ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که برابر ماده (۳۱۸) اقامه دعوا نشود یا در صورت اقامه دعوا، ادعای خواهان رد شود، متقاضی دستور موقت به جبران خساراتی که طرف دعوا در اجرای دستور متحمل شده‌است محکوم خواهد شد.

مواد مرتبط


مواد مرتبط

توضیح واژگان

  • دستور موقت: رسیدگی در دادگاه و همچنین در داوری، معمولاً مدتی به طول می‌انجامد. در این مدت ممکن است موضوعاتی بروز کند که مستلزم تعیین تکلیف فوری باشد، در چنین مواردی دستور موقت صادر می‌گردد.[۱] فوریت، شرط اصلی صدور دستور موقت است.[۲] به این ترتیب در مواردی که رسیدگی عادی موجب ضرر به متقاضی باشد و رسیدگی فوریت دارد، دادگاه می‌تواند حتی بدون احضار طرف مقابل، در مورد توقیف اموال یا انجام عملی یا نهی از آن موقتاً دستوراتی صادر نماید.[۳]

پیشینه

حکم این ماده مشابه حکم مقرر در ماده ۷۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ می‌باشد با این تفاوت که متن قانون سابق کامل‌تر بوده و علاوه بر جبران خسارت ناشی از اجرای دستور موقت، شامل تأدیه خسارتی که خوانده برای دادن ضامن و وثیقه و غیره جهت جلوگیری از اجرای دستور موقت متحمل شده بود نیز، می‌شد.[۴]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

جبران خسارت ناشی از دستور موقت، به عهده کسی است که در دعوی اصلی محکوم شود. خواهان در صورت موفقیت در دعوا، می‌تواند هزینه‌های درخواست دستور موقت را مطالبه نماید. همچنین، خوانده نیز می‌تواند در صورت پیروزی در دعوا خسارات ناشی از انجام اجرای دستور موقت را از محل تأمین مطالبه نماید.[۵] نکته‌ی دیگر آن که، در صورت عدم طرح دعوی اصلی در مهلت مقرر در دادگاه صالح یا محکوم شدن خواهان، وی موظف به پرداخت خسارات ناشی از اجرای دستور موقت است.[۶][۷] این جبران خسارت از محل تأمین دریافتی از خواهان می‌باشد.[۸] در نهایت، شایان ذکر است که مطابق مواد ۳۲۳ و ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی پرداخت خسارت ناشی از اجرای دستور موقت یا عدم طرح دعوای به موقع، نیازمند رسیدگی ماهوی و صدور حکم توسط دادگاه می‌باشد.[۹]

انتقادات

در حقوق ایران ملاک و معیار محاسبه خسارت خوانده در موارد واهی بودن دستور موقت مشخص نشده‌است و تنها در موردی و به‌طور کلی و مبهم در ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی اشاره شده‌است.[۱۰]

رویه‌های قضایی

مقالات مرتبط

کتب مرتبط

منابع

  1. عبدالحسین شیروی. داوری تجاری بین‌المللی. چاپ 1. سمت، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3541844
  2. مرتضی یوسف زاده. آیین داوری. چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4686828
  3. محمدجواد حبیبی‌تبار. گام به گام با حقوق خانواده (تحلیل علمی و کارورزی عملی حقوق خانواده). چاپ 3. گام به گام، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1004572
  4. مجله قضایی و حقوقی دادگستری شماره 42 بهار 1382. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2961240
  5. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1180488
  6. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 574268
  7. سید عباس موسوی. دادرسی فوری در نظام حقوقی ایران و انگلستان. چاپ 1. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3510928
  8. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1341440
  9. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3888896
  10. سید عباس موسوی. دادرسی فوری در نظام حقوقی ایران و انگلستان. چاپ 1. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3511432