ارائه راهکاری برای تعیین موصی به مبهم در حقوق ایران با تکیه بر منابع فقه شیعه
ارائه راهکاری برای تعیین موصی به مبهم در حقوق ایران با تکیه بر منابع فقه شیعه نام مقاله ای از محمد حسن صادقی مقدم و هادی شعبانی کندسری و مهدی سخنور بوده که در شماره ششم دوره دوم (بهار 1393) فصلنامه علمی پژوهش حقوق خصوصی منتشر شده است.
چکیده
در این مقاله، وصیت مبهم در حقوق ایران و فقه شیعه با هدف ارائه راهکاری در خصوص تعیین موصی به مبهم مورد بررسی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر با این پرسشها روبه رو بودیم که آیا روایات وارده در خصوص تعیین میزان موصی به مبهم در حقوق ایران قابلیت اعمال دارد یا خیر و اینکه پذیرش قاعدهای دیگر در حقوق ایران، به عنوان مثال رجوع به ورثه برای تعیین میزان مورد وصیت به صورت قاعدهای عام، مغایر شرع محسوب میشود؟ حدود اختیار ورثه در تعیین موصی به مبهم چقدر است؟ همچنین، آیا در وصیت تملیکی نیز قابلیت تعیین موصی به شرط صحت آن است؟ نتیجه حاصله این بود که روایات ناظر بر تعیین موصی به مبهم اختصاص به جامعه و زبان عرب دارد و نمیتوان آنها را در حقوق ایران اعمال نمود، بلکه تمام موارد وصیت مبهم را می بایست تابع حکم واحد قرار داد و به موجب یک قاعده عمومی اختیار تعیین آنها را به ورثه داد؛ گرچه ورثه نیز در تعیین موصی به مبهم آزادی کامل ندارند و می بایست در راستای اراده و خواست موصی و عمل به متعارف، میزان آن را معلوم نمایند. از این رو، در وصیت تملیکی نیز قابلیت تعیین موصی به شرط است و با اختیار ورثه مبنی بر معلوم کردن آن تأمین می شود. به علاوه، در صورتی که ورثه از تعیین موصی به امتناع کنند یا نتوان به آنها رجوع کرد، حاکم میزان آن را تعیین میکند.
کلیدواژه ها
- وصیت مبهم
- وصیت به سهم
- وصیت به جزء
- تعیین موصیبه
- اختیار ورثه