رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اقرار عملی به رجوع از طلاق خلع

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۷۸۰۰۴۰۹
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۹/۲۴
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱۸ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	اقرار عملی به رجوع از طلاق خلع
قاضی	سعیدعمرانی حسین طالبی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اقرار عملی به رجوع از طلاق خلع: پس از وقوع طلاق خلع میان زوجین، درصورتی که زوجه با طرح دعوی الزام زوج به ثبت واقعه رجوع، اقرار به رجوع داشته باشد، دیگر عدول از این اقرار امکان پذیر نیست.

رأی خلاصه جریان پرونده

به حکایت مندرجات پرونده آقای ن. ح. ش. در تاریخ ۱۳۹۲/۱۲/۱۳ دادخواستی را به خواسته صدورحکم بر تنفیذ رجوع نامه به طرفیت ن. د. تقدیم دادگاه عمومی شهرستان آ. نموده است و در توضیح خواسته اعلام نموده است به موجب سند ازدواج شماره ... - ۱۳۷۸/۳/۲۶ تنظیمی در دفتر ازدواج شماره ... خوانده دعوا را به عقد ازدواج خویش درآوردم که در تاریخ ۹۱/۶/۵ به صورت توافقی ( طلاق خلع ) از هم جدا شدیم و بعد از گذشت دو روز در تاریخ ۹۱/۶/۷ با رضایت همسرم و خانواده اش به یکدیگر رجوع کردیم و طبق شرایط طلاق خلع خوانده به مهریه و من به وی رجوع نموده ام و مهریه وی طبق مهریه سند ازدواج ... سکه تمام بهارآزادی بوده و مبلغ صدو پنجاه میلیون ریال نیز به عنوان هدیه به وی زمان رجوع پرداخت نموده ام و دلیل من استشهادیه می باشد که تقدیم دادگاه نموده ام بنا به مراتب درخواست رسیدگی و صدور حکم بر تنفیذ رجوع نامه را دارم. پرونده جهت رسیدگی به شعبه دوم دادگاه عمومی حقوقی آ. ارجاع گردیده و دادگاه با دستور ثبت و ارسال نسخه ثانی دادخواست برای خوانده و تعیین وقت رسیدگی از طرفین دعوت نموده است در جریان رسیدگی آقای ح. م.در قالب دعوای ورود ثالث به طرفیت خانم ن. د. و آقای ن. ح. به خواسته صدور حکم بر تأیید واصالت عقد و نکاح فیمابین آقای ح. م. و خانم ن. د. وارد پرونده شد و دادگاه به شرح برگ ۲۲ پرونده قرار رسیدگی توأمان صادر نموده است پس از رسیدگی و ارزیابی دلایل طرفین ختم رسیدگی را اعلام و به شرح دادنامه شماره ۹۳/۰۴۹۳ - ۹۳/۴/۳۱ پس از ذکر مقدمه رأی چنین مبادرت به صدور رأی نموده است : ... با توجه به محتویات پرونده هیچ گونه دلیلی که مثبت رجوع و رضایت خوانده با بازگشت به زندگی با خواهان باشد و یا دلیلی که حاکی از انعقاد عقد نکاح دیگر بین آنها باشد اقامه ننموده است و از طرفی به حکایت محتویات پرونده در گذشته به موجب پرونده کلاسه ۹۲۱۲۳۲ به خواسته صدور حکم مبنی بر ابطال سند نکاحیه شماره ... مورخ ۹۱/۹/۲۲ تنظیمی در دفتر رسمی ازدواج شماره ... آ. مطرح کرد که از ادامه آن منصرف شد و در آن قرار ابطال دادخواست صادر گردید و نسبت به آن اعتراض به عمل نیامده و حتی به موجب سند رسمی شماره ... مورخ ۹۲/۱۱/۳۰ خواهان اعلام کرد هیچ گونه ادعا و شکایت و اعتراض نسبت به خوانده اعم از حقوقی و جزایی ن. رد و نخواهد داشت و رضایت تام و منجز خود را نسبت به آن اعلام کرد بنابراین دادگاه ادعای خواهان را بلادلیل و غیر وارد تشخیص با استناد به ماده ۱۹۷ قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی بر بطلان آن صادر می نماید و اما در خصوص دادخواست آقای ح.م. با وکالت الف.ج. ل.ن. به طرفیت خانم ن. د. و ن. ح. و به خواسته ورود ثالث در پرونده کلاسه ۹۲/۰۱۳۶۱ مبنی بر تأیید اصالت عقد نکاح خواهان و خوانده ردیف اول چون سند نکاحیه شماره ... مورخ ۹۱/۹/۲۲ تنظیمی در دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره ... آ. حکایت دارد که خواهان به صورت رسمی خوانده ردیف اول را به عقد نکاح خود درآورد با عنایت به مواد ۲۱۶ و ۲۱۷ قانون آئین دادرسی مدنی و همچنین ماده ۲۱۹ همان قانون اصالت سن مذکور محل انکار و تردید نمی باشد از این جهت سالبه به انقضاء موضوع است و نیازی به صدورحکم مبنی بر تأیید اصالت عقد نکاح انعقادی بین خواهان و خوانده ردیف اول نمی باشد ... به تجویز بند ۷ ماده ۸۴ قانون آئین دادرسی مدنی ناظر به ماده ۸۹ همان قانون قرار رد دعوا صادر می نماید. ; پس از ابلاغ دادنامه مورد اعتراض و تجدیدنظرخواهی آقای ن. ح. قرار گرفته است و پرونده جهت رسیدگی به دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان ارسال و به شعبه ششم دادگاه تجدیدنظراستان ارجاع گردید شعبه مرقوم پس از رسیدگی به شرح دادنامه شماره ۹۴۰۰۲۹۱ - ۱۳۹۴/۳/۴ چنین مبادرت به صدور رأی نموده است: به موجب بخشی از دادنامه شماره ۹۳/۰۰۴۹۳ صادره از سوی شعبه دوم دادگاه حقوقی آ. در خصوص دعوای آقای ن. ح. به طرفیت خانم ن. د.م.د. با وکالت آقای الف.ج. ل.ن. به خواسته صدور حکم مبنی بر تنفیذ رجوع با شرح و توضیحی که در دادنامه قید گردیده است خواسته خواهان را وارد ن. نسته و حکم بر بطلان دعوای خواهان صادر نموده است در مهلت مقرر قانونی خواهان به رأی صادره اعتراض و پرونده جهت رسیدگی به اعتراض به این شعبه ارجاع گردید دادگاه توجها به محتویات پرونده اعتراض وی را وارد دانسته زیرا خوانده در پرونده ای که تحت عنوان الزام خواهان به ثبت واقعه رجوع به کلاسه ۹۱۱۶۴۲ شعبه دوم دادگاه حقوقی آ. مطرح کرده است اقرار به رجوع نموده است از طرفی طی سند عادی که به امضائ بستگان تجدیدنظر خوانده رسیده است اقرار به رجوع کرده است در جلسه رسیدگی بستگان خود را معرفی نکرده است و پس از اقرار به رجوع ( تجدیدنظرخواه نیز اقرار به رجوع دارد.) عدول از آن قابل استماع نبوده لذا مستند به ماده ۳۵۸ قانون آئین دادرسی مدنی رأی تجدیدنظر خواسته نقض و حکم به تنفیذ رجوع فیمابین طرفین صادر می نماید. ; پس از ابلاغ رأی صادره از شعبه ششم دادگاه تجدیدنظر مورد اعتراض و فرجامی خواهی خانم ن. د. قرار گرفته است و جهت رسیدگی به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ( شعبه هجدهم ) ارجاع گردید ضمنا به حکایت محتویات پرونده از جمله برگ ردیف ۸۶ پرونده تاریخ وقوع طلاق توافقی بین خانم ن. د.م.د. و ن. ح. ۱۳۹۱/۶/۵ بوده است و به موجب صورتجلسه تنظیمی عادی با حضور اعضاء خانواده به شرح برگ ردیف ۴۱ پرونده رجوع قولی با پرداخت مبلغ یکصد و پنجاه میلیون ریال هدیه توسط شوهر رجوع واقع گردیده است تاریخ رجوع ۱۳۹۱/۶/۷ اعلام گردیده است و نیز به شرح اوراق ردیف ۷۵-۷۳ پرونده در محضر دادگاه رجوع را پذیرفته اند لیکن متعاقب آن خانم ن. د. برابر محتویات پرونده به آقای ح.م. وکالت داده تا وی را به عقد خود در آورد ( برابر سند نکاحیه ... - ۹۱/۹/۲۲ خانم ن. د. به عقد ح. م. درآمده است و فی الحال بر اساس مست ن. ت در عقد ح. م. است خانم ن. د. در برگ ردیف ۶۷ پرونده در محضر دادگاه تجدیدنظر در پاسخ به سئوال اینکه در موضوع رجوع برابر سندعادی و صورتجلسه تنظیمی که در شرح گذشته آمده است چه توضیحی دارید؟ اظهار داشت : یک روز شوهرم آمد گفت ما به هم رجوع کردیم این برگه را امضاء کن و من امضاء کردم و موقعی که عده ام تمام شد امضاء کرده ام بلی صورتجلسه رجوع در تاریخ ۹۱/۶/۷ مکتوب شده است ... اگر به من رجوع کرده است چرا در طول این سه ماه و ده روز با من زندگی نمی کرده است و مشارالیه ها قبول نموده است که دادخواست الزام به ثبت واقعه رجوع به طرفیت ن. ح. داده است و نیز درخواست ابطال وکالتنامه را به دادگاه داده بوده است وکالتی که به ح. م. داده بود تا او را به عقد خویش درآورد و اظهار داشت از شوهر دوم فرزند ن. رم و چون گفته بودند طلاق خلع است باید صیغه جدید خوانده شود دیگر پیگیر دادخواست ثبت رجوع و ابطال وکالتنامه نشدم. ; آقای ن. ح. نیز طی لایحه ای در برگ ردیف ۶۱-۵۹ پرونده مضبوط است اصرار دارد به اینکه در تاریخ ۹۱/۶/۷ رجوع انجام گرفته است و خانمش باردار نیز نمی باشد اظهارات وکیل طرف مقابل را کذب می داند و اظهار داشت آقای ح. م. شخص ثالث وکالتی که از خانم ن. د. گرفته در شیراز تا به عقد خود درآورد ... اساسا آیا زنی که هنوز عده همسرش است حق دارد به دیگری وکالت دهد برای ازدواج در تاریخ ۹۱/۶/۵ طلاقمان بوده است و در تاریخ ۹۱/۸/۶ ح. م. از همسرم که در عده بود وکالت اخذ نموده است و ایشان با داشتن وکالتنامه در تاریخ ۹۱/۹/۶ همسرم را صیغه نموده است اصل برگ صیغه را به دادگاه ارائه می دهم و با تهدید ح. م. بود که همسرم از پیگیری پرونده ثبت واقعه رجوع منصرف شده است چون ح.م. با همسرش سر ناسازگاری داشت خواست با ن. ازدواج کند ... ; و ن. ح. در برگ ۶۹ پرونده اظهار نموده است علت اینکه من پرونده ابطال سند نکاحیه را پیگیری نکردم بواسطه تهدید خانواده ام بوده است چون ح. م. علیه برادرم شکایت کرده بود. دادگاه تجدیدنظر شعبه ششم استان خوزستان پرونده درخواست ابطال سند نکاحیه را مطالبه و از آن خلاصه گیری نموده است خلاصه پرونده در برگ ۷۰ پرونده منعکس است و اجمالا چنین حکایت دارد که هرچند ن. ح. از پیگیری پرونده اعلام انصراف نموده است و دادگاه قرار ابطال دادخواست صادر نموده است لیکن متعاقب آن با ادعای اینکه تحت فشار و اجبار خانواده اعلام انصراف نموده است و بنده نیز بلافاصله درخواست تنفیذ رجوع نموده است نسبت به قرار ابطال دادخواست اعتراض نموده است مندرجات پرونده مطالب مورد نیاز بیش از از این حکایتی ن. رد ضمنا لوایح طرفین در مقام مشورت قرائت خواهد شد . بتاریخ فوق هیأت شعبه با حضور امضاء کنندگان ذیل تشکیل جلسه داده است پس از قرائت گزارش عضو ممیز پرونده و انجام مشاوره بشرح آتی مبادرت به صدور رأی می نماید.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

رأی فرجام خواسته به شماره ۹۴/۰۰۲۹۱ - ۹۴/۳/۴ صادره از شعبه ششم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان با توجه به مندرجات پرونده من حیث المجموع برابر موازین و مقررات و دلایل موجود در پرونده می باشد و از جانب فرجام خواه نیز اعتراض موجه و مؤثری که نقض یا بی اعتباری آن را ایجاب نماید به عمل نیامده و لذا اعتراض و فرجام خواهی غیر وارد تشخیص با اختیار حاصله از ماده ۳۷۰ قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی انقلاب در امور مدنی ضمن تأیید و ابرام دادنامه فرجام خواسته پرونده به شعبه صادر کننده رأی اعاده می گردد.

شعبه ۱۸ دیوان عالی کشور- رئیس و عضو معاون

حسین طالبی - سعید عمرانی