ماده ۷۳۷ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۷۳۷ قانون مدنی: کفالت ممکن است مطلق باشد یا موقت و در صورت موقت بودن باید مدت آن معلوم باشد.

مواد مرتبط

پیشینه

پیشینه تاریخی این مواد نشان می‌دهد که مقصود از تعیین مدت، لزوم تعیین اجل در کفالت موجل می‌باشد.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به‌طور کلی کفالت از حیث زمان تعهد کفیل به سه قسم است:

الف) کفالت مطلق: چنانچه در عقد کفالت، زمان ایفاء تعهد کفیل مطرح نباشد و به‌طور اطلاق گفته شود که من کفیل فلان هستم، آن را کفالت مطلق می‌نامند. کفالت مطلق مانند کفالت حال است و هر زمان که مکفول له بخواهد، کفیل وظیفه دارد مکفول را حاضر نماید.[۲][۳]

ب) کفالت موقت: کفالت موقت به گونه ای است که متعهد در مدت معین، هر وقت مکفول له بخواهد، مکفول را حاضر نماید، در کفالت موقت نیز ممکن است موعد احضار در اختیار مکفول له باشد یا در عقد تعیین شود، در این نوع کفالت باید آغاز و انجام موعد تعهد معین باشد، در صورت مشخص نبودن آغاز آن، تاریخ عقد، آغاز تعهد محسوب می‌شود.[۴]

ج) کفالت موجل: در کفالت موجل، کفیل متعهد می‌شود که در راس اجل معینی، مکفول را حاضر نماید.(مانند احضار در اولین جلسه دادرسی)[۵]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

عقد کفالت را می‌توان به صورت حال و به صورت مدت دار تا مدت معلومی منعقد نمود.[۶]

در کفالت مقید باید تاریخ ذکر شود و مجهول نباشد، مثل اینکه گفته شود هر موقع که مکفول از مسافرت برگشت او را احضار می‌کنم، این نوع کفالت مطابق فتوای امامیه به علت غرری بودن باطل است.[۷]

در عقد کفالت، علم کفیل به مقدار دین شرط نیست، چرا که موضوع کفالت، مال و دین نیست، بلکه احضار بدن مکفول است.[۸]

اگر عقد کفالت به صورت معلق، صورت گیرد باطل است.[۹]

انتقادات

این ماده به خودی خود اشکالی ایجاد نمی کند، زیرا می‌توان «موقت» را نیز در برابر «مطلق» قرار داد، ولی اشکال در این است که قانونگذار در ماده ۷۳۹ این قانون که در واقع دنباله احکام ماده ۷۳۷ قانون مدنی می‌باشد، نشان می‌دهد که بین کفالت «موجل» و «موقت» اشتباه کرده‌است. پیشینه تاریخی این مواد موید این است که مقصود، لزوم تعیین اجل در کفالت موجل است.[۱۰] نکته دیگر اینکه در کفالت موقت، با سپری شدن وقت، تعهد کفیل، ساقط می‌شود، قانون مدنی در این مورد هم سکوت کرده‌است.[۱۱]

منابع

  1. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (عقود معین، قسمت چهارم) (عقود اذنی، وثیقه‌های دین، ودیعه، عاریه، وکالت، ضمان). چاپ 6. سهامی انتشار، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2660620
  2. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 204364
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی عقد کفالت. چاپ 4. گنج دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2533896
  4. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (عقود معین، قسمت چهارم) (عقود اذنی، وثیقه‌های دین، ودیعه، عاریه، وکالت، ضمان). چاپ 6. سهامی انتشار، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2660676
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1714304
  6. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد اول). چاپ 3. خط سوم، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1334792
  7. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 204380
  8. حمید مسجدسرایی. ترمینولوژی فقه اصطلاح‌شناسی فقه امامیه. چاپ 1. پیک کوثر، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4168748
  9. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد اول). چاپ 3. خط سوم، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1334872
  10. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (عقود معین، قسمت چهارم) (عقود اذنی، وثیقه‌های دین، ودیعه، عاریه، وکالت، ضمان). چاپ 6. سهامی انتشار، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2660620
  11. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی عقد کفالت. چاپ 4. گنج دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2534864