ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی

ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی: حق تکثیر، اجراء و توزیع (‌عرضه و نشر) آثار تحت حمایت قانون‌ حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 1348.9.3 و قانون ترجمه و تکثیر‌ کتب و نشریات و آثار صوتی مصوب 1352.9.26 و قانون حمایت از حقوق‌ پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای مصوب 1379.10.4، به صورت «‌داده پیام» منحصراً‌ دراختیار مؤلف است. کلیه آثار و تألیفاتی که در قالب «‌داده‌پیام» می‌باشند، از جمله‌اطلاعات، نرم‌افزارها و برنامه‌های رایانه‌ای، ابزار و روشهای رایانه‌ای و پایگاههای داده و‌همچنین حمایت از حقوق مالکیت‌های فکری در بستر مبادلات الکترونیکی شامل حق‌اختراع، حق طراحی، حق مؤلف، حقوق مرتبط با حق مؤلف، حمایت از پایگاههای داده،‌حمایت از نقشه مدارهای یکپارچه قطعات الکترونیکی (Integrated Circuits & Chips) و‌ حمایت از اسرار تجاری، مشمول قوانین مذکور در این ماده و قانون ثبت علائم و‌اختراعات مصوب 1310.4.1 و آئین‌نامه اصلاحی اجرای قانون ثبت علائم تجارتی و‌ اختراعات مصوب 1337.4.14 خواهد بود، منوط بر آن که امور مذکور در آن دو قانون‌ موافق مصوبات مجلس شورای اسلامی باشد.

‌تبصره 1 - حقوق مرتبط با مالکیت ادبی و هنری (Related Rights) که پیش از

این‌به‌عنوان حقوق جانبی مالکیت ادبی و هنری (Neighboring Rights) شناخته

می‌شدند‌شامل حقوق مادی و معنوی برای عناصر دیگری علاوه بر مؤلف، از جمله

حقوق‌هنرمندان مجری آثار، تولیدکنندگان صفحات صوتی و تصویری و سازمانها و

مؤسسات‌ضبط و پخش می‌باشند که مشمول قوانین مصوب 1348.9.3 و 1352.9.26 مورد‌اشاره

در این ماده می‌باشند.

‌تبصره 2 - مدار یکپارچه (Integrated Circuit) یک جزء الکترونیکی با نقشه و‌منطقی

خاص است که عملکرد و کارائی آن قابلیت جایگزینی با تعداد بسیار زیادی از‌اجزاء

الکترونیکی متعارف را داراست. طراحی‌های نقشه، جانمائی و منطق این مدارها‌براساس

قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1310.4.1 و آئین‌نامه اصلاحی اجرای‌قانون ثبت

علائم تجارتی و اختراعات مصوب 1337.4.14 مورد حمایت می‌باشد.

مواد مرتبط

• ماده 74 قانون تجارت الکترونیکی

توضیح واژگان

داده پیام: هر نمادی از واقعه، اطلاعات یا مفهوم است که با وسایل الکترونیکی، نوری یا فناوری های جدید اطلاعات تولید، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش می شود.

مدار یکپارچه: محصولی است که دارای کارکرد الکترونیکی بوده و در شکل نهایی و یا میانی خود، دارای اجزاء متعددی باشد و حداقل یکی از اجزاء متعدد ان فعال بوده و همه یا بعضی از ارتباطات میان اجزاء به طور یکپارچه طراحی و یا همه بر روی یک نقطه دیگر قرار گرفته باشند.

مطالعات تطبیقی

موافقتنامه تریپس در خصوص مدارهای یکپارچه به استثنای مواردی که به نحو دیگری مقرر شده است، از کشور ها میخواهد طرح های ساخت این مدارها را مطابق با «معاهده مالکیت فکری واشنگتن در خصوص مدارهای یکپارچه 1989» مورد حمایت قرار دهند. در حقوق داخلی به موجب تبصره 2 ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی، طراحی های نقشه جانمایی و منطق مدارهای یکپارچه، تحت نظام قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1310 و ایین نامه اجرایی ان مورد حمایت قرار می گیرند.

نکات توضیحی

رکن قانونی جرم عرضه، اجرا یا تکثیر ناقض حقوق پدیداورنده در بستر مبادلات الکترونیکی، عبارت است از ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی و همچنین ماده 74 قانون مذکور که ضمانت اجرای تخلف از ماده 62 را تعیین نموده است.

در حوزه حق اختراع یک چالش عمده پیش روست و ان یکی امکان ثبت و حمایت از روش های انجام تجارت الکترونیکی به عنوان حق اختراع که در برخی کشور ها پاسخ ان مثبت و در نظام حقوقی ایران منفی است.

ماده 62 و 74 قانون تجارت الکترونیکی اشاره مستقیم به قانون حمایت مولفان و مصنفان و هنرمندان و همچنین قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و اثار صوتی داشته و فی الواقع به طور خاص حمایت های مربوط به پدید اورندگان مورد اشاره در قوانین فوق را در فضای سایبر و در بستر مبادلات الکترونیکی مورد تایید و حکم قرار می دهد.

نظام دو گانه ای که قانون تجارت الکترونیک ایجاد کرده، این است که نقض حق اختراع و ملحقات به ان ( همچون نقض حقوق مربوط به طرح مدارهای یکپارچه قطعات الکترونیکی) در کنار نقض حقوق مالکیت فکری در ماده 62 امده است، اما در خود قانون تجارت الکترونیک، ضمانت اجرای جزایی خاص ندارد و از انجا که قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری نیز فاقد ضمانت اجرای جزایی است، باید به قوانین پراکنده ای که در این خصوص وجود دارد، مراجعه کرد.

در قوانین اکثر کشورها، مواد و برنامه های سایت ها به شرح زیر مشمول حمایت اند:

• نوشته ها: نوشته های اصیل از قبیل نقل مضمون اگهی ها و اگهی ها به عنوان اثار ادبی مشمول حمایت اند؛

• تصاویر: تصاویر اصیل از قبیل طراحی ها، رسم ها، نقشه های گرافیکی، نقشه ها، طرح ها، نمودارها و عکس ها به عنوان اثار هنری مشمول حمایت اند؛

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

قانون تجارت الکترونیکی در ماده 62، اعمال حق تکثیر را در محیط الکترونیکی ممکن دانسته است؛ بدون انکه نسبت به ایجاد حقوقی جدید صحبت کند و یا هر چند به اجمال معلوم کند که عرضه اثار در اینترنت جزء کدام یک از حقوق است. در نتیجه، این موضوع قابل انتقاد است.

قانونگذار در ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی از حقوق مولف در بستر مبادلات الکترونیکی حمایت کرده است. با توجه به ماده 63 قانون تجارت الکترونیکی، اعمال موقت تکثیر، اجراء و توزیع اثر که جزء لاینفک فراگرد فنی پردازش «داده پیام» در شبکه ها است از شمول مقرره فوق خارج شده است.

مقالات مرتبط

• بررسی تطبیقی نظام حقوقی حاکم بر حمایت از آثار چند رسانه ای