رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دیوان عالی کشور در فرض غیابی توصیف کردن رأی حضوری

شماره دادنامه	۹۲۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۰۹۸۵
تاریخ دادنامه	۱۳۹۲/۱۰/۰۴
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱۲ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	تکلیف دیوان عالی کشور در فرض غیابی توصیف کردن رأی حضوری
قاضی	قدرت اله طیبی اسلامی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دیوان عالی کشور در فرض غیابی توصیف کردن رأی حضوری: درصورتی که دادگاه، علی رغم حضور خوانده دریکی از جلسات دادرسی، رأی را غیابی توصیف کند، به دلیل عدم رعایت یکی از اصول دادرسی که جزء قواعد آمره محسوب می شود، دیوان عالی کشور دادنامه غیابی فرجام خواسته را نقض می کند.

رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۱۶/۹/۱۳۹۱ آقای ت.م. به استناد رونوشت مصدق سند ازدواج شماره ۵۹۲۵ مورخ ۱۰/۱/۱۳۸۲ دفتر ازدواج شماره ... مراغه و تصویر مصدق شناسنامه و نظریه مرکز مشاوره پیش گیری از طلاق بهزیستی مراغه دادخواستی به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به طرفیت خانم م.الف. (ق.) تقدیم و توضیح می دهد چون زوجه ناشزه می باشد و مدت چند سال است که زندگی مشترک را ترک نموده و آزار و اذیت مرا شروع نموده لذا با تقدیم دادخواست تقاضای رسیدگی می شود شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی مراغه به موضوع رسیدگی و در تاریخ ۱۳/۱۲/۱۳۹۱ با حضور خواهان و در غیاب خوانده تشکیل جلسه داده ، خواهان اظهار می دارد دعوا به شرح دادخواست و لایحه تقدیمی است نامبرده همسر دوم من است مهریه اش با واگذاری زمین و یک باب منزل مسکونی در روستای حاجی کرد داده ام ولی او از منزلم رفت و ناشزه است لذا نفقه به او تعلق نمی گیرد فرزندان او به مواد مخدر و هروئین اعتیاددارند دادگاه قرار ارجاع امر به داوری را صادر می کند آقای م.ح. کارآموز وکالت با تقدیم وکالت نامه خود را وکیل خواهان معرفی می کند دادگاه در تاریخ ۲۱/۳/۱۳۹۲ در وقت مقرر با حضور طرفین و داوران وکیل ( خواهان) برای تفهیم مورد داوری به داوران تشکیل جلسه داده و زوجه را برای انجام آزمایش به مرکز پزشکی معرفی می نماید وکیل زوج طی لایحه تصویر رأی شماره ۷۲۵ ۱۳/۶/۱۳۹۱ شعبه دوم دادگاه عمومی حقوقی مراغه مبنی بر الزام زوجه به تمکین در قبال زوج را به دادگاه تقدیم می کند داوران در تاریخ ۲۷/۳/۱۳۹۲ نظرات خود را تقدیم دادگاه می کنند حسب گواهی خانم ف.ع. لیسانسیه عالی مامائی ، خانم م.الف. باردار نمی باشد دادگاه در وقت فوق العاده ۲۸/۳/۱۳۹۲ پایان رسیدگی را اعلام و طی رأی شماره ۰۰۳۸۶ ۳۰/۳/۱۳۹۲ پس از شرح دعوا و انعکاس اظهارات زوج وکیل او نظرات داوران و احراز رابطه زوجیت بین اصحاب دعوا به استناد مواد ۱۱۳۳ (اصلاحی) و ۱۱۵۵و ۱۱۰۸ و بند ۲ ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق و ثبت آن دریکی از دفاتر رسمی طلاق را صادر و اعلام می دارد و نوع طلاق را به لحاظ یائسگی خوانده بائن اعلام می نماید و توضیح می دهد با توجه به صدور حکم تمکین (قطعی) زوجه از این شعبه لحاظ ناشزه بودن نامبرده مستحق دریافت نفقه نمی باشد و مدت اعتبار گواهی را سه ماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی اعلام و رأی صادرشده را هم غیابی اعلام می نماید رأی در تاریخ ۷/۵/۱۳۹۲ به خانم م.الف. ابلاغ می گردد خانم الف.ب. وکیل (پایه دوم) مرکز امور مشاوران حقوقی قوه قضاییه با تقدیم وکالت نامه خود را وکیل زوجه معرفی می نماید و در تاریخ ۷/۷/۱۳۹۲ نسبت به رأی غیابی فرجام خواهی می کند پرونده پس از تبادل لوایح به دیوان عالی کشور ارسال و برای رسیدگی به این شعبه ارجاع می گردد فرجام خوانده طی لایحه ثبت شده به شماره ۳۸۱ ۲۸/۷/۱۳۹۲ ضمن پاسخ به فرجام خواهی زوجه اعلام می نماید نامبرده دریکی از جلسات دادگاه حضور یافته و ذیل صورت جلسه دادگاه را با اثرانگشت تصدیق کرده است. این شعبه طی تصمیم شماره ۹۸۵ ۴/۱۰/۱۳۹۲ پرونده جهت اقدام به شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی مراغه ارسال می دارد. تصمیم شعبه ; ((برابر وکالت نامه شماره ۱۱۰۷۲۶ سری (ع) بانو الف.ب. حسب بررسی دفتر شعبه از طریق CMS وکیل پایه دوم مرکز امور مشاوران حقوقی قوه قضاییه می باشد ، به استناد مفهوم مخالف ماده ۲۵ آیین نامه ماده ۱۸۷ قانون برنامه سوم توسعه نمی تواند در دیوان عالی کشور قبول وکالت نموده و نسبت به دادنامه غیابی شماره ۰۰۳۸۶ ۳۰/۳/۱۳۹۲ شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی مراغه از سوی خانم م.الف. فرجام خواهی نماید لذا قبول دادخواست فرجامی از سوی نامبرده و ثبت آن و به جریان انداختن پرونده فرجامی از سوی دفتر شعبه سوم دادگاه مذکور ، توجیه قانونی ندارد لذا پرونده جهت اقدام لازم قانونی به شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی مراغه اعاده تا در این مورد دستور مقتضی صادر نماید.)) پس از وصول پرونده به شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی مراغه خانم م.الف. طی دادخواست شماره ۹۲۱۰۴۸۴۱۴۹۲۰۰۱۶۳ نسبت به رأی شماره ۳۸۶ ۳۰/۳/۱۳۹۲ شعبه مذکور فرجام خواهی می کند و حسب لایحه مورخ ۱۸/۲/۱۳۹۳ جهات فرجام خواهی خود را توضیح می دهد که پرونده بدون تبادل لوایح بر اساس دادخواست فرجامی جدید به دیوان عالی کشور ارسال و برای رسیدگی به این شعبه ارجاع می گردد.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

به استناد ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال ۱۳۷۹ ((حکم دادگاه حضوری است مگر اینکه خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی در هیچ یک از جلسات ((دادگاه)) حاضر نشده باشد ......)) حسب اخطاریه پیوست پرونده وقت حضور طرفین دعوا به تاریخ ۲۱/۳/۱۳۹۲ سه شنبه ساعت ۳۰/۱۱ دقیقه تعیین شده که اخطاریه مذکور در تاریخ ۳/۲/۱۳۹۲ به خانم م.الف. ابلاغ قانونی شده و نامبرده در تاریخ مذکور در دادگاه حضور یافته و سپس مشارالیها برای معاینه پزشکی جهت عدم حاملگی و یائسگی معرفی شده که گواهی مورخ ۲۲/۳/۱۳۹۲ خانم ف.ع. لیسانسیه مامائی خطاب به دادگاه حکایت از عدم حاملگی زوجه دارد لذا با توجه به مراتب فوق و حضور خوانده در دادگاه به تاریخ یادشده و ایراد فرجام خوانده در این خصوص رأی شماره ۳۸۶ ۳۰/۳/۱۳۹۲ شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی مراغه حضوری بوده و اعلام رأی مذکور به عنوان غیابی خلاف مقررات می باشد لذا مستندا به بند ۳ ماده ۳۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال ۱۳۷۹ با توجه به آثار مترتب بر عدم رعایت اصول دادرسی از سوی دادگاه که از قواعد آمره محسوب و به حقوق اصحاب دعوا اثر مستقیم دارد لذا رأی صادره از جهت اینکه حضوری بوده و دادگاه بدون توجه و رعایت مقررات آن را غیابی اعلام نموده است نقض و پرونده به شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی مراغه ارجاع می گردد تا برابر مقررات و نوع رأی (حضوری) اقدام لازم مقتضی معمول دارد.

رئیس شعبه ۱۲ دیوان عالی کشور مستشار

طیبی اسلامی