ماده ۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی: هرگاه سند ثبت احوال در ایران تنظیم شده و ذی‌نفع مقیم خارج از کشور باشد رسیدگی با دادگاه محل صدور سند است و اگر محل تنظیم سند و اقامت خواهان هر دو خارج از کشور باشد در صلاحیت دادگاه عمومی شهرستان تهران خواهد بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۳ قانون ثبت احوال
• ماده ۴ قانون ثبت احوال

توضیح واژگان

سند ثبت احوال: ناظر به شناسنامه و سوابق مربوط به آن در سازمان ثبت احوال و دعاوی راجع به سند ثبت احوال از قبیل ابطال شناسنامه و الزام اداره ثبت به صدور شناسنامه با مندرجات جدید و تغییر سن و تغییر نام یا تغییر نام خانوادگی است.

شهرستان: از تقسیم استان به قطعات وسیع در رابطه با اداره کشور، شهرستان پدید آمد. در مرکز آن، دادگاه شهرستان و شورای شهرستان است. هر شهرستان علی‌الاصول حوزه انتخابی نماینده پارلمان است.

پیشینه

ماده ۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی در قانون سال ۱۲۹۰ و قانون سابق وجود نداشته‌است.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در ماده در مورد فرضی که محل تنظیم سند خارج از کشور باشد و خواهان در زمان طرح دعوی ساکن ایران باشد، چیزی بیان نشده اما با توجه به اطلاق ماده ۴ قانون ثبت احوال، خواهان مجاز خواهد بود که دعوا را در محل اقامت خود اقامه نماید و این دو ماده (ماده ۴ قانون ثبت احوال و ماده ۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی) در حقیقت تکمیل کننده یکدیگر می‌باشند و بین این دو ماده هیچگونه تعارضی نیست. نکته‌ی دیگر آن که چنانچه سند در خارج برای تبعه خارجی صادر شده باشد، برای اقامه دعوا در ایران هر چند دادگاه ایران صلاحیت رسیدگی دارد، اما مقررات کشور متبوع خواهان بر ماهیت دعوا حاکم است.

رویه‌های قضایی

• رأی وحدت رویه شماره 599 مورخ 1374/04/13 بیان می‌دارد:«بر اساس ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آن‌ها مصوب بهمن ماه هزار و سیصد شصت و هفت تغییر تاریخ تولد اشخاص به کمتر از پنج سال ممنوع می‌باشد و رسیدگی به درخواست تغییر سن بیش از پنج سال نیز به تجویز تبصره‌ی همین قانون منحصراً به عهده کمیسیون مقرر در آن محول شده‌است. بنابراین مراتب به نظر اکثریت اعضای هیئت عمومی دیوان عالی کشور، رأی شعبه ششم که مرجع رسیدگی و اظهارنظر نسبت به درخواست تغییر تاریخ تولد کمتر از پنج سال را در دادگاه‌های دادگستری اعلام نموده است؛ منطبق با قانون و صحیح تشخیص می‌شود. این رأی بر طبق ماده واحده قانون وحدت رویه قضایی مصوب 1328 برای شعب دیوان عالی کشور و دادگاه‌ها در موارد مشابه لازم‌الاتباع است».
• نظریه‌مشورتی شماره 7/4430 مورخ 1378/07/14 اداره‌ی حقوقی قوه قضاییه بیان می‌دارد:«طبق بند ۴ ماده ۳ قانون ثبت احوال مصوب ۱۳۵۵ تغییر اسامی ممنوعه در صلاحیت هیئت حل اختلاف ثبت احوال است مگر تغییر نام به لحاظ وقوع اشتباه باشد که در صلاحیت دادگاه است».
• رای وحدت رویه شماره 726 مورخ 1391/4/27 هیات عمومی دیوان عالی کشور
• رای دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای ناشی از تعهدات شرکت در مقابل اشخاص خارج از شرکت (دادنامه شماره ۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۱۴۳۴۰۶)

مقالات مرتبط

• امکان سنجی توسعه صلاحیت محلی دادگاه پایتخت در دادرسی موازی بین‌المللی