ماده 6 قانون صدور چک

ماده 6 قانون صدور چک (اصلاحی 1397/08/13): بانک ها مکلفند برای ارائه دسته چک به مشتریان خود، صرفاً از طریق سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک ( صیاد ) نزد بانک مرکزی اقدام نمایند. این سامانه پس از اطمینان از صحت مشخصات متقاضی با استعلام از سامانه نظام هویت سنجی الکترونیکی بانکی و نبود ممنوعیت قانونی، حسب مورد نسبت به دریافت گزارش اعتباری از سامانه ملی اعتبار سنجی موضوع ماده ( 5 ) «قانون تسهیل اعطای تسهیلات و کاهش هزینه های طرح و تسریع در اجرای طرحهای تولیدی و افزایش منابع مالی و کارایی بانکها مصوب 5 /4 /1386» یا رتبه بندی اعتباری از مؤسسات موضوع بند ( 21 ) ماده ( 1 ) «قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب 1 /9 /1384» اقدام نموده و متناسب با نتایج دریافتی، سقف اعتبار مجاز متقاضی را محاسبه و به هر برگه چک شناسه یکتا و مدت اعتبار اختصاص می دهد. حداکثر مدت اعتبار چک از زمان دریافت دسته چک سه سال است و چک هایی که تاریخ مندرج در آن ها پس از مدت اعتبار باشد، مشمول این قانون نمی شوند . ضوابط این ماده از جمله شرایط دریافت دسته چک ، نحوه محاسبه سقف اعتبار و موارد مندرج در برگه چک مانند هویت صاحب حساب مطابق دستورالعملی است که ظرف مدت یک سال پس از لازم الاجراء شدن این قانون توسط بانک مرکزی تهیه می شود و به تصویب شورای پول و اعتبار می رسد .

تبصره 1 (الحاقی 1397/08/13)- بانک ها و سایر اشخاصی که طبق قوانین یا مقررات مربوط ، اطلاعات مورد نیاز اعتبار سنجی یا رتبه بندی اعتباری را در اختیار مؤسسات مربوط قرار می دهند ، مکلف به ارائه اطلاعات صحیح و کامل می باشند .

تبصره 2 (الحاقی 1397/08/13)- به منظور کاهش تقاضا برای دریافت دسته چک و رفع نیاز اشخاص به ابزار پرداخت وعده دار ، بانک مرکزی مکلف است ظرف مدت یک سال پس از لازم الاجراء شدن این قانون، ضوابط و زیرساخت خدمات برداشت مستقیم را به صورت چک موردی برای اشخاصی که دسته چک ندارند، به صورت یکپارچه در نظام بانکی تدوین و راه اندازی نماید تا بدون نیاز به اعتبارسنجی ، رتبه بندی اعتباری و استفاده از دسته چک ، امکان برداشت از حساب این اشخاص برای ذی نفعان معین فراهم شود. در صورت عدم موجودی کافی برای پرداخت چک موردی ، صاحب حساب تا زمان پرداخت دین ، مشمول موارد مندرج در بندهای ( الف ) تا ( د ) ماده ( 5 ) مکرر این قانون و نیز محرومیت از دریافت دسته چک ، صدور چک جدید و استفاده از چک موردی می باشد .

تبصره 3 (الحاقی 1397/08/13)- هر شخص که با توسل به شیوه های متقلبانه مبادرت به دریافت دسته چکی غیر متناسب با اوضاع مالی و اعتباری خود کرده باشد یا دریافت آن توسط دیگری را تسهیل نماید، به مدت سه سال از دریافت دسته چک، صدور چک جدید و استفاده از چک موردی محروم و به جزای نقدی درجه پنج قانون مجازات اسلامی محکوم می شود و در صورتی که عمل ارتکابی منطبق با عنوان مجرمانه دیگری با مجازات شدیدتر باشد، مرتکب به مجازات آن جرم محکوم می شود .

مواد مرتبط

• ماده 5 قانون تسهیل اعطای تسهیلات و کاهش هزینه های طرح و تسریع در اجرای طرحهای تولیدی و افزایش منابع مالی و کارایی بانکها
• ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران
• ماده 19 قانون مجازات اسلامی

توضیح واژگان

بانک: بانک سازمانی اقتصادی/ مالی / خدماتی می باشد که با هدف کسب سود و ارائه خدمات و همچنین جذب منابع سرگردان (تجهیز منابع) و هدایت آن در جهت تحقق بخشیدن به اهداف اقتصادی کشور از مجرای اعطای تسهیلات، انجام وظیفه می نماید.

چک: به نوشته ای که به وسیله ی آن صاحب حساب از پولی که در بانک دارد مبلغی دریافت می نماید و یا به دیگری حواله می کند، چک گفته می شود.اقسام چک عبارتند از؛ چک عادی، چک تایید شده، چک تضمین شده، چک مسافرتی.

چک موردی: به نوعی از چک های عادی که تنها افراد فاقد دسته چک می توانند برای نیازهای موردی خود از آن ها استفاده نمایند، چک موردی گفته می شود.هر شخصی در سال میتواند 5 نوبت و در هر نوبت دو چک موردی با مراجعه به بانک دریافت نماید.

پیشینه

ماده 6 قانون صدور چک (مصوب 1355/04/16): بانک‌ها مکلفند در روی هر برگ چک نام و نام خانوادگی صاحب حساب را قید نمایند.

نکات توضیحی

چک موردی، نمی تواند به صورت چک در وجه حامل صادر گردد. شایان ذکر است که منظور از سقف اعتبار مجازی که توسط سامانه صیاد محاسبه می شود، تنها آستانه ای است که مجموع مبالغ چک های صادر شده توسط مشتری که تصفیه نشده است، نمی تواند بیش از آن میزان باشد. در نتیجه امکان صدور چک تا آن مبلغ، به مفهوم کافی بودن موجودی حساب تا آن میزان در بانک محال علیه نمی باشد. درخصوص چک موردی لازم به ذکر است برای اشخاصی قابل استفاده است که دسته چک ندارند. همچنین اینکه این چک ها نیازی به اعتبارسنجی ندارد لیکن همچون سایر چک ها نیازمند ثبت در سامانه صیاد می باشند.