رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تاثیر نشوز زوجه بر نفقه و شرط تنصیف: در صورتی که در حکم طلاق صادره دردعوی طلاق از ناحیه زوج قید شود که "زوجه ملزم به تمکین با صدور حکم قطعی در همین دادگاه شده است"، این امر نشان دهنده نشوز زوجه بوده و حق وی نسبت به دریافت نفقه ایام عده و اعمال شرط تنصیف دارایی، ساقط خواهد شد؛ هرچند که دادگاه صراحتا نشوز و سوءرفتار زوجه را به عنوان مبنای حکم طلاق معرفی نکرده باشد.

رأی خلاصه جریان پرونده

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۳۷۱۰۰۲۶۲
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۱۲/۱۸
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۴۷ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	تاثیر نشوز زوجه بر نفقه و شرط تنصیف
قاضی	سید احمدطباطبائی مزرعه نو; سید صالح سجادی
	v; t; e;

آقای الف. م.ش. دادخواستی به طرفیت همسرش خانم م. ب.ف. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش با استناد به سند نکاحیه و دادنامه های شماره ... - ۱۳۹۳/۲/۳۰ شعبه ۲۴۳ دادگاه خانواده تهران مشعر به اجازه ازدواج مجدد و شماره ...- ۱۳۹۱/۱۱/۳۰ شعبه ۲۴۴ دادگاه خانواده تهران متضمن محکومیت زوجه به تمکین تقدیم محاکم خانواده تهران نموده که در تاریخ ۱۳۹۳/۱۰/۲۰ به شعبه ۲۴۴ دادگاه خانواده تهران ارجاع شده است پس از تعیین وقت دادرسی و دعوت طرفین آقای ش. ج. به وکالت از خواهان وارد شده و در جلسه دادرسی مورخ ۱۳۹۳/۱۲/۱۳ که با حضور وکیل زوج و شخص زوجه تشکیل شده بود وکیل زوج با ارائه دادنامه شماره ۰۱۰۹۳ - ۱۳۹۲/۷/۶ شعبه ۲۶ دادگاه تجدید نظر استان تهران مشعر بر تأیید و اصلاح دادنامه شماره ۰۵۰۴ - ۱۳۹۲/۴/۱۰ شعبه ۲۴۳ دادگاه خانواده مبنی بر تقسیط مهریه اظهار نموده که حکم تمکین و مهریه صادر شده است و زوجه نیز توضیح داده است با طلاق موافق نیستم و اجرت المثل را مطالبه کرده ام و یک فرزند مشترک پسر ۱۳ ساله داریم . نمی خواهد با من زندگی کند و حالا می خواهد مرا طلاق دهد . دادگاه در جهت اصلاح ذات البین قرار ارجاع امر به داوری صادر نموده است بدین منظور زوج آقای ا. د. و زوجه آقای ص. ب.ف. را بعنوان داوران خویش به دادگاه معرفی نموده اند . داوران مزبور طی لایحه علیحده اعلام نموده اند که موفق به ایجاد صلح و سازش نشده اند دادگاه درجهت تعیین تکلیف در خصوص حقوق ناشی از زوجیت طرفین را به دادرسی دعوت نموده است در جلسه دادرسی مورخ ۱۳۹۴/۶/۱ وکیل زوج حاضر شده لیکن زوجه حاضر نشده است وکیل زوج توضیح داده است که خوانده مهریه و اجرت المثل را مطالبه نموده که پرداخت آنها تقسیط شده و در حال پرداخت است و زوجه محکوم به تمکین شده و درباره فرزند ۱۳ ساله و ملاقات با مادرش حکم صادر گردیده و جهیزیه تحویل شده است وکیل زوج دادنامه های شماره ۰۰۰۱۹۴ - ۱۳۹۲/۲/۱۷ شعبه چهل دادگاه تجدید نظر استان تهران متضمن تأیید دادنامه شماره ۲۰۰۷ - ۱۳۹۱/۱۱/۳۰ شعبه ۲۴۴ دادگاه خانواده مشعر بر محکومیت زوجه به تمکین و شماره ۰۲۲۱۸ - ۱۳۹۲/۱۰/۱۴ شعبه ۲۸۶ دادگاه خانواده متضمن محکومیت زوج به پرداخت اجرت المثل ایام زوجیت و شماره ۰۱۹۷۵ - ۱۳۹۱/۱۲/۲۶ متضمن سپردن حضانت فر زند مشترک به زوج و تعیین حق ملاقات برای زوجه را تقدیم نموده است . متعاقب آن دادگاه ختم دادرسی را اعلام و طی دادنامه شماره ۰۰۷۶۲ - ۱۳۹۴/۶/۱۵ با اشاره به اینکه درباره مهریه و اجرت المثل حکم صادر شده و زوجه ملزم به تمکین شده و مشارالیها ادعای دیگری نکرده است ، گواهی عدم امکان سازش زوجین را جهت اجرای صیغه طلاق صادر نموده است . پس از ابلاغ دادنامه زوجه با این ادعا که در خصوص تنصیف دارایی حکمی صادر نگردیده و جهیزیه به طور کامل تحویل نشده و درباره تمکین فقط حکم صادر شده و اجرائیه صادر نگردیده و درباره ملاقات فرزند مشترک اظهار نظر نشده و اقساط مهریه پرداخت نشده و اجرت المثل پرداخت نگردیده نسبت به دادنامه مزبور تجدید نظرخواهی نموده و شعبه ۴۷ دادگاه تجدید نظر استان تهران طی دادنامه شماره ۰۱۴۸۱ - ۱۳۹۴/۹/۸ ضمن رد تجدیدنظرخواهی دادنامه بدوی را عینا تأیید و استوار نموده است این دادنامه در تاریخ ۱۳۹۴/۹/۲۳ به نحو قانونی به خانم م. ب.ف. ابلاغ و طی دادخواست فرجام خواهی که به شماره و تاریخ ۱۳۲ - ۱۳۹۴/۱۰/۱۲ ثبت دفتر دادگاه شده با همان جهات تجدید نظرخواهی نسبت به دادنامه مذکور فرجام خواهی نموده است پرونده پس از وصول پاسخ فرجام خوانده در تبادل لوایح به دبیرخانه دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است مفاد لوایح طرفین حین المشاوره قرائت میشود .هیئت شعبه درتاریخ بالا تشکیل گردید پس از قر ائت گزارش آقای سید صالح سجادی عضو ممیزو اوراق پرونده درخصوص دادنامه شماره ۰۱۴۸۱ - ۱۳۹۴/۹/۸ فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواهی خانم م. ب.ف. به طرفیت آقای الف. م.ش. نسبت به دادنامه شماره ۰۱۴۸۱ - ۱۳۹۴/۹/۸ شعبه ۴۷ دادگاه تجدید نظر استان تهران متضمن تأیید و استواری دادنامه شماره ۰۰۷۶۲ - ۱۳۹۴/۶/۱۵ شعبه ۲۴۳ دادگاه خانواده تهران مشعر بر صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق موجه و منطبق با جهات قانونی فرجام خواهی نبوده و دادنامه فرجام خواسته صحیحا صادر گردیده است زیرا گرچه دادگاه در متن دادنامه مبنای طلاق را سوء رفتار و نشوز زوجه تعیین ننموده است لیکن قید جمله زوجه ملزم به تمکین با صدور حکم قطعی در همین دادگاه شده است ; بر ناشزه بودن فرجام خواه و در نتیجه عدم تعلق نفقه ایام عده و عدم برخورداری از نصف دارایی دلالت دارد . و از نظر رعایت اصول دادرسی نیز ایرادی ملاحظه نشده است لهذا مستندا به مواد ۳۶۶ و ۳۷۰ و ۳۹۶ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی ضمن رد دعوی فرجام خواهی ، دادنامه فرجام خواسته تأیید و ابرام می گردد .

شعبه ۴۷ دیوان عالی کشور - رئیس و عضو معاون

سید احمد طباطبائی - سید صالح سجادی