مجازات تبعی

منظور از مجازات تبعی، محرومیت از برخی حقوق اجتماعی است که علاوه بر مجازات جرم اصلی به صورت خود به خود برای مدت معین بر محکوم بار می‌شود، مجازات‌های تبعی بر خلاف مجازات‌های تکمیلی در دادنامه ذکر نمی‌شوند.به بیان دیگر گفته شده است مجازات تبعی آن دسته از مجازات‌هایی است که برخلاف سایر مجازات‌ها در رای دادگاه نوشته نمی‌شود بلکه به تبع مجازات اصلی و به موجب قوانین متفرقه ای که وجود دارد، محکوم علیه را برای مدتی از حقوق اجتماعی و… محروم می‌نماید.

رویه قضایی

• نظریه شماره 7/1401/1371 مورخ 1402/01/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره محکومیت مؤثر اجرا نشده.

پیشینه

سابقاً قانونگذار در ماده ۶۲ مکرر قانون مجازات عمومی الحاقی ۱۳۷۷، محرومیت از حقوق اجتماعی متعاقب محکومیت کیفری را تعیین کرده بود، همچنین ماده ۱۹ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۵۲ نیز به این نوع مجازات اشاره داشته‌است.

در قانون

شرایط و موارد اعمال مجازات‌های تبعی به نحو حصری در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، تعیین شده و محکومیت کیفری به سایر مجازات‌ها، محرومیتی را در پی نخواهد داشت؛ از جمله در جرائم موجب مجازات‌های شلاق تعزیری، جزای نقدی، محرومیت از حقوق اجتماعی، حبس درجه ۶ تا ۸، انفصال دائم و موقت، مصادره اموال، انتشار حکم در رسانه‌ها و همه جرائم غیرعمدی. گفتنی است که پس از گذشت مدت مقرر در ماده ۲۵، صدور حکم بر عدم سوء پیشینه این افراد، بلا مانع خواهد بود.