رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۱۲۱۲ ،کلاسه پرونده: ۹۸۰۰۴۴۲)

رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی مصوب بیست و ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۲۳؍۳؍۱۳۸۳

مرجع صادر کننده	هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی	آقای محمدابراهیم شفیعی ثابت
موضوع	ابطال تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی مصوب بیست و ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۲۳؍۳؍۱۳۸۳
کلاسه پرونده	۹۸۰۰۴۴۲
تاریخ رأی	شنبه ۴ بهمن ۱۳۹۹
شماره دادنامه	۱۲۱۲

شماره دادنامه : ۱۲۱۲ تاریخ دادنامه : ۱۳۹۹/۱۰/۰۶

شماره پرونده: ۹۸۰۰۴۴۲

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای محمدابراهیم شفیعی ثابت

موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی مصوب بیست و ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۲۳؍۳؍۱۳۸۳

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستیابطال تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی مصوب بیست و ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۲۳؍۳؍۱۳۸۳را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"ریاست و هیأت معظم و مفخم دیوان عدالت اداری با توقیر و احترام مراتب آتی را به استحضار می رساند

اولا: بنده دانشجوی سال ۴ رشته پزشکی (دوره دوم پزشکی) دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود می باشم و در دو درس بیماری های خون و بیماری های کلیه نمره ۵؍۱۰ کسب کرده ام با این حال دانشکده نمره مذکور را قبول ندارد و مدعی است که باید واحد مذکور را مجددا انتخاب و بگذرانم زیرا من در زمان گذراندن واحدهای مذکور دانشجوی مهمان بوده ام

مع الوصف در همین واحد درسی حداقل نمره قابل قبول برای دانشجویان غیرمهمان نمره ده می باشد و علت این تبعیض فاحش آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی است که طبق ماده ۳۴ آن حداقل نمرهقبولی در دوره دوم پزشکی برای دانشجویان غیرمهمان ۱۰ ولی طبق تبصره ۲ ماده ۶۷ برای دانشجویان مهمان حداقل نمره قبولی برای همان درس ۱۲ می باشد

ملاحظه می فرمایید چنین تبصره تبعیض آمیزی برخلاف اصول ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی است که تصریح شده همه ملت از حقوق مساوی برخوردارند و در تمام قوانین موضوعه تبعیضی وجود ندارد مگر تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه مذکور که از نظر شرعی، قوانین موضوعه در ایران، علمی و اخلاقی نامشروع و منفور و مردود می باشد

در نتیجه همه دانشجویان در تمام دروس و رشته ها می بایست از حقوق مساوی برخوردار باشند لازم به ذکر است حتی مقامات وزارت بهداشت نیز چنین تبعیضی را قبول ندارند

نمونه کپی نامه ۳۲۸۹۷۶؍۱۶-۱۴؍۹؍۱۳۸۶ آقای دکتر سیدامیرمحسن ضیایی مدیرکل دفتر گسترش و ارزیابی آموزش پزشکی و دبیر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی به عنوان آقای دکتر لطیفی معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران که طی آن دانشجوی مهمان را (مثل بنده) با نام مهدی مبرا با نمره کمتر از ۱۲ پذیرفته و به دانشکده خود معرفی کرده است که این عمل تبعیض دوم تلقی و موجب کان لم یکن تبصره مذکور می باشد

بنا بر مراتب مشروح تبصره مرقوم تبعیض آمیز و برخلاف قانون اساسی و قوانین موضوعه که به شکل مساوی بر جامعه اعمال می شود و موجب تضییع حقوق شرعی و قانونی و اخلاقی و اجتماعی بوده- در اجرای اصول ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی و مواد ۱۲، ۱۳، ۱۷، ۱۸ و ۵۸ قانون دیوان عدالت اداری و آیین نامه آن استدعای رسیدگی و صدور حکم به ابطال تبصره مزبور نسبت به خود را دارم و در اجرای ماده ۳۴ قانون مرقوم تقاضای صدور دستور موقت جهت ورود به مرحله سوم دوره پزشکی در ترم کنونی را دارم چرا که در صورت عدم قبول دو درس مذکور نمی توانم وارد دوره سوم تحصیل پزشکی شوم و بر مدت تحصیل اینجانب اضافه خواهد شد- ایمان راسخ دارم آن قضات عدالت گستر حکم عادلانه خداپسندانه صادر خواهند کرد

"

در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود،

وی به موجب لایحه ای که به شماره ۹۸-۴۴۲-۳و۴ مورخ۳۰؍۴؍۱۳۹۸ ثبت دفتر هیأت عمومی و هیأت های تخصصی دیوان عدالت اداری شده توضیح داده است که:

"احتراما عطف به اخطاریه رفع نقص پرونده شماره ۹۸۰۹۹۸۰۹۰۵۸۰۰۱۰۰ به کلاسه ۹۸۰۰۴۴۲ مستحضر می دارد

اولا: شغل اینجانب مشخص بوده و دانشجوی پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود می باشم

ثانیا: مراد و مقصود از غیر شرعی بودن اقدام وزارت بهداشت ایجاد تبعیض ناروا بوده است که بدیهتا تبعیض امری غیرشرعی است و ادعای اینجانب خلاف قانون بودن آیین نامه مصوب وزارت بهداشت می باشد که یک بام و دو هواست یعنی اینجانب به عنوان دانشجوی پزشکی به دلیل آن که مهمان دانشگاه آزاد تهران بودم باید درس هایم را با حداقل نمره ۱۲ بگذرانم در حالی که دانشجویان خود دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران همین درس را با نمره ۱۰ قبول می شوند! لذا صرف نظر از ادله غیر شرعی بودن تبعیض ناروای قانونی می باشد و دقیقا به همین علت تقاضای ابطال آیین نامه مصوب وزارت بهداشت را دارم

"

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است

"تبصره ۲ ماده ۶۷: حداقل نمره قبولی دانشجوی مهمان در دانشگاه مقصد ۱۲ می باشد

واحدهایی را که دانشجو در دانشگاه مقصد با نمره کمتر از ۱۲ گذرانده است باید مجددا بگذراند

"

در پاسخ به شکایت مذکور، اداره کل حقوقی و تنظیم مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره ۱۲۲۷؍۱۰۷-۲۶؍۶؍۱۳۹۸ توضیح داده است که:

"۱- نامبرده وفق دادخواست تقدیمی ادعا نموده دانشجوی سال چهارم رشته پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود می باشد و علیرغم اینکه در دو درس بیماری های خون و بیماری های کلیه نمره ۵؍۱۰ کسب کرده دانشکده مذکور نمره ایشان را نپذیرفته و مشارالیه موظف به طی مجدد واحدهای مذکور گردیده است

وی همچنین مدعی می باشد در ماده ۳۴ آیین نامه آموزشی دوره آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی مصوب بیستو ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۲۳؍۳؍۱۳۸۳ حداقل نمره قابل قبول برای دانشجویان غیر مهمان در هر واحد درسی نمره ده اعلام شده است

مع هذا وفق تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه مورد اشاره نمره قبولی برای دانشجویان مهمان نمره ۱۲ اعلام شده است

نامبرده با توجه به مراتب فوق الذکر و با استناد به اصل ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی متقاضی ابطال تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه آموزشی دوره آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی مصوب بیست و ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۲۳؍۳؍۱۳۸۳ می باشد

۲- در خصوص شکایت نامبرده لازم به توضیح است وفق قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، وظیفه و حدود اختیارات آن مرجع رسیدگی به شکایات اشخاص نسبت به تصمیمات و اقدامات خلاف قوانین و مقررات دستگاه های اجرایی می باشد

درعوای حاضر اقدام یا تصمیمی خلاف قوانین و مقررات و همچنین خارج از حیطه اختیارات این وزارتخانه صورت نگرفته است و شاکی نیز هیچ دلیل و مدرکی در اثبات ادعای مطروحه ارائه ننموده است

ثانیا: بر اساس ماده واحده خروج تصمیمات و آراء صادره از هیأت ها و کمیته های تخصصی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی در خصوص امور و شئون علمی، آموزشی و پژوهشی از شمول صلاحیت دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی، مصوب ششصد و سی امین جلسه مورخ ۱۲؍۶؍۱۳۸۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی آن دسته از تصمیمات و آراء نهایی و قطعی صادره در هیأت ها و کمیته های تخصصی فعال در وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه ها و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی مصوب از جمله تصمیمات و آراء نهایی هیأت های امناء ممیزه و انتظامی اساتید و کمیته انضباطی دانشجویان و همچنین تصمیمات و آراء نهایی در خصوص بازنشستگی، ارتقاء، ارزیابی و پذیرش علمی، بورس دانشجویان و فرصت مطالعاتی که صرفا در رابطه با امور و شئون تخصصی علمی، آموزشی و پژوهشی صادر شده باشد قابل شکایت و رسیدگی در دیوان عدالت اداری و سایر مراجعقضایی نخواهد بود

با توجه به اینکه خواسته نامبرده نیز دارای شان علمی و آموزشی می باشد، برابر ماده واحده مذکور رسیدگی آن در صلاحیت آن مرجع نبوده لذا بر این اساس نیز رد دعوای مطروحه و اتخاذ تصمیم شایسته از آن مقام مورد تقاضا است

۳- صرف نظر از مراتب فوق الذکر به موجب مصوبه جلسه ۴۲۱-۱۹؍۳؍۱۳۷۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی برنامه ریزی از شورای عالی انقلاب فرهنگی منفک و در هر وزارتخانه به طور مستقل تشکیل گردیده است

۴- به استناد بند ۲۰ مصوبه جلسه ۴۲۹ و ۴۳۰-۲۱؍۷؍۱۳۷۷ و ۵؍۸؍۱۳۷۷ و نامه شماره ۴۲۲۹؍دش-۲۵؍۱۱؍۱۳۷۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی و مواد ۲و ۷ قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال ۱۳۶۴ بندهای ۱، ۴ و ۱۶ ماده ۱ قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب ۱۳۶۷، شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی به منظور تحقق سیاست ها و خط مشی ها و اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در امر برنامه ریزی و تدوین و تصویب آیین نامه ها و مقررات آموزشی تشکیل گردیده است

۵- مطابق بند ۲ آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی تهیه و تصویب آیین نامه های آموزشی و پژوهشی، تغییرو اصلاح آیین نامه ها بر عهده شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی می باشد

۶- بر این اساس در سال۱۳۸۳ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی مورد بازنگری قرار گرفته و آیین نامه جدید در بیست و ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۲۳؍۳؍۱۳۸۳ به تصویب رسیده است

اشاره می نماید مفاد آیین نامه مذکور جهت دانشجویان ورودی سال تحصلی ۱۳۸۴-۱۳۸۳ و به بعد لازم الاجرا بوده و تاکنون نیز جهت کلیه دانشجویان مشمول اجرا شده است

ضمنا با توجه به اینکه آقای محمدابراهیم شفیعی ثابت ورودی رشته پزشکی پس از سال ۱۳۸۳ می باشد لذا مشمول مقررات موضوع آیین نامه

مصوب ۲۳؍۳؍۱۳۸۳ است

۷- وفق ماده ۳۴ آیین نامه مزبور حداقل نمره قبولی در درس های مرحله اول ودوم آموزش پزشکی برای دانشجویان نمره ۱۰ و حداقل میانگین کل هر یک از این مراحل ۱۲ اعلام شده است

به موجب این ماده حداقل نمره قبولی در هر یک از درس های نظری مرحله کارآموزی بالینی و بخش های مربوط به مراحل سوم وچهارم آموزش پزشکی ۱۲ و حداقل میانگین کل هر یک از این مراحل ۱۴ می باشد

در این جهت تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه نیز حداقل نمره قبولی دانشجوی مهمان در دانشگاه مقصد را ۱۲ اعلام نموده است

چنانچه ملاحظه می فرمایید با توجه به اینکه گروه های مورد اشاره در دو بند مذکور یکسان نبوده و دارای شرایط متفاوت می باشند، برابر تصمیمات اعضای شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی حداقل نمره قبولی دانشجوی مهمان در دانشگاه مقصد نمره ۱۲ اعلام شده است

اشاره می نماید مهمانی در دانشگاه دیگر به درخواست شخص دانشجو ونه الزام و اجبار انجام می گیرد

ضمنا همان گونه که فوقا اشاره گردید آیین نامه مورد اعتراض برای دانشجویان ورودی سال ۱۳۸۳-۱۳۸۴ لازم الاجرا بوده و نامبرده و دانشجویان مشابه با علم و اطلاع از مفاد آیین نامه مزبور درخواست مهمانی در دانشگاه دیگر را ارائه می نمایند

۸- در خصوص مفاد نامه شماره ۳۲۸۹۷۶؍۱۶-۱۴؍۹؍۱۳۸۶ دبیر شورای عالی برنامه ریزی وقت که ایشان با استناد به آن متقاضی ابطال تبصره مورد اشاره شده اند نیز لازم به ذکر است نامه مزبور در خصوص دانشجویان دوره دکتری عمومی پزشکی ورودی سال ۱۳۸۱ و مشمول آیین نامه آموزشی مصوب ۸؍۴؍۱۳۷۶ شورای عالی برنامه ریزی بوده است که همان گونه که فوقا اشاره شد، شورای عالی برنامه ریزی با توجه به اختیارات حاصله از مقررات مذکور شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی نسبت به بازنگری آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی اقدام و بدیهی است مفاد آیین نامه سال ۱۳۷۶ برای دانشجویان وروی سال ۱۳۸۳- ۱۳۸۴ لازم الاجرا نمی باشد

با توجه به مراتب فوق الذکر و از آنجا که تمامی اقدامات وفق ضوابط و مقررات صورت گرفته است رددعوای بی وجه شاکی از آن مقام مورد تقاضا می باشد

"

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۶؍۱۰؍۱۳۹۹ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است

رأی هیأت عمومی

با عنایت به اینکه به شرح ماده ۳۴ آیین نامه آموزشی دکتری عمومی پزشکی مصوب جلسه ۲۶ شورای عالی برنامه ریزی حداقل نمره قبولی در درس های مرحله اول و دوم آموزش پزشکی نمره ۱۰ تعیین شده و در همین مورد برای دانشجویانی که مهمان می شوند حداقل نمره ۱۳ تعیین شده است، این تفاوت حکم از مصادیق تبعیض ناروا و مغایر با بند ۹ اصل ۳قانون اساسیاست و به همین جهت تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی مستند به بند۱ ماده ۱۲ و مواد ۸۸ و ۱۳قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداریمصوب سال ۱۳۹۲ازتاریخ تصویبابطال می شود

مرتضی علی اشراقی

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 13780