۲۰٬۲۹۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
* مدبّر، شخصی است که از توانایی پیش‌بینی و عاقبت‌اندیشی نسبت به امور، مبتنی بر عقلانیت و دانش صحیح برای اداره امور کشور برخوردار باشد و در بحران‌ها قدرت حل مشکلات و برون‌رفت از آن‌ها را به نحو شایسته داشته باشد.<ref name=":0" /> | * مدبّر، شخصی است که از توانایی پیش‌بینی و عاقبت‌اندیشی نسبت به امور، مبتنی بر عقلانیت و دانش صحیح برای اداره امور کشور برخوردار باشد و در بحران‌ها قدرت حل مشکلات و برون‌رفت از آن‌ها را به نحو شایسته داشته باشد.<ref name=":0" /> | ||
* ایرانی الاصل: اصل در اینجا به معنای نژاد و تبار و نسل به کار رفته است، پس ایرانی الاصل یعنی کسی که نژاد و تبارش منسوب به ایران باشد، از این رو کسی که یکی از والدینش منسوب به ایران نباشد، فاقد شرط مذکور است و نسل ایرانی اعم از [[نسب]] پدری و مادری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4437560|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref> | * ایرانی الاصل: اصل در اینجا به معنای نژاد و تبار و نسل به کار رفته است، پس ایرانی الاصل یعنی کسی که نژاد و تبارش منسوب به ایران باشد، از این رو کسی که یکی از والدینش منسوب به ایران نباشد، فاقد شرط مذکور است و نسل ایرانی اعم از [[نسب]] پدری و مادری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4437560|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref> | ||
== مطالعه تطبیقی == | |||
* در نظام حقوقی ایالات متحده آمریکا، شرایط زیر برای ریاست جمهوری لازم است: | |||
# شهروند زاده آمریکا باشد یا در زمان تصویب قانون اساسی، شهروند آمریکا بوده باشد. | |||
# حداقل ۳۵ سال سن داشته باشد. | |||
# حداقل ۱۴ سال در آمریکا ساکن بوده باشد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Article II|نشانی=https://www.law.cornell.edu/constitution/articleii|وبگاه=LII / Legal Information Institute|بازبینی=2024-06-08|کد زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Constitutional requirements for presidential candidates {{!}} USAGov|نشانی=https://www.usa.gov/requirements-for-presidential-candidates|وبگاه=www.usa.gov|بازبینی=2024-06-08|کد زبان=en}}</ref> | |||
* در [[قانون اساسی بریتانیا]]، بخش یا ماده ای در مورد شرایط و جزئیات ریاست جمهوری وجود ندارد، زیرا بریتانیا یک پادشاهی مشروطه است و رئیس دولت آن پادشاه یا ملکه است، نه رئیس جمهور.<ref>[https://www.parliament.uk/globalassets/documents/commons-committees/political-and-constitutional-reform/The-UK-Constitution.pdf The UK Constitution], Uk Parliament</ref> | |||
* اصل ۵ قانون اساسی فرانسه به طور خاص به شرایط و وظایف ریاست جمهوری می‌پردازد و آن را به عنوان نگهبان قانون اساسی و تضمین‌کننده کارکرد صحیح نهادها معرفی می‌کند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=The institutions|نشانی=https://www.elysee.fr/en/french-presidency/the-institutions|وبگاه=elysee.fr|تاریخ=2018-03-26|بازبینی=2024-06-08|کد زبان=en}}</ref> | |||
* ماده ۵۴ تا ۶۱ قانون اساسی آلمان، به شرایط و وظایف رئیس جمهور می‌پردازد <ref>{{یادکرد وب|عنوان=University of Minnesota Human Rights Library|نشانی=http://hrlibrary.umn.edu/research/germany-constitution.html|وبگاه=hrlibrary.umn.edu|بازبینی=2024-06-08}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Basic Law for the Federal Republic of Germany|نشانی=https://www.gesetze-im-internet.de/englisch_gg/englisch_gg.html|وبگاه=www.gesetze-im-internet.de|بازبینی=2024-06-08}}</ref> | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
| خط ۳۵: | خط ۴۷: | ||
# شرط سیاسی و اداری؛ رییس جمهور باید، دارای تجربه مدیریتی باشد تا بتواند کشور را به بهترین وجه اداره نماید.<ref name=":1">{{Cite journal|title=ریاست جمهوری زنان|url=https://ensani.ir/fa/article/2062/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86|journal=مطالعات راهبردی زنان|date=1385|issn=|volume=|issue=|doi=|language=fa|first=فرج الله|last=هدایت نیا|first2=|last2=}}</ref> | # شرط سیاسی و اداری؛ رییس جمهور باید، دارای تجربه مدیریتی باشد تا بتواند کشور را به بهترین وجه اداره نماید.<ref name=":1">{{Cite journal|title=ریاست جمهوری زنان|url=https://ensani.ir/fa/article/2062/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86|journal=مطالعات راهبردی زنان|date=1385|issn=|volume=|issue=|doi=|language=fa|first=فرج الله|last=هدایت نیا|first2=|last2=}}</ref> | ||
عبارت «رجال مذهبی و سیاسی» با توجه به مشروح مذاکرات قانون اساسی ناظر به جنسیت نیست. این عبارت حداکثر صلاحیت مردان را برای ریاست جمهوری اثبات می کند و در مورد صلاحیت زنان سکوت کرده است.<ref name=":1" /> اینکه با تعبیری ظریف در '''اصل ۱۱۵ قانون اساسی''' مقام ریاست جمهوری بـه مـردان اختصاص یافته است، صرفاً به لحاظ رعایت مصلحت مقطعی مملکت بوده نه به جهت رعایت اصل شرعی ممنوعیت زن از ولایت و حکومت؛ زیرا اگر این اصل میخواست رعایت شود به طریق اولی باید زن را از نمایندگی و عضویت در [[قوه مقننه|مجلس قانون گذاری]] نیز منع کرد.<ref>[[حسین مهرپور|مهرپور، حسین]] (1374)، نظری بر مقام زن و حقوق اجتماعی او از دیدگاه قرآن کریم، چاپ اول، تهران، صفحه 299</ref> | عبارت «رجال مذهبی و سیاسی» با توجه به مشروح مذاکرات قانون اساسی ناظر به جنسیت نیست. این عبارت حداکثر صلاحیت مردان را برای ریاست جمهوری اثبات می کند و در مورد صلاحیت زنان سکوت کرده است.<ref name=":1" /> اینکه با تعبیری ظریف در '''اصل ۱۱۵ قانون اساسی''' مقام ریاست جمهوری بـه مـردان اختصاص یافته است، صرفاً به لحاظ رعایت مصلحت مقطعی مملکت بوده نه به جهت رعایت اصل شرعی ممنوعیت زن از ولایت و حکومت؛ زیرا اگر این اصل میخواست رعایت شود به طریق اولی باید زن را از نمایندگی و عضویت در [[قوه مقننه|مجلس قانون گذاری]] نیز منع کرد.<ref>[[حسین مهرپور|مهرپور، حسین]] (1374)، نظری بر مقام زن و حقوق اجتماعی او از دیدگاه قرآن کریم، چاپ اول، تهران، صفحه 299</ref> | ||
[[قانون اساسی]] در پذیرش حق شهروندان به مشارکت در عرصه عمومی بسیار دست و دلبازانه رفتار کرده است. بنابراین، هر رویه‌ای یا قانون و مصوبه‌ای از سوی هر نهادی که صادر شود، و هدف آن محدود کردن دایره مشارکت باشد با '''اصل ۱۱۵ قانون اساسی''' مغایرت دارد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکنش یک حقوقدان به مصوبه شورای نگهبان درباره رجل سیاسی - مذهبی: شرط سنی ۷۵ سال در قانون اساسی وجود ندارد|نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/790001/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4-%DB%8C%DA%A9-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B1%D8%AC%D9%84-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%B7-%D8%B3%D9%86%DB%8C-%DB%B7%DB%B5-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF|وبگاه=fa|تاریخ=1403|بازبینی=|کد زبان=fa|نام=علی اکبر گرجی|نام خانوادگی=Entekhab.ir}}</ref> | |||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||