین الملل |
| سال نشر | ۱۴۰۱ |
| منتشر شده در | نشریه حقوقی بین المللی |
| دوره | ۳۹ |
| شماره | ۶۶ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
تأملی بر رهیافتهای «فرمالیستی» و «انتقادی» از قواعد حقوق بینالملل عنوان مقاله ای از سید مصطفی میرمحمدی و لادن حریریان است که در اردیبهشت 1401 و در شماره 66 مجله حقوقی بین المللی منتشر شده است.
چکیده
نظام حقوق بینالملل همانند هر نظام حقوقی، نیازمند تشخیص و توجیه قواعد حقوقی خود است. رهیافتهای صوری و شکلگرایانه به منظور تشخیص قواعد حقوقی از دیگر هنجارها و نیز استنتاج حقوقی با تکیه بر منطق صوری و برهان قیاسی در حقوق بینالملل نیز مجال طرح یافته است. اما باقیماندن در چارچوبهای فرمالیستی و شکلی حقوق بینالملل که در منابع صوری از قبیل معاهدات، عرف، اصول کلی حقوق و نیز برخی قطعنامهها تعیّن یافته است، با پویایی این شاخه از دانش حقوق ناسازگار است. ازاینرو رهیافتهای انتقادی حقوق، قصور شکلگرایی را در بروز و توجیه قواعد حقوق بینالملل نشانه گرفتهاند. هرکدام از رهیافتهای فرمالیستی و انتقادی در شناسایی، تبیین، توجیه و تفسیر قواعد حقوقی بینالمللی، راه برگزیدۀ خود را به صواب میدانند. مقالة حاضر، با استفاده از روش تحلیل نظری تلاش دارد با مرور و تأمل در خاستگاه و روشهای هریک از این دو رهیافت در تشخیص و استدلال قواعد حقوق بینالملل، سهم هریک را در منطق حقوق بینالملل بررسی و تحلیل کند. هر دو رهیافت به سهم خود در غنای روشهای حقوق بینالملل سهیماند اما رهیافتهای فرمالیستی همچنان غالب به نظر میآیند.
کلیدواژه ها
- روششناسی حقوق بینالملل
- تفسیر قواعد حقوقی
- فرمالیسم
- مطالعات انتقادی حقوق
- رویکرد سیاستمحور