ماده ۳۶۱ قانون مدنی
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
ماده ۳۶۱ قانون مدنی: اگر در بیع عین معین، معلوم شود که مبیع وجود نداشته بیع باطل است.
مواد مرتبط
نکات تفسیری دکترین ماده 361 قانون مدنی
قراردادی که موضوع آن، فروش کالایی باشد که در آینده ایجاد می‌گردد؛ بیع کلی است؛ نه عین معین.[۱]
حکم این ماده، در مورد مبیع در حکم عین معین نیز، جاری است.[۲]
نکات توضیحی ماده 361 قانون مدنی
طبیعت عقد تملیکی، دلالت بر وضع مفاد این ماده دارد؛ نه خصوصیت بیع.[۳]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 361 قانون مدنی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- بیع باطل است اگر مشخص شود که مبیع وجود نداشته است.
- این ماده به موضوع بیع عین معین اشاره می‌کند.
- وجود مبیع در زمان عقد بیع، شرط صحت قرارداد است.
- بیع قراردادی است که مستلزم موجودیت کالا در زمان انعقاد است.
- عدم وجود عین در زمان تنظیم قرارداد منجر به بطلان آن می‌شود.
- این ماده به اطمینان از وجود مبیع در زمان عقد توجه دارد.
- صحت قرارداد وابسته به وجود واقعی مبیع در زمان انعقاد معامله است.
رویه های قضایی
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دادگاه در فرض مردد بودن خواسته ها
- نظریه شماره 2114/95/7 مورخ 1395/08/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
به موجب دادنامه شماره ۵۴۰ مورخه ۱۴/۸/۱۳۷۰ شعبه ۲۲ دیوان عالی کشور، اگر در بیع عین معین، به هنگام انعقاد قرارداد، مورد معامله وجود نداشته باشد؛ در این صورت الزام بایع به تحویل مبیع، صحیح نمی‌باشد.[۴]
به موجب دادنامه شماره ۳۹۷ مورخه ۱۲/۶/۱۳۶۹ شعبه ۲۲ دیوان عالی کشور، بیع مالی که وجود خارجی ندارد؛ باطل است.[۵]
مصادیق و نمونه ها
- اگر مالک اسبی، بخواهد آن را بفروشد؛ لازم است که آن حیوان، به هنگام انعقاد بیع موجود باشد؛ و چنانچه معلوم گردد مورد معامله، پیش از تراضی طرفین، توسط گرگ دریده شده‌است؛ در این صورت بیع مزبور، به دلیل فقدان یکی از شرایط اساسی معامله، باطل است.[۶]
مقالات مرتبط
- بیع مال غیر موجود (موضوع ماده 361 قانون مدنی)
- پیش فروش ساختمان به مثابه بیع مال معین اعتباری
- مقایسه ضمانت اجرای خریدار و فروشنده در فقه امامیه و حقوق ایران با بازفروش کالا در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا (وین ۱۹۸۰)
- ماهیت و شرایط اختصاصی انعقاد قرارداد مرابحه در حقوق ایران
- فروش سر درختی از منظر فقه امامیه و حقوق ایران؛ بررسی روایی - تحلیلی
- واکاوی شرایط مهر و پرداخت آن به نرخ روز در حقوق ایران و مصر
- انتقال مالکیت در بیع مال آینده
- تحلیل شرط تقدیم انتقال مالکیت مبیع و آثار آن در حقوق ایران
- جنبه‌های حقوقی قراردادهای سرمایه‌گذاری بیع متقابل (Buy Back) مفهوم، ماهیت و تشریفات انعقاد
- انتقال مالكيت در بيع مال آينده
منابع
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی عقود معین (قسمت اول) (معاملات معوض، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض). چاپ 6. مدرس، 1374. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3647232
- ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح). چاپ 13. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2877452
- ↑ سعید منصوری. ماهیت قرارداد استصناع در حقوق ایران. چاپ 1. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2728932
- ↑ یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395). چاپ 1. فردوسی، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 148240
- ↑ یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395). چاپ 1. فردوسی، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 148248
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 529400