مبانی صور و احکام جعل خیار شرط برای ثالث
 | |
| عنوان | مبانی صور و احکام جعل خیار شرط برای ثالث |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | یوسف حسینی |
| استاد راهنما | سید مهدی دادمرزی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۰ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
مبانی صور و احکام جعل خیار شرط برای ثالث عنوان پایان نامه ای است که توسط یوسف حسینی، با راهنمایی سید مهدی دادمرزی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
خیار شرط یکی از استثنایات اصل لزوم قراردادها است که قانون گذار در ماده ۳۹۹ قانون مدنی ایران برای شخص ثالث پیش بینی کرده است و با توجه به اصل حاکمیت اراده و تراضی طرفین، هیچ ایرادی در تفویض آن به ثالث دیده نمی شود. اما خلا عمده ای که در مبحث خیارات به چشم می خورد این است که قانون گذار از بیان احکام و صور جعل خیار برای ثالث ازجمله تعدد ثالث، اجتماع ثالث و متبایعین، محدودیت اعمال خیار و استیمار به طورکلی غافل مانده است. این تحقیق به دنبال مستند سازی و روشن کردن زوایای گوناگون این نهاد حقوقی بوده و با تدقیق در مبانی و ماهیت آن به نتایج مطلوبی دست یافته است که منطبق بر فرضیات مطروحه نیز می باشد. شیوه دخالت شخص ثالث به دو صورت امکان پذیر است : یکی اینکه اختیار فسخ به طور کاملا مستقل برای ثالث داده شود. نوع دوم بدین شکل که در عقد شرط شود یکی از طرفین یا هردو با شخص ثالثی در مورد سرنوشت عقد مشورت کنند که به (( شرط موامره )) تعبیر می شود. با مطالعه انجام شده، مشخص گردید که در هر دو صورت مسیله، به نظر اکثریت صاحب نظران، ماهیت خیار ثالث از نوع تحکیم است نه توکیل. در صورت اجتماع ثالث و متعاقدین، فسخ ثالث مقدم بوده و در فرض تعدد ثالث و حدوث اختلاف، در صورت استقلال ثالثین حق تقدم با فاسخ است و در حالت اجتماع، انجام شرط متعذر خواهد بود. در جعل این قسم از خیار برخلاف طرفین قرارداد، شخص ثالث حق انتقال ارادی آن را به دیگری نداشته و عدم توریث آن نیز مورد تاکید قانون مدنی و علمای حقوق می باشد. همچنین در باب شرط موامره روشن گردید که اعمال حق فسخ موامر منوط به عدم تایید معامله توسط مشاور می باشد.گفتنی است که در قوانین موضوعه نامی از شرط موامره به میان نیامده است و این بحث ریشه فقهی دارد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
الف : بیان مسیله و پرسش های تحقیق
ب : ضرورت انجام تحقیق
پ : پیشینه مسیله و تحقیق
ج : اهداف و کاربردهای تحقیق
د : فرضیه ها
ز : جنبه جدید بودن تحقیق
ل : محدودیت های تحقیق
م : روش تحقیق
ی : طرح تحقیق
فصل اول :
کلیات
مبحث اول : پیشینه خیار شرط
گفتار اول : سابقه بحث از خیار شرط در عقود
گفتار دوم : سابقه بحث از خیار شرط در ایقاع
مبحث دوم : مفهوم شناسی
گفتار اول : تعریف لغوی خیار در فقه و حقوق
گفتار دوم : معنای لغوی و عرفی شرط
گفتار سوم : معنای فقهی و حقوقی شرط
گفتار چهارم : تعریف لغوی و اصطلاحی خیار شرط و مفاهیم مشابه
بند اول : خیار شرط و شرط خیار
بند دوم : خیار شرط و خیار اشتراط
مبحث سوم : اقسام خیار شرط
گفتار اول : خیار شرط برای طرفین عقد
بند اول : خیار شرط برای طرفین عقد یا یکی از آن ها
بند دوم : بیع شرط
گفتار دوم : خیار شرط برای ثالث
بند اول : ثالث ذوالخیار
بند دوم : ثالث مشاور
فصل دوم :
مبانی و ماهیت فقهی حقوقی جعل خیارشرط برای ثالث
گفتار اول : مبنای خیار شرط برای ثالث از نظر فقهای امامیه
بند اول : ادله فقهی اثبات خیار شرط برای ثالث
الف : ادله عام
ب : اجماع فقها
ج : ادله خاص
د : سیره و بنای عقلا
بند دوم : مبنای خیار شرط از دیدگاه حقوقدانان
الف : اصل حاکمیت اراده
ب : لاضرر
گفتار دوم : دلیل مشروعیت خیار شرط برای ثالث در نزد فقهای عامه
گفتار سوم : دلایل اعتبار خیار شرط برای ثالث در قانون مدنی
بند اول : ماده
قانون مدنی
بند دوم : ماده
قانون مدنی
بند سوم : بیع شرط
مبحث دوم : ماهیت حقوقی و فقهی خیار شرط برای ثالث
گفتار اول : ماهیت فقهی خیار ثالث در صورت داشتن حق فسخ
بند اول : تملیک
بند دوم : تولیت
بند سوم : وکالت
بند چهارم : تحکیم
گفتار دوم : ماهیت فقهی سمت ثالث در صورت وجود حق موامره
بند اول : شرط فعل، صفت یا نتیجه
الف : شرط فعل
ب : شرط صفت
ج : شرط نتیجه
بند دوم : توکیل یا تحکیم بودن
الف : توکیل
ب : تحکیم
گفتارسوم : ماهیت خیارشرط برای ثالث در قانون مدنی و دیدگاه حقوقدانان
گفتار چهارم : قلمرو جعل خیار شرط برای ثالث
بند اول : خیار شرط در ایقاعات
بند دوم : خیار شرط در عقود جایز
بند سوم : خیار شرط در عقود لازم
گفتار پنجم : نقش قبول یا رد ثالث در ایجاد حق خیار
فصل سوم :
صور قابل بحث در جعل خیار شرط برای ثالث و احکام آن
مبحث اول : صورت های قابل تصور در جعل خیارشرط برای ثالث
گفتار اول : اجتماع ثالث و متبایعین درخیار و تکلیف عقد درفرض اختلاف
گفتار دوم : تعدد ثالث صاحب خیار و اختلاف نظر آنان
بند اول : ثالث، وکیل طرفین است
بند دوم : ثالث، داور طرفین است
گفتار سوم : شرط موامره به عنوان فرع بر خیارشرط برای ثالث
بند اول : معنای لغوی و اصطلاحی شرط موامره
بند دوم : شرایط اختصاصی در شرط موامره
الف : عدم لزوم تعیین مشاور و قبول موامره توسط وی
ب : تعیین مدت مشخص و معین
ج : رعایت مصلحت موامر توسط مشاور
بند سوم : محدودیت اعمال حق فسخ توسط شخص موامر
الف : تعلیق یا عدم تعلیق خیار شرط به موامره
۱) تعلیق خیار به نظر مشاور
۲) تحقق خیار به محض شرط موامره
ب : امکان یا عدم امکان تخلف از رای مشاور و اثر آن در قرارداد
بند چهارم : تعدد مشاوران در شرط موامره و اختلاف نظر آنان
بند پنجم : خودداری مشاور از دادن مشورت
بند ششم : آثار شرط موامره
الف : آثار وجود شرط موامره در معاملات
۱) تاثیر شرط در لزوم عقد
۲) اثر شرط بر مقتضای عقد
ب : انتقال و اسقاط حق خیار شرط در موامره
۱) انتقال حق خیار به طور ارادی و قهری
۱–۱) انتقال ارادی
۱–۲) انتقال قهری
۲) اسقاط حق خیار شرط و عوامل دخیل در سقوط آن
۲–۱) شرط اسقاط خیار
۲–۲) اسقاط صریح و ضمنی
۲–۳) عوامل دخیل در سقوط خیار شرط موامره
۲–۳–۱) عزل ثالث مشاور
۲–۳–۲) جنون ذوالخیار
۲–۳–۳) فوت ذوالخیار
۲–۳–۴) فوت یا سکوت مشاور
۲–۳–۵) تزاید
۲–۳–۶) تلف مورد معامله
۲–۳–۷) بلوغ صغیر
پ : مسیولیت موامر و مشاور
۱) لزوم جبران خسارت
۱–۱) پرداخت خسارت توسط من علیه الخیار
۱–۲) پرداخت خسارت توسط ذوالخیار
۱–۳) پرداخت خسارت توسط ثالث
۲) مسیولیت پرداخت اجرت و هزینه های مشاور
۲–۱) اجرت مشاور
۲–۲) هزینه ها
مبحث دوم : احکام جعل خیار شرط برای ثالث
گفتار اول : قابلیت یا عدم قابلیت انتقال خیار شرط برای ثالث
بند اول : انتقال قهری (توریث)
بند دوم : انتقال ارادی
گفتار دوم : اختیار متعاقدین نسبت به شرط خیار برای ثالث
بند اول : قابلیت عزل ثالث دارنده خیار توسط طرفین عقد
بند دوم : لزوم یا عدم لزوم رعایت مصلحت متعاقدین توسط ثالث
بند سوم : عدم جواز دخالت طرفین در امضاء یا انحلال عقد
گفتار سوم : اثر فسخ عقد توسط متعاقدین برای ثالث
بند اول : تاثیر فسخ نسبت به ثالث ذوالخیار
بند دوم : اثر فسخ بر ثالث خریدار مبیع
گفتار چهارم : سقوط خیار شرط برای ثالث
بند اول : سقوط حق خیار به طور ارادی و قهری
الف : اسقاط ارادی خیار ثالث
ب : سقوط قهری خیار ثالث
۱) فوت ثالث ذوالخیار
۲) جنون صاحب خیار
۳) تلف مورد معامله
بند دوم : سقوط عملی خیار شرط برای ثالث با اتمام مدت زمان
نتیجه گیری
پیشنهادها
منابع و مآخذ
ABSTRACT
کلیدواژه ها
- جعل خیار شرط برای ثالث
- اجنبی
- توکیل
- تحکیم
- خیار شرط
- خیار اشتراط
- تعهد به نفع ثالث