رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال مواد ۳ ، ۲۳ ، ۲۴ ، ۲۵ و بخش ۵ فصل ۱ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۱
رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال مواد ۳ ، ۲۳ ، ۲۴ ، ۲۵ و بخش ۵ فصل ۱ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۱
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| موضوع | ابطال مواد ۳ ، ۲۳ ، ۲۴ ، ۲۵ و بخش ۵ فصل ۱ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۱ |
| کلاسه پرونده | ه ع /۹۶/۴۴۹ |
| تاریخ رأی | يکشنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۶ |
| شماره دادنامه | ۳۵۷ |
هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد
شماره پرونده : ه ع /۹۶/۴۴۹ دادنامه : ۳۵۷ تاریخ : ۲۷/۱۲/۹۶
شاکی : غلامرضا حسینی پناه و حمیدرضا حسینی پناه با وکالت محسن الماسی
طرف شکایت : شورای اسلامی شهر همدان
موضوع شکایت و خواسته : ابطال مواد ۳ ، ۲۳ ، ۲۴ ، ۲۵ و بخش ۵ فصل ۱ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۱
- متن مقرره مورد شکایت
تعرفه مصوب عوارض سال ۱۳۹۱ شهرداری همدان
کد شرح عوارض مستند قانونی عوارض پذیره واحدهای تجاری تک واحدی و مجتمع بخش ۵ – فصل ۱ – ماده ۳
۰۱۰۲۰۰۲
عوارض پذیره واحد های تجاری
تبصره ۱ ماده ۵۰ قانون مالیات بر
ارزش افزوده مصوب سال ۱۳۸۷
و
بند ۱۶ ماده ۷۱ و
ماده ۷۷ قانون شوراها جدول شماره ۴
الف – ۱ عوارض زیربنا و تفکیک یک یا چند واحد تجاری با ارتفاع و دهنه مجاز و مازاد بر مجاز
ارتفاع مجاز –
H۱
مساحت - S ارتفاع موجود – H
ضریب - M دهنه مجاز – L۱
تعداد - N دهنه موجود – L
قیمت منطقه ای - P
یک باب مغازه با ارتفاع و دهنه مجاز M.S
یک باب مغازه با ارتفاع و دهنه غیر مجاز در کلیه طبقات
M.S.[۱+(N/۱۰) ] چند باب مغازه با ارتفاع و دهنه مجاز در کلیه طبقات
چند باب مغازه با ارتفاع و دهنه غیر مجاز در کلیه طبقات
در صورت تقاصای مالک مبنی بر صدور پروانه ساختمان با ارتفاع یا دهنه غیر مجاز اخذ مجوز از کمیسیون ماده پنج (ماده ۵) الزامی است.
...................... بابت تفکیک تجاری فضای اختصاصی تجاری ......................
۱-همکف ۱/۵ P M = ۱۴ P M = ۲ P
۲-زیرزمین ۱/۵ P M = ۹.۵ P M = ۱.۳ P
۳-طبقه اول ۱/۵ P M =۷.۵ P M = ۱.۱ P
۴-طبقه دوم ۱/۵ P M = ۷ P M = ۱.۱ P
۵-طبقه سوم به بالا ۱/۵ P M = ۵ P M = ./۸ P
۶-انباری در طبقات M = ۵ P M = ./۷
۷-نیم طبقه در همکف M = ۸ P M = ۱.۱ P
۸-انبارهای کالاهای بازرگانی(سوله و انبارهای مجزا) ۱/۵ P M = ۹.۵ P M = ۱.۳ P
۹-بالکن تجاری حداکثر تا یک سوم سطح مغازه ۵۰ % ضریب طبقات
۹-۱) سایه بان پمپ بنزین ها M = ۴ × P
۹-۲) تاسیسات پمپ های بنزین و گاز(دفترکار – اتاق نگهبانی – سرویس بهداشتی – نماز خانه و ...) M = ۳.۵ × P
۱۰- محوطه گاراژهائی که استفاده تجاری میشود.امثال آهن فروشی ، مصالح فروشی و ... در صورت اخذ پروانه ساختمان مشمول مقررات زمان صدور پروانه خواهد بود.
مسقف M = ۱۲ × P روباز M= ۹ ×P دفاتر گاراژ و پارکینگ ها M= ۶ × P
تبصره ۱ : چنانچه در عرصه فضاهای پمپ بنزین و گاز فضاهای تجاری جهت عرضه محصولات احداث گردد بر اساس عوارض تجاری جدول فوق محاسبه می گردد.
تبصره ۲ : حداقل عوارض پذیره یک متر مربع تجاری در مناطق ۳ و ۴ بابت همکف حداقل ۰۰۰/۸۰ ریال – زیرزمین ۰۰۰/۷۰ ریال و طبقه اول ۰۰۰/۶۰ ریال خواهد بود.
تبصره ۳ : منظور از دهنه و ارتفاع مجاز ضوابط اعلام شده از سوی طرح های تفصیلی است.
تذکر : دهنه مورد نظر برای هر مغازه عبارتست از فاصله بین آکس به آکس (در صورتی که مغازه فوق در اختیار خود مالک باشد و اگر به صورت سرقفلی باشد فاصله بین دو تیغه ملاک خواهد بود) بنابراین چنانچه یک مغازه دارای چند بر باشد ملاک محاسبه بزرگترین دهنه مجاز از معبر اصلی است.
کد شرح عوارض مستند قانونی مازاد بر تراکم در ارتفاع بخش ۵ – فصل ۱ – ماده ۲۳
۰۱۰۲۰۰۳
عوارض
مازاد بر
تراکم
در ارتفاع
تبصره ۱
ماده ۵۰
قانون
مالیات
بر ارزش
افزوده
مصوب
سال
۱۳۸۷
و
بند ۱۶
ماده ۷۱
و
ماده ۷۷
قانون شوراها با توجه به اینکه کلیه تراکم های احداث بنا براساس مصوبات کمیسیون ماده ۵ به صورت سطح اشغال (۶۰%) عمل شده و عوارض مازاد بر تراکم مبناء(۱۲۰%) حداکثر تا سقف تراکم پایه بدون احتساب پیلوت یا پارکینگ یا زیر زمین ( صرفا در پروانه های مسکونی ) براساس جدول شماره ۱۴ و ۱۵ محاسبه و وصول خواهد شد.ضمنا تراکم در ارتفاع واحدهای تجاری ، اداری ، خانه باغی و مختلط برابر ضوابط مربوطه بعد از طبقه همکف و اول اعمال گردد.
میزان عوارض مازاد بر تراکم در ارتفاع ( پروانه ساختمان ) جهت کلیه ساختمان های ۵/۲ طبقه به بالا
جدول شماره ۱۴
ردیف کاربری ضریب میزان عوارض
۱ مسکونی ۷ P
۲ تجاری ۲۶ P
۳ انباری تجاری ۱۲ P
۴ اداری دولتی ۱۲ P
۵ اداری خصوصی ۱۳ P
۶ خدماتی – صنعتی ۷ P
۷ خانه باغی ۱۰ ( P + Pa)
۸ باغ رستوران ۶۵ P
۹ برج باغ ۲۰ ( P + Pa)
۱۰ سفره خانه سنتی و سایر ۲۰ ( P + Pa)
عوارض ناشی از فروش تراکم مازاد ( افزایش سطح اشغال در ارتفاع ) بر ضوابط و مقررات طرح تفصیلی علاوه بر عوارض مازاد بر تراکم مبنا به شرح جدول شماره ۱۴ ( پس از تصویب کمیسیون ماده پنج ) محاسبه و وصول خواهد شد.
تبصره ۱ : کلیه ارتفاع های مازاد و مغایر با پروانه ساختمان دارای رأی ابقاء از طریق کمیسیون ماده صد و یا هر نوع مجوز دیگری (در ارتفاع) از جمله حذف زاویه ها از ۲.۵ طبقه به بالا برابر جدول شماره ۱۴ محاسبه گردد.
تبصره ۲ : در خصوص محاسبه مازاد بر تراکم در ارتفاع اعیانی های قدیمی ( قبل و بعد از ۶۶ ) که بدون مجوز احداث گردیده اند ملاک محاسبه تراکم در ارتفاع ضوابط جاری روز می باشد. ( به استثناء مناطق توانمند سازی شده )
تبصره ۳ : حداقل قیمت جهت هر متر مربع تراکم در ارتفاع در مناطق ۱ و ۲ ( ۰۰۰/۲۰۰ ریال ) و در مناطق ۳ و ۴ (۰۰۰/۸۰ ریال ) می باشد.
کد شرح عوارض مستند قانونی مازاد بر تراکم در سطح بخش ۵ – فصل ۱ – ماده ۲۴
۰۱۰۲۰۰۳
عوارض
مازاد بر
تراکم
در سطح
تبصره ۱
ماده ۵۰
قانون
مالیات
بر ارزش
افزوده
مصوب
سال
۱۳۸۷
و
بند ۱۶
ماده ۷۱
و
ماده ۷۷
قانون شوراها میزان عوارض مازاد بر سطح اشغال مبنا ( پروانه ساختمان) جدول شماره ۱۵
ردیف کاربری ضریب میزان عوارض
۱ مسکونی ۱۲ P
۲ تجاری ۴۰ p
۳ انباری تجاری ۲۰ P
۴ اداری ۳۲.۵ P
۵ اداری خصوصی ۳۵ P
۶ خدماتی – صنعتی ۲۰ P
۷ خانه باغی ۱۵ ( P + Pa)
۸ باغ رستوران ۴۵ ( P+Pa)
۹ برج باغ ۳۰ ( P + Pa)
۱۰ سفره خانه سنتی و سایر ۲۵ ( P + Pa)
تبصره ۱ : کلیه مازاد تراکم و بناهای احداثی مغایر با پروانه ساختمان (در سطح) و حسب نوع کاربری که دارای رای ابقاء بنا کمیسیون ماده ۱۰۰ می باشند هنگام محاسبه عوارض دو برابر ضرایب جدول ۱۵ محاسبه گردد.
تبصره ۲ : مبنای محاسبه سطح اشغال ، خالص بدون احتساب راه پله ، نورگیر و آسانسور است.
تبصره ۳ : مازاد تراکم در سطح که در حریم های خاص قرار دارند به مقدار ۴P کمتر از جدول شماره ۱۵ محاسبه و وصول گردد.
تبصره ۴ : در خصوص محاسبه مازاد بر تراکم در سطح اعیانی های قدیمی ( قبل و بعد از ۶۶) که بدون مجوز احداث گردیده اند ملاک ضوابط جاری روز ( تراکم ۶۰%) می باشد.
تبصره ۵ : حداقل قیمت بابت هر متر مربع تراکم در سطح منطقه ۱ و ۲ ( ۰۰۰/۲۵۰ ریال ) و در مناطق ۳ و ۴ (۰۰۰/۱۲۰ ریال ) می باشد.
تبصره ۶ : به املاکی که به دلیل قرارگیری بخشی از ملک در مسیر تعریض معبر تراکم قبل از تعریض داده می شود به میزان تراکم داده شده که تا حد قبل از تعریض مازاد تراکم در سطح تعلق نمی گیرد.
تبصره ۷ : در مورد تجدید بنا و بازسازی املاکی که فقط در بافت و محدوده مصوب بازار قدیمی همدان باشد به منظور تشویق و ترغیب مالکین برای نوساز کردن بافت مذکور در صورتیکه ساختمان جدید با رعایت ابعاد و کاربری سابق (تجاری ) احداث شود مشمول عوارض مازاد تراکم نخواهد بود.
کد شرح عوارض مستند قانونی مازاد بر تراکم بخش ۵ – فصل ۱ – ماده ۲۵
۰۱۰۲۰۰۳
عوارض
مازاد بر
تراکم
در
ارتفاع
منفی
تبصره ۱
ماده ۵۰
قانون
مالیات
بر ارزش
افزوده
مصوب
سال
۱۳۸۷
و
بند ۱۶
ماده ۷۱
و
ماده ۷۷
قانون شوراها توضیحا : در محاسبه مازاد تراکم صرفا مقادیر مازاد بر پروانه ساختمان در طبقات ۵/۲ به بالا علاوه بر ضریب ارتفاع (جدول شماره ۱۴) از (جدول شماره ۱۵) نیز جهت محاسبه استفاده گردد.
عوارض مازاد بر تراکم زیرزمین و پارکینگ در ارتفاع منفی در صورت اخذ مجوز از کمیسیون ماده پنج و یا ابقاء بنا توسط کمیسیون ماده ۱۰۰
توضیح : عوارض ناشی از فروش تراکم مجاز و مازاد در طبقات زیرزمین و سطح اشغال مازاد ، بیش از ضوابط طرح تفصیلی براساس جدول ذیل خواهد بود.
جدول شماره ۱۶
کاربری در
زیر زمین مجاز مازاد در
تراکم سطح منفی مازاد در
ارتفاع منفی پارکینگ رو ..... در همکف
صنعتی ۱ P ۵ P ۱ P
اداری ۵ P ۸ P ۱ P
تجاری ۷.۵ P ۱۶ P ۸ P
انباری تجاری در زیر زمین ۳ P ۸ P ۴ P
خدماتی ۲ P ۴ P ۲ P
پارکینگ مسکونی معاف ۴ P معاف فرمول ۱ جدول ۲۳
پارکینگ اداری ۲ P ۸ P معاف ۲ P
پارکینگ تجاری ۱ P ۸ P ۱ P ۲ P
پارکینگ صنعتی معاف ۴ P معاف ۱ P
پارکینگ خدماتی ./۵ P ۲ P معاف ۱ P
پارکینگ در کاربریهای مسکونی پارکینگ در کاربریهای غیرمسکونی
نوع طبقه تراکم مجاز مازاد تراکم بر ۶۰% تراکم در ارتفاع تراکم مجاز مازاد تراکم بر ۶۰% تراکم در ارتفاع
همکف P P - P P -
اول P P - P P
دوم به بالا P P P P p P
تبصره : در صورتیکه پارکینگ مورد نیاز در مکانی به جزء محل احداث واحدهای موجود تامین شود ملاک محاسبه بر مبنای قیمت منطقه ای واحدهای احداثی می باشد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت
شاکی به موجب دادخواستی ، درخواست ابطال موادی از بخش ۵ فصل ۱ تعرفه مصوب عوارض سال ۱۳۹۱ شورای اسلامی شهر مشهد را تقاضا کرده و در شرح و بیان خواسته ، موارد مغایر قانونی را اعلام داشته که مختصرا به شرح ذیل است :
۱- وفق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری و تبصره های ۴ و ۳ و ۲ و ۱ آن ، انواع تخلفات ساختمانی تبیین گردیده و مرجع ذیصلاح تعیین تکلیف تخلفات ساختمانی اعم از تخریب ، تعطیل ، اعاده به وضع مجاز و یا تعیین جریمه را در صلاحیت کمیسیون های مقرر در ماده مزبور قرار داده. بنابراین مفاد مصوبه شورای اسلامی شهر همدان که متضمن وقع قاعده آمره در خصوص وصول عوارض پذیره و اضافه تراکم و ... علاوه بر جرایم تخلفات ساختمانی می باشد ، خارج از حدود اختیارات مرجع واضع مصوبه می باشد.
۲- هیات عمومی دیوان عدالت اداری در آرایی متعدد از جمله دادنامه های شماره ۱۳۵۵ مورخ ۱۷/۱۲/۹۵ ، ۲۴۲ مورخ ۱/۴/۱۳۹۵ ، ۳۵۴ – ۳۵۸ مورخ ۱۴/۱۱/۱۳۸۰ ، ۸۴۸ مورخ ۱۱/۱۲/۱۳۸۷ ، ۷۷۰ مورخ ۲/۱۱/۱۳۹۱ ، ۱۵۲۹ مورخ ۲۴/۹/۱۳۹۳ و ۱۸۱۸ مورخ ۶/۱۱/۱۳۹۳ ، وضع عوارض مزبور علاوه بر جرایم تخلفات ساختمانی را به لحاظ خروج از حدود اختیارات شوراها ابطال کرده است .
۳- مواد ۳۰۱ و ۳۰۳ قانون مدنی دلالت بر استرداد مال توسط من غیر حق به ذی حق و ید ضمانی متصرف من غیر حق نسبت به عین و منافع دارد.بنابراین اخذ وجوه مذکور بنا بر مصوبه معترض عنه ، غیر قانونی می باشد.
- خلاصه مدافعات طرف شکایت :
رییس شورای اسلامی شهر همدان ، به موجب لایحه تقدیمی ، ضمن رد اظهارات شاکی ، مواردی را اعلام داشته که مختصرا به شرح ذیل است :
۱- موضوع خواسته شاکی مشعر بر اعمال ماده ۹۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۹۲ نسبت به مصوبات سابق بر وضع قانون جدید دیوان بلاوجه و غیر قانونی می باشد.چرا که اولا ماده ۴ قانون مدنی در بیان قلمرو قانون در زمان اشعار می دارد :
(( اثر قانون نسبت به آینده است و قانون نسبت به سابق بر خود اثر ندارد))
ثانیا هیات عمومی دیوان عدالت اداری در آرایی متعدد از جمله دادنامه های شماره ۸۷ تا ۹۸ مورخ ۲۷/۵/۱۳۷۵ و ۴۴ تا ۴۶ مورخ ۲۸/۴/۷۶ بر لزوم توجه تام به اصل عطف به ما سبق نشدن قوانین تاکید کرده است.هم چنین در رای شماره ۵۲۶ مورخ ۱۹/۲/۶۸ هیات عمومی دیوان عالی کشور نیز آمده است که : (( حکم باید مطابق قانون حاکم در زمان صدور آن قابل تجدیدنظر باشد و به استناد قانونی که بعد از آن تصویب می شود نمی توان از حکم سابق تجدیدنظر خواست))
۲- شهرداری همدان اهتمام تام به مواد ۸۹ ، ۹۰ و ۹۲ قانون دیوان عدالت اداری داشته و آرای اصداری مرجع مزبور را لازم الاتباع می داند.
رأی هیات تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد
طبق بند ۱۶ ماده ۷۱ قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست های عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می شود از جمله وظایف و مسئولیت های شورای اسلامی شهرها محسوب شده و در تبصره یک ماده ۵۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۳۸۷ وضع عوارض محلی جدید با رعایت مقررات مربوطه تجویز شده است و با توجه به اینکه وضع و اخذ عوارض صدور پروانه ساختمانی در تراکم پایه و مازاد بر تراکم توسط شوراهای اسلامی و شهرداریها طبق بند ب رأی شماره ۷۹ مورخ ۲۱/۲/۱۳۹۵ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی تشخیص نگردیده و طبق آراء شماره ۵۸۷ مورخ ۲۵/۱۱/۸۳ و ۷۸۶ مورخ ۹/۸/۱۳۹۶ هیات عمومی دیوان عدالت اداری عوارض از جمله حقوق دیوانی بوده و غیر از جرائم مربوط به کمیسیونهای ماده صد قانون شهرداریها می باشد همچنین به اخذ عوارض پذیره در بند ۳ ماده ۱۳ قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش در استانها ، شهرستانها و مناطق کشور مصوب ۱۳۷۲ اشاره و تجویز شده است بنابراین مواد ۳ ، ۲۳ ، ۲۴ به استثناء تبصره یک آن و ۲۵ بخش ۵ فصل یک از تعرفه عوارض محلی شهرداری همدان در سال ۱۳۹۱ مبنی بر وضع عوارض زیربنای صدور پروانه های ساختمانی مجتمع های مسکونی ، عوارض پذیره واحدهای تجاری ، عوارض مازاد بر تراکم در ارتفاع ، عوارض مازاد بر تراکم در سطح و عوارض مازاد بر تراکم در ارتفاع منفی از مصوبات شورای اسلامی شهر همدان مغایر قانون و خارج از حدود اختیار نبوده و به استناد مواد ۱۲ و ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رأی به رد شکایت صادر می شود . این رأی ظرف ۲۰ روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است . /ت
جواد جباری
رئیس هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی واسناد
دیوان عدالت اداری
کدمنبع: 11234