رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعاوی ناشی از روابط قراردادی

شماره دادنامه	۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۲۲۶۹۴۷
تاریخ دادنامه	۱۴۰۱/۰۳/۳۱
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	هفدهم دیوان عالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	دادگاه صالح در دعاوی ناشی از روابط قراردادی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعاوی ناشی از روابط قراردادی: در دعاوی ناشی از روابط قراردادی، خواهان اختیار دارد به دادگاه محل انعقاد قرارداد یا محل اقامت خوانده مراجعه نماید و حق رجوع به دادگاه محل انعقاد قرارداد نافی حق رجوع او به دادگاه محل اقامت خوانده نیست.

رأی خلاصه جریان پرونده

خلاصه جریان پرونده:

در این پرونده شعبه ۳۶ دادگاه عمومی حقوقی مجتمع قضایی شهید صدر تهران در خصوص دادخواست اقای ح. ع. ز. با وکالت اقایان خ. ح. ز. و ر. ع. به خواسته نصب داور به طرفیت شرکت سهامی بیمه ایران، پس از بررسی موضوع به موجب دادنامه شماره ۰۵۶۹۱۸۱-۱۴۰۱/۱/۲۴ با این استدلال که: … خواهان اجرای تعهدات ناشی از بیمه نامه پیوست دادخواست را میخواهد. پس دعوای او قراردادی است.

برطبق مفاد بیمه نامه محل انعقاد قرارداد و به تبع * است.

دادنامه های پیوست دادخواست نشان می دهد که دادگاه عمومی بناب و دادگاه تجدیدنظر استان اذربایجان شرقی صلاحیت خود برای رسیدگی به اصل دعوا را پذیرفته اند تنها نکته این بوده که شرط داوری وجود دارد. که غیر از بحث صلاحیت محلی است.

ظاهرا" ( متصدیان سامانه ) به این بهانه که دفتر مرکزی شرکت سهامی بیمه ایران در * واقع است.پرونده را به این دادگاه ارسال کرده اند حال انکه چنین نیست

اولا، خواهان که خود مقیم * است.دعوای خود را بر اساس رابطه حقوقی که با نمایندگی شرکت بیمه ایران در * داشته مطرح کرده یعنی اگر بین طرفین توافقی صورت گرفته قطعا" در * واقع شده وبرطبق ماده ۱۳ قانون ایین دادرسی مدنی خواهان حق دارد. در دعوای ناشی از قرارداد به دادگاه محل وقوع عقد مراجعه کند.

ثانیا، بر طبق ماده ۲۳ قانون ایین دادرسی مدنی دعوای ناشی از تعهدات هر شعبه یا اشخاص خارج باید در دادگاه محلی که شعبه طرف معامله در ان واقع است. اقامه شود. در این مورد شرکت بیمه ایران که در زمره شرکتهای سهامی است. دارای شعب مختلف و از جمله در * است.پس دادگاه عمومی بناب صالح به رسیدگی است. چه اگر غیر از این باشد. به مناسبت اینکه اغلب شرکت های بزرگ در * دفتر مرکزی دارند همه دعاوی با هر منشایی درتهران مطرح شود. که در نتیجه وضع از حالت کنونی هم بدتر خواهد شد.

بر طبق استدلال های گفته شده دادگاه عمومی بناب صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا را دارد. و در مورد تعیین داور قسمت اخیر ماده ۴۶۲ قانون ایین دادرسی مدنی مقرر می دارد. دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا را دارد. به درخواست نصب داور رسیدگی می کند. لذا به استناد مواد۱۳ و ۲۳ و ۲۶ و ۲۷ قانون ایین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت به صلاحیت دادگاه عمومی بناب صادر و پرونده را برای رسیدگی به ان دادگاه ارسال نموده است.و رسیدگی به پرونده به شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقی شهرستان بناب ارجاع گردیده است.و این شعبه نیز به موجب دادنامه شماره ۰۱۳۴۰۷۷۳-۱۴۰۱/۲/۲۷ با این استدلال که: … بر اساس ماده ۴۶۲قانون ایین دادرسی مدنی در صورتیکه طرفین نسبت به دادگاه معینی برای انتخاب داور تراضی نکرده باشند، دادگاه صلاحیتدار برای تعیین داور، دادگاهی خواهد بود که صلاحیت رسیدگی به اصل دعوی را دارد.ونظر بر اینکه نسبت به اصل دعوی خواهان اختیار مراجعه به محل انعقاد قرارداد ومحل اقامت خوانده را داشته و بر اساس این اختیار قانونی برای درخواست تعیین داور به محاکم محترم * مراجعه کرده است.وصلاحیت رسیدگی بر همین اساس مستقر گردیده است.وهمچنین اصل بر صلاحیت دادگاه محل اقامت خوانده می باشد. ضمن عدم پذیرش قرار عدم صلاحیت صادره از دادگاه محترم شعبه ۳۶عمومی حقوقی * ، مستندا به مواد ۱۱و۲۶و۲۷و۴۶۲ قانون ایین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت به اعتبار صلاحیت وشایستگی رسیدگی محاکم محترم عمومی حقوقی * را صادر و پرونده را در اجرای ماده ۲۸ قانون ایین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی به دیوان عالی کشور ارسال نموده که رسیدگی به این شعبه ارجاع شده است.

هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل است. پس از قرایت گزارش اقای م. ب. ( عضو ممیز ) و بررسی محتویات پرونده و مشاوره اعضای به شرح اتی مبارت به صدور رای می گردد.:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

رای شعبه

در خصوص اختلاف در صلاحیت بین مراجع قضایی به شرح مندرج در گزارش، با توجه به بررسی محتویات پرونده و ادله ای که در قرارهای صادره مطرح شده است، در اجرای ماده ۲۸ قانون ایین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی با تایید نظر شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان بناب ضمن نقض قرار صادره از شعبه ۳۶ دادگاه عمومی حقوقی شهرستان تهران و اعلام صلاحیت مرجع اخیر حل اختلاف می گردد.

شعبه هفده دیوان عالی کشور

رییس: م. ب. مستشار: ب. س. ز.