رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تاثیر اعلام موخر نشانی خوانده در صلاحیت محلی

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۸۲۰۰۱۷۱
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۷/۲۹
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۲۲ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	تاثیر اعلام موخر نشانی خوانده در صلاحیت محلی
قاضی	سعید جنتی احمدحضرتی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تاثیر اعلام موخر نشانی خوانده در صلاحیت محلی: با توجه به اینکه مناط صلاحیت، تاریخ تقدیم دادخواست است در صورت احراز صلاحیت دادگاه بر اساس نشانی اعلامی در زمان تقدیم دادخواست، اعلام مؤخر نشانی صحیح خوانده از سوی خواهان، نافی صلاحیت دادگاه در رسیدگی به دعوای مطروحه نیست.

رأی خلاصه جریان پرونده

حسب محتویات پرونده محاکماتی واصله، آقای ح. ش. دادخواستی به طرفیت آقایان گ. و م. نام خانوادگی هر دو ملکی به خواسته محکومیت و الزام خواندگان به پرداخت تضامنی مبلغ ۱۶۰ میلیون ریال بابت دستمزد کارگران تحویلی به انضمام هزینه دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ ۱۳۹۳/۷/۱ لغایت اجرای کامل حکم تقدیم دادگاه عمومی گرگان نموده و در شرح دادخواست توضیح می دهد که خواندگان که قرارداد انجام امور در حوزه قزوین داشته اند برای انجام امور محوله نیاز به کارگرانی داشته اند که به جمع آوری انگور و گوجه بپردازند و با مذاکراتی که فیمابین شده وی (خواهان) برابر توافق کارگران مورد نیاز را جمع آوری و به محل انجام کار با تهیه مسکن مستقل نموده و امور انجام شده و خواندگان که دستمزد کارگران مورد تعهد را از باغات و اراضی کشاورزی گرفته و باید به وی (خواهان) پرداخت نمایند، پرداخت ننموده و وی (خواهان) مجبور به پرداخت مزد کارگران برابر قرارداد شده و خواندگان از پرداخت دستمزد به میزان خواسته به وی (خواهان) خودداری نموده و مستدعی رسیدگی و صدور حکم به شرح ستون خواسته گردیده و فتوکپی اوراق مربوط به اسامی کارگران را پیوست دادخواست تقدیمی نموده و به شهادت شهود و عنداللزوم اتیان سوگند استناد می نماید. دادخواست مذکور در تاریخ ۱۳۹۳/۱۲/۶ به منظور رسیدگی به شعبه ۱۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان ارجاع شده و طرفین حسب دستور دادگاه، دعوت به دادرسی می گردند. در تاریخ ۱۳۹۴/۲/۱۵ جلسه دادرسی شعبه ۱۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان با حضور خواهان تشکیل شده و خواندگان با ابلاغ قانونی وقت دادرسی در دادگاه حاضر نمی شوند و خواهان خواسته خود را به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته و توضیحاتی راجع به چگونگی تحویل کارگران به خواندگان و عدم وجود قرارداد مکتوب فیمابین و میزان سهم خویش و خواندگان از دستمزد کارگران و عدم تنظیم صورت جلسه بین خویش و خواندگان بیان می دارد. دادگاه در جلسه مذکور به لحاظ اینکه خواهان از جهت اثبات ادعای خود به شهادت شهود استناد نموده است لذا قرار استماع شهادت شهود صادر نموده و طرفین را برای استماع شهادت گواهان دعوت می نماید. در تاریخ ۱۳۹۴/۴/۸ جلسه دادرسی شعبه ۱۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان با حضور خواهان تشکیل شده و خواهان اظهار می دارد که خواندگان افغانی هستند و محل سکونت اصلی آنها در تاکستان است و گاهی در هر ماه ۸ یا ۱۰ روز هم به گرگان می آیند و آدرس آن ها در تاکستان روستای آ. در استان قزوین است. شعبه ۱۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان به موجب دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۵۹۷۰۰۳۳۸-۱۳۹۴/۴/۸ در خصوص دادخواست آقای ح. ش. به طرفیت آقایان م. و م. به خواسته مطالبه طلب به مبلغ ۱۶۰ میلیون ریال و مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ ۱۳۹۳/۷/۱ لغایت اجرای حکم با احتساب خسارات دادرسی، با عنایت به اینکه محل اقامت خواندگان برابر اظهارات خواهان به موجب صورت جلسه مورخ ۱۳۹۴/۴/۸ تنظیمی در دادگاه، روستای آ. تاکستان در استان قزوین می باشد لذا بر این اساس، دادگاه خود را صالح به رسیدگی ندانسته و مستندا به ماده ۱۱ قانون آئین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت به شایستگی محاکم عمومی حقوقی تاکستان صادر می نماید و پرونده را به دادگاه مذکور ارسال می دارد. پرونده امر پس از وصول به دادگاه عمومی تاکستان در تاریخ ۱۳۹۴/۵/۵ جهت رسیدگی به شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقی تاکستان ارجاع می شود. شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقی تاکستان طبق دادنامه شماره ۹۴۰۰۱۲۳-۱۳۹۴/۵/۱۱ به لحاظ اینکه حسب مندرجات دادخواست تقدیمی، اقامتگاه خوانده در روستای ا. واقع است که از توابع حوزه قضائی بخش ا. می باشد لذا به استناد ماده ۱۱ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، قرار عدم صلاحیت به شایستگی حوزه قضائی بخش ا. صادر نموده و پرونده را به مرجع مذکور ارسال می دارد. دادگاه عمومی بخش ا. در وقت فوق العاده حسب دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۸۳۹۱۰۰۶۸۶-۱۳۹۴/۶/۸ خلاصتا به لحاظ اینکه ملاک تشخیص صلاحیت، تاریخ تقدیم دادخواست بوده و دادگاه گرگان با تعیین وقت رسیدگی، خود را صالح به رسیدگی دانسته و دادگاه عمومی ا. با پذیرفتن صلاحیت از جانب شعبه ۱۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان، صلاحیت نداشته و به استناد مواد ۲۶ و ۲۸ قانون آئین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت به شایستگی شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان صادر نموده و پرونده امر را به منظور حل اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال می دارد ( لازم به یادآوری است که قید شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان در قرار عدم صلاحیت فوق مبتنی بر سهو قلم و اشتباه بوده و شعبه ۱۳ صحیح می باشد ) و پرونده امر پس از وصول به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع می شود. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای جنتی عضوممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

در خصوص اختلاف حادث فیمابین شعبه ۱۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان و دادگاه عمومی بخش ا. در باب صلاحیت رسیدگی به دعوی مطروحه آقای ح. ش. به طرفیت آقایان گ. و م. نام خانوادگی هر دو م. به خواسته مطالبه مبلغ ۱۶۰ میلیون ریال وجه نقد به انضمام هزینه دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه به کیفیت منعکس در دادنامه های مذکور و پرونده امر، با التفات به اینکه حسب صراحت ماده ۲۶ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی تشخیص صلاحیت یا عدم صلاحیت هر دادگاه نسبت به دعوائی که به آن رجوع شده است با همان دادگاه است و مناط صلاحیت تاریخ تقدیم دادخواست می باشد مگر در مواردی که خلاف آن مقرر شده باشد و توجها به اینکه در مانحن فیه دادگاه عمومی حقوقی گرگان در تاریخ تقدیم دادخواست، با وصف حکومت مقررات ماده ۱۱ قانون مذکور صالح به رسیدگی بوده و مرجع یاد شده با احراز و پذیرش صلاحیت خود در رسیدگی به دعوی مطروحه خواهان، مبادرت به اتخاذ تصمیم قضائی مبنی بر صدور قرار استماع شهادت گواهان خواهان نموده و اعلام مؤخر خواهان در تعیین نشانی جدید خواندگان با عنایت به نحوه اظهارات مشارالیه در جلسه مورخ ۱۳۹۴/۴/۸ آن دادگاه مغیر و نافی صلاحیت دادگاه فوق الذکر در رسیدگی به دعوی مطروحه نبوده و در پرونده امر دلیلی نیز که خلاف مراتب مرقوم را مدلل سازد ملحوظ به نظر نمی رسد علیهذا مستندا به ماده ۲۶ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی و تبصره ذیل ماده ۲۷ قانون مزبور، با پذیرش استدلال دادگاه عمومی بخش ا. و تایید قرار عدم صلاحیت شماره ۹۴۰۹۹۷۲۸۳۹۱۰۰۶۸۶-۱۳۹۴/۶/۸ صادره از آن دادگاه و ضمن نقض قرار عدم صلاحیت شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۵۹۷۰۰۳۳۸-۱۳۹۲/۴/۸ اصداری از شعبه ۱۳ دادگاه عمومی حقوقی گرگان، با اعلام صلاحیت دادگاه مزبور در رسیدگی به دعوی مطروحه، مبادرت به حل اختلاف می گردد و مقرر می دارد دفتر پرونده امر جهت رسیدگی و اقدام قانونی به مرجع صالحه مرقوم ارسال گردد.

رئیس و عضو معاون شعبه ۲۲ دیوان عالی کشور

سعید جنتی – احمد حضرتی