گفتمان فنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

گفتمان فنی در نقطه مقابل گفتمان گناهواره قرار می‌گیرد. برخلاف گفتمان گناهواره که جرم‌انگاری در آن از طریق برقراری پیوند میان جرم و گناه صورت می‌گرفت و به عبارتی نقض محرمات شرعی به عنوان جرم شناخته می‌شد، در گفتمان فنی جرم‌انگاری بر اساس مبانی علمی صورت می‌گیرد و رفتارهایی جرم شناخته می‌شوند که نظم اجتماعی را مختل می‌کنند و نمادی از بی‌احترامی به ارزش‌های جامعه تلقی می‌شوند. در حقیقت ارتکاب جرم در گفتمان گناهواره نمادی از تعرض به اراده الهی تلقی می‌شود، اما در گفتمان فنی، بزهکاری جلوه‌ای از تعرض به ارزش‌های مورد احترام جامعه و نقض نظم اجتماعی موجود است.

همچنین در گفتمان فنی از مجازات‌ها نیز تقدس‌زدایی شده و کیفر جلوه قدسی خود را از دست می‌دهد. این تغییر قرائت از رفتار مجرمانه موجب می‌شود تا مجازات به عنوان پاسخی فنی در قبال رفتار بزهکارانه تلقی شود. در حالی‌که گفتمان گناهواره با ارائه تصویری قدسی از جرم، کیفر را نیز به عنوان واکنشی جهت احیاء امر الهی تلقی می‌کرد. با گذشت زمان و در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، گفتمان گناهواره نسبت به جرم تا حدود قابل توجهی به گفتمان فنی تبدیل شد.[۱]

منابع

  1. خادمی, امیر; ساداتی, سید محمد جواد; جوان جعفری, عبدالرضا (1402). "رویکردی جامعه‌‌شناختی نسبت به گذار از گفتمان گناهواره به گفتمان فنی درباره‌‌ی جرم در حقوق ایران پس از انقلاب". فصلنامه پژوهش حقوق کیفری. 12 (44): 89–124. doi:10.22054/jclr.2024.71879.2554. ISSN 2345-3575.