رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت رئیس اداره ثبت محل نسبت به اعتراض به عملیات اجرایی اداره ثبت اسناد

شماره دادنامه	۹۲۰۹۹۷۰۹۰۸۹۰۰۱۷۴
تاریخ دادنامه	۱۳۹۲/۰۳/۲۷
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	حدود صلاحیت رئیس اداره ثبت محل نسبت به اعتراض به عملیات اجرایی اداره ثبت اسناد
قاضی	علی معینی کریم زاده

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت رئیس اداره ثبت محل نسبت به اعتراض به عملیات اجرایی اداره ثبت اسناد: در دعوای ابطال اجراییه ثبتی و اعتراض به عملیات اجرایی اداره ثبت اسناد و املاک، رئیس اداره ثبت در صورتی صالح به رسیدگی به اعتراض است که عملیات اجرایی به پایان نرسیده باشد (مزایده انجام نشده و صورت جلسه مزایده صورت گرفته تنظیم نشده باشد). در غیر این صورت رسیدگی به اعتراض در صلاحیت دادگاه عمومی خواهد بود.

رأی خلاصه جریان پرونده

آقای د.ث. مدیر تصفیه شرکت منحله ک. به طرفیت ۱ اداره ثبت ساوه، ۲ آقای س.ج.، ۳ آقای ف.ث.، ۴ دفتر اسناد رسمی شماره ... ساوه، ۵ آقای ح.ع.، ۶ آقای ق.م. دادخواست توقیف و ابطال اجراییه کلاسه ۱۵۹۳۶/۸۶/۳۵۸ ۱۰/۷/۹۰ تقدیم دادگاه های عمومی ساوه و توضیح داده که خوانده دوم با وجود اطلاع از محل اصلی شرکت و اقامت اینجانب با ذکر آدرس کارخانه تعطیل شده مبادرت به اقدامات اجرایی خلاف بند الف ماده ۱۵ آیین نامه ای اجرای مفاد اسناد رسمی نموده است در نیمه دوم سال ۸۵ خوانده سوم عضو شرکت ۴ فقره چک از شرکت برای تأمین منابع مالی شرکت اخذ تا با تسلیم آن ها به خوانده دوم مبلغ ۲۵ میلیون تومان به حساب شرکت واریز شود و دو فقره از چک ها دارای تاریخ بوده و ۲ فقره دیگر بدون تاریخ برای تضمین تسلیم شده خوانده دوم هیچ مبلغی به حساب شرکت نریخته و مراتب در ۲۱/۹/۸۵ توسط مدیرعامل وقت شرکت به خوانده سوم اعلام شده این دادخواست در شعبه سوم دادگاه عمومی ساوه به کلاسه ۹۰۰۴۴۸ ثبت و دادگاه طبق دادنامه شماره ۴۷۸ ۲۸/۸/۹۰ دستور موقت بر توقیف عملیات اجرایی ثبت صادر نموده است (ص ۱۵ و ۱۶) دادگاه به موجب دادنامه شماره ۵۶۸ ۶/۱۰/۹۰ چنین استدلال نموده است ... اقدامات اجرایی از سوی اداره ثبت ساوه انجام نشده بلکه در راستای نیابت ارسالی از اداره چهارم اجرای اسناد رسمی تهران در خصوص مطالبات آقای س.ج. و شعبه ۱۶ دادگاه عمومی تهران در خصوص مطالبات آقای ح.ع. بوده است و به استناد ماده ۲ قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت و قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب ۲۷/۶/۱۳۲۲ قرار عدم صلاحیت به شایستگی ۱۶ دادگاه عمومی تهران صادر کرده است (ص ۶۵ و ۶۶) پرونده در شعبه ۱۶ دادگاه عمومی تهران به کلاسه ۹۰۰۸۰۱ ثبت و آقای ص.گ.ف. به وکالت از خوانده ردیف ۶ (ص ۷۵) و آقای ر.ت. به وکالت از خوانده ردیف ۵ خود را معرفی نموده است (ص ۷۸) دادگاه پس از جلسه مورخ ۴/۶/۹۱ به موجب دادنامه شماره ۵۶۶ ۴/۶/۹۱ چنین رأی داده است: (... اولا دادگاه دعوی را متوجه خواندگان ردیف اول، سوم، چهارم، پنجم، ششم ندانسته و ذی نفع اجراییه نیستند و قرار رد دعوی خواهان صادر می شود ثانیا در خصوص خوانده دوم خواهان دلیلی اقامه نکرده که نشانگر اعمال من غیر حق خوانده در نحوه تحصیل چک باشد یا برخلاف صدور دستور اجرا باشد و حکم به بطلان دعوی صادر می نماید و تقاضای توقیف عملیات اجرایی را نیز رد می کند ... ; (ص ۹۳ و ۹۴) با تجدیدنظرخواهی خواهان از این رأی شعبه ۵۱ دادگاه تجدیدنظر در پرونده کلاسه ۹۱۰۵۲۰ طبق دادنامه شماره ۶۱۳ ۲۹/۱۱/۹۱ با استناد به ماده ۱۶۹ آیین نامه اجرایی مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی ضمن نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته قرار عدم صلاحیت به شایستگی اداره ثبت ساوه صادر و پرونده را در اجرای ماده ۲۸ قانون آیین دادرسی مدنی به دیوان عالی کشور ارسال داشته اند که در تاریخ ۴/۲/۹۲ به این شعبه ارجاع شده است.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

قطع نظر از اینکه اجراییه موضوع دعوی از اداره چهارم اجرای اسناد رسمی تهران صادر شده نه ساوه، با عنایت به اینکه صدور قرار عدم صلاحیت به شایستگی رئیس ثبت محل زمانی ... است که عملیات اجرایی ثبتی خاتمه نیافته باشد لکن در این پرونده عملیات اجرای ثبتی خاتمه و مزایده انجام و برنده آن نیز مشخص شده است. به موجب تبصره ذیل ماده ۱۵۵ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی مصوب ۱۱/۶/۸۷ به علت فروخته شدن کارخانه موضوع دعوی به شخص ثالث و تنظیم صورت مجلس مزایده قرار صادره قابل تأیید نبوده رسیدگی به دعوای مطروحه در صلاحیت محاکم قضایی است بنا به مراتب پرونده برای ادامه رسیدگی به شعبه اعاده می شود.

رئیس شعبه ۵ دیوان عالی کشور مستشار

معینی کریم زاده