ماده ۷۵۷ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۷۵۷ قانون مدنی: صلح بلاعوض نیز جایز است.

توضیح واژگان

«صلح محاباتی»، صلح معوضی است که برخلاف عقد بیع، عمداً تساوی عرفی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار نمی‌گیرد.[۱][۲]

«صلح معوض»، عقدی است معوض به صورت صلح که جایگزین هر عقد معوض می‌تواند باشد، به عنوان مثال صلحی در مقام بیع صورت می‌گیرد و احکام مختصه بیع را ندارد.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عقد صلح می‌تواند در مقام هر یک از عقود معین قرار گیرد[۴] عقد صلح از جمله عقود معوض می‌باشد، به عبارت دیگر هر یک از متصالح و مصالح برای خود نفعی منظور و عوضی اخذ می نمایند اما معوض بودن صلح از ارکان آن نبوده و صلح بلاعوض نیز جایز است،[۵][۶]به همین دلیل شرط خیار فسخ عقد صلح در عوض(بدون آنکه معوض از ید صاحب خیار خارج شود)، شرطی درست است، چرا که معاوضه و مبادله از عناصر عقد صلح نمی‌باشد.[۷][۸]

صلح محاباتی عبارت است از صلحی که در آن به عمد تساوی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار نگرفته‌است، چنانچه صلح محاباتی به قصد فرار از دین و به ضرر اشخاص ثالث صورت گیرد، باطل است. (صلح محاباتی تاجر ورشکسته در دوران مشکوک)[۹][۱۰]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

بر حسب حکم (الناس مسلطون علی اموالهم)، مالک می‌تواند در اموال خود هر نوع تصرفی که مخالف قانون نباشد، بنماید از جمله می‌تواند مال خود را به دیگری مجانا صلح نماید،[۱۱] از این رو صلح ممکن است به صورت بلاعوض صورت گیرد که به صورت تملیک مجانی مانند هبه می‌باشد و همچنین می‌تواند به شکل معوض آن، تملیک عوض مانند بیع، محقق شود.[۱۲]

در مسئله ای بیان شده‌است که می‌توان آبیاری با آب را عوض در عقد صلح قرار داد یا موضوع عقد صلح قرار داد، همچنین می‌توان جاری کردن آب بر سطح یا زمین را عوض یا موضوع عقد صلح قرار داد، مشروط بر اینکه محلی که آب در آن جاری می‌شود، معلوم باشد.[۱۳]

مصادیق و نمونه‌ها

  • صلح محاباتی مانند فروش یک خانه در ازای یک شاخ نبات صحیح است و عقدی لازم است.[۱۴][۱۵]

مقالات مرتبط

منابع

  1. مرتضی یوسف زاده. حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین. چاپ 1. انتشار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3798136
  2. محمدباقر سروی. حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین). چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2875312
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 334620
  4. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …). چاپ 12. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1596260
  5. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1061952
  6. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح). چاپ 13. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2879588
  7. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541776
  8. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541772
  9. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2266440
  10. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541160
  11. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 204644
  12. فقه و حقوق تطبیقی (مجموعه مقاله). چاپ 2. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1155512
  13. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد اول). چاپ 3. خط سوم، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1335068
  14. منوچهر باقری مقدم. چکیده نکات و مباحث حقوق مدنی (حقوق مدنی یک تا هشت). چاپ 2. بهنامی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1742224
  15. محمدباقر سروی. حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین). چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2875312