ماده 17 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده 17 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392: تكاليف سرپرست نسبت به كودك يا نوجوان از لحاظ نگهداري، تربيت و نفقه، با رعايت تبصره ماده (15) و احترام، نظير تكاليف والدين نسبت به اولاد است. كودك يا نوجوان تحت سرپرستي نيز مكلف است نسبت به سرپرست، احترامات متناسب با شأن وي را رعايت كند.

توضیح واژگان

سرپرستی کودک: عبارت است از حفاظت از کودک و نوجوان بی سرپرست و بدسرپرست به منظور تامین نیازهای مادی و معنوی آنان که به اشخاصی به غیر از پدر و مادرشان سپرده می شود.[۱]

کودک: در تعریف کودکی و تعیین مرز آن با بزرگسالی اختلاف بسیار است در قانون ایران تعریفی از کودک و سن کودکی نداریم ولی بر اساس کنوانسیون حقوق کودک می توان گفت کودکی فرآیندی است که از ابتدای تولد تا 18 سالگی را در برمی گیرد.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

با صدور حکم سرپرستی حقوق و تکالیفی بر عهده سرپرست و کودک یا نوجوان تحت سرپرستی قرار می گیرد که مشابه حقوق و تکالیف والدین و فرزندان است اما این مسئله موجب برقراری رابطه توارث بین سرپرست و کودک یا نوجوان تحت سرپرستی نمی شود و این دو از یکدیگر ارث نمی برند.[۳] در خصوص پرداخت نفقه نیز گرچه عنوان نفقه دارد اما پرداخت این نفقه از باب نفقه اقارب نیست بلکه از آثار حکم سرپرستی کودک است.[۴] سوال قابل طرح در خصوص ماده 17، این است که آیا الزام به انفاق با کبیر شدن کودک یا نوجوان تحت سرپرستی پایان می گیرد یا همچنان این انفاق ادامه دارد. در این خصوص دو نظر وجود دارد. اگر در خصوص نهاد سرپرستی قائل به این باشیم که انفاق بعد از کبر هم ادامه دارد زیرا این رابطه یک قرابت حکمی است اما اگر قائل باشیم که منظور قانونگذار صرفا حمایت از کودک یا نوجوان تحت سرپرستی باشد با کبر الزام به انفاق از بین می رود و با  قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست می توان گفت نظر دوم درست است.[۵]  

نکات توضیحی

الزامات مندرج در ماده 17 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست اختصاص به کودک یا نوجوان تحت سرپرستی دارد و سرپرست تکلیفی در قبال فرندان و نوادگان کودک تحت سرپرستی ندارد.[۶] همچنین علی رغم به وجود آمدن روابطی بین کودک یا نوجوان با سرپرست، باید توجه داشت که مسئله محرمیت با حکم سرپرستی رفع نمی شود.[۷]

مقالات مرتبط

وضعیت حقوقی فرزند خواندگی در حقوق ایران ، مقررات بین‌المللی و تعارض قوانین

منابع

  1. محمدمهدی توکلی. مختصر حقوق مدنی. چاپ 16. مکتوب آخر، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405508
  2. حسین رئیسی. حقوق کودک و نوجوانان (از تولد تا هجده سالگی). چاپ -. توانا، بی تا.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405472
  3. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده). چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5285324
  4. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده). چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5285320
  5. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب). چاپ 7. شرکت سهامی انتشار، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4198412
  6. محمد رسولی. حقوق خانواده. چاپ 5. آثار فکر، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4744080
  7. عبداله خدابخشی. تحلیل فقهی-حقوقی قانون امور حسبی و تأثیر آن در رویه قضایی. چاپ 2. خرسندی، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3458900